-
41 adque
atque or āc (atque is used before vowels and consonants, ac, in class. lang., only before consonants; v. infra, I.), conj. [at has regularly in the compound atque a continuative, as in atqui it has an adversative force; pr. and further, and besides, and also; cf. in Gr. pros de, pros de eti, eti kai, eti de, and te kai; v. at init., and for the change of form atque, ac, cf. neque, nec; in MSS. and inscriptions sometimes written adque, and sometimes by confusion atqui ], a copulative particle, and also, and besides, and even, and (indicating a close internal connection between single words or whole clauses; while et designates an external connection of diff. objects with each other, v. et; syn.: et, -que, autem, praeterea, porro, ad hoc, ad haec).I.In joining single words, which is its most common use.A.In gen. (The following representation is based on a collection of all the instances of the use of atque and ac in Cic. Imp. Pomp., Phil. 2, Tusc. 1, and Off. 1; in Caes. B. G. 1 and 2; in Sall. C.; and in Liv. 21; and wherever in the account either author or work is not cited, there atque or ac does not occur.)1.The form atque.a.Before vowels and h. —Before a (very freq.):b.sociorum atque amicorum,
Cic. Imp. Pomp. 2, 6; 3, 7; id. Phil. 2, 13, 33; id. Tusc. 1, 34, 122; Caes. B. G. 1, 2; 1, 18; 1, 26; 2, 14; Sall. C. 5, 8; 7, 5; Liv. 21, 3; 21, 12.—Before e (very freq.):deposci atque expeti,
Cic. Imp. Pomp. 2, 5; 6, 16; 10, 28; id. Phil, 2, 21, 51; 2, 21, 52; id. Tusc. 1, 20, 46; Caes. B. G. 1, 6; 1, 15; 1, 18; 2, 19; Sall. C. 14, 6; 49, 4; Liv. 21, 4; 21, 37.—Before i (very freq.):excitare atque inflammare,
Cic. Imp. Pomp. 2, 6; 3, 7; 7, 18; id. Phil. 2, 15, 37; 2, 21, 50; id. Tusc. 1, 20, 46; 1, 40, 97; Caes. B. G. 1, 17; 1, 20; 1, 22; 2, 1 bis; Sall. C. 2, 3; 3, 5; 14, 4; Liv. 21, 4; 21, 6; 21, 10.—Before o (freq. in Cic.):honestissimus atque ornatissimus,
Cic. Imp. Pomp. 7, 17; 8, 21; 11, 31; id. Off. 1, 25, 86; 1, 27, 94; Caes. B. G. 1, 40; 2, 14; Sall. C. 10, 6; Liv. 21, 8.—Before u (very rare), Cic. Imp. Pomp. 3, 7; 5, 11; 6, 15; Caes. B. G. 1, 26; 2, 20; Sall. C. 31, 6; 42, 1.—Before h (not infreq.):Sertorianae atque Hispaniensis,
Cic. Imp. Pomp. 4, 10; 7, 19; id. Tusc. 1, 28, 69; id. Off. 1, 24, 87; Caes. B. G. 1, 19; 2, 9; 2, 10; Sall. C. 6, 1; 12, 2; Liv. 21, 37.—Before consonants.—Before b (very rare):2.Gallorum atque Belgarum,
Caes. B. G. 1, 6; so,Cassius atque Brutus,
Tac. A. 3, 76.—Before c (infreq. in Cic., freq. in Sall.):in portubus atque custodiis,
Cic. Imp. Pomp. 6, 16; 8, 21; id. Phil. 2, 8, 18; id. Tusc. 1, 18, 42; id. Off. 1, 25, 88; Sall. C. 2, 3; 7, 4; 16, 3; 26, 4; 29, 3.—Before d (infreq.):superatam esse atque depressam,
Cic. Imp. Pomp. 8, 21; id. Phil. 2, 44, 114: id. Off. 1, 6, 19; 1, 25, 85; 1, 33, 119; Sall. C. 4, 1; 20, 7; 20, 10.—Before f (infreq.):vitiis atque flagitiis,
Cic. Imp. Pomp. 30, 72; id. Off. 1, 28, 98; 1, 28, 100; Caes. B. G. 1, 2; Sall. C. 1, 4; 2, 9; 11, 2.— Before g (very rare):dignitate atque gloria,
Cic. Imp. Pomp. 4, 11; 5, 12:virtute atque gloria,
Sall. C. 3, 2; 61, 9.—Before j (very rare):labore atque justitia,
Sall. C. 10, 1; 29, 3.—Before l (rare):hilari atque laeto,
Cic. Tusc. 1, 42, 100; id. Off. 1, 19, 64; Sall. C. 14, 3; 21, 2; 28, 4.—Before m (infreq. in Cic., once in Caes.):multae atque magnae,
Cic. Imp. Pomp. 9, 23; 17, 50; id. Phil. 2, 39, 100; id. Off. 1, 29, 103; 1, 31, 110; Caes. B. G. 1, 34; Sall. C. 18, 4; 31, 7; 34, 1; 51, 1.—Before n (infreq.):adventu atque nomine,
Cic. Imp. Pomp. 5, 13; 20, 60; id. Off. 1, 28, 101; Sall. C. 2, 2 bis. —Before p (infreq. in Cic.):magna atque praeclara,
Cic. Imp. Pomp. 4, 10; 11, 31; 16, 48; id. Off. 1, 44, 156; Sall. C. 4, 1; 4, 4; 16, 2; 20, 3.—Before q (does not occur).—Before r (rare):se conlegit atque recreavit,
Cic. Phil. 2, 24, 58.— Before s (rare in Cic.):provinciarum atque sociorum,
Cic. Imp. Pomp. 1, 24, 71; id. Off. 1, 9, 30; 1, 21, 72; Sall. C. 2, 5; 2, 7; 6, 1.— Before t (infreq.):parietum atque tectorum,
Cic. Phil. 2, 28, 69; id. Tusc. 1, 24, 57; id. Off. 1, 35, 126; Sall. C. 42, 2; 50, 3; 51, 38.—Before v (infreq.):gravis atque vehemens,
Cic. Imp. Pomp. 9, 23; 9, 25; id. Tusc. 1, 23, 54; Sall. C. 1, 1; 12, 3; 45, 4; Liv. 21, 4; 21, 30.—The form ac before consonants.—Before b (very rare):B.sentientes ac bene meritos,
Cic. Off. 1, 41, 149:feri ac barbari,
Caes. B. G. 1, 31 and 33.—Before c (very rare):liberis ac conjugibus,
Liv. 21, 30:Romae ac circa urbem,
id. 21, 62.—Before d (freq. in Cic.):periculum ac discrimen,
Cic. Imp. Pomp. 5, 12; 9, 23; 12, 33; id. Tusc. 1, 17, 40; 1, 28, 69; id. Off. 1, 14, 42:usus ac disciplina,
Caes. B. G. 1, 40; 2, 31; Sall. C. 5, 4; 5, 8; 28, 1; Liv. 21, 10; 21, 18; 21, 19.—Before f (infreq.):opima est ac fertilis,
Cic. Imp. Pomp. 6, 14; 7, 19; id. Tusc. 1, 1, 2; 1, 27, 66; id. Off. 1, 29, 103:potentissimos ac firmissimos,
Caes. B. G. 1, 3; 1, 48; 2, 12;2, 13: pessuma ac flagitiosissima,
Sall. C. 5, 9; Liv. 21, 17; 21, 20.—Before g (does not occur).—Before j (very rare):nobilitatis ac juventutis,
Cic. Phil. 2, 15, 37.—Before l (not infreq. in Liv.), Cic. Imp. Pomp. 4, 9; 23, 66; id. Phil. 2, 22, 54; Caes. B. G. 1, 12; 1, 23; 2, 23; Liv. 21, 13; 21, 14; 21, 35.—Before m (not infreq. in Cic.):terrore ac metu,
Cic. Imp. Pomp. 9, 23; 18, 54 bis; 20, 59; id. Tusc. 1, 40, 95; id. Off. 1, 30, 106; Caes. B. G. 1, 39; 2, 14; Sall. C. 2, 4; 10, 1; Liv. 21, 8; 21, 60.—Before n (not infreq. in Cic.):insedit ac nimis inveteravit,
Cic. Imp. Pomp. 3, 7:gentes ac nationes,
id. ib. 11, 31; 12, 35 bis; id. Phil. 2, 21, 50; id. Tusc. 1, 21, 48; Caes. B. G. 1, 20; 2, 28; Liv. 21, 32.—Before p (not infreq. in Cic., Caes., and Liv.):celeberrimum ac plenissimum,
Cic. Imp. Pomp. 12, 33; 12, 35; 13, 36; id. Phil. 2, 15, 39; id. Tusc. 1, 17, 41; id. Off. 1, 20, 68; Caes. B. G. 1, 18; 1, 20; 2, 13; 2, 19; Sall. C. 5, 9; Liv. 21, 25; 21, 34; 21, 35.—Before q (does not occur).—Before r (infreq.):firmamenti ac roboris,
Cic. Imp. Pomp. 4, 10; 8, 21; 15, 45; id. Off. 1, 5, 15; Caes. B. G. 1, 25; Liv. 21, 41; 21, 44.—Before s (freq. in Cic. and Liv., infreq. in Caes.):vectigalibus ac sociis,
Cic. Imp. Pomp. 2, 4; 4, 10; 11, 30; id. Phil. 2, 27, 66; Caes. B. G. 1, 25; 1, 31; 1, 33; 2, 24; Liv. 21, 4; 21, 33 bis; 21, 36.—Before t (infreq. in Cic., freq. in Liv.):tantis rebus ac tanto bello,
Cic. Imp. Pomp. 10, 27 bis; 19, 56; 20, 59; Caes. B. G. 1, 26; 1, 39; 2, 6; Liv. 21, 7 ter; 21, 10; 21, 14; 21, 25.—Before v (not in Cic., only once in Caes. and Sall., but freq. in Liv.):armatos ac victores,
Caes. B. G. 1, 40:inconsulte ac veluti etc.,
Sall. C. 42, 2:opera ac vineae,
Liv. 21, 7; 21, 22; 21, 40; 21, 43. —(So in the phrases treated below: atque adeo, atque alter or alius, atque eccum, atque eo, atque etiam, atque illuc, atque is or hic, atque iterum, atque omnia, atque ut, atque late, atque sic, atque velut, but ac ne, ac si, and ac tamen).—With simul:Britannorum acies in speciem simul ac terrorem editioribus locis constiterat,
Tac. Agr. 35:in se simul atque in Herculem,
id. G. 34:suos prosequitur simul ac deponit,
id. ib. 30; so,sociis pariter atque hostibus,
id. H. 4, 73:innocentes ac noxios juxta cadere,
id. A. 1, 48.—Hence, sometimes syn. with et—et, ut—ita, aeque ac; both—and, as—so, as well—as, as well as: hodie sero ac nequiquam [p. 190] voles, Ter. Heaut. 2, 3, 103 (cf. Cic. Quinct. 25, 79:verum et sero et nequidquam pudet): copia sententiarum atque verborum,
Cic. Cael. 19, 45:omnia honesta atque inhonesta,
Sall. C. 30, 4:nobiles atque ignobiles,
id. ib. 20, 7:caloris ac frigoris patientia par,
Liv. 21, 4; 6, 41; Vell. 2, 127:vir bonus et prudens dici delector ego ac tu,
Hor. Ep. 1, 16, 32.—Esp.a.In a hendiadys:b.utinam isto animo atque virtute in summa re publica versari quam in municipali maluisset,
with this virtuous feeling, Cic. Leg. 3, 16, 36:de conplexu ejus ac sinu,
of his bosom embrace, id. Cat. 2, 10, 22:me eadem, quae ceteros, fama atque invidia vexabat, i. e. invidiosa fama,
Sall. C. 3 fin.:clamore atque adsensu,
shout of applause, Liv. 21, 3.—In joining to the idea of a preceding word one more important, and indeed, and even, and especially (v. Kritz ad Sall. J. 4, 3).(α).Absol.: Pa. Nempe tu istic ais esse erilem concubinam? Sc. Atque arguo me etc., yea and I maintain that I etc., Plaut. Mil. 2, 3, 66: Ph. Tun vidisti? Sc. Atque his quidem oculis, id. ib. 2, 4, 15: Ps. Ecquid habet is homo aceti in pectore? Ch. Atque acidissimi, id. Ps. 2, 4, 49; so id. Bacch. 3, 6, 9; id. Men. 1, 2, 40: Py. Cognoscitne (ea)? Ch. Ac memoriter, Ter. Eun. 5, 3, 6:(β).Faciam boni tibi aliquid pro ista re ac lubens,
and with a good will, id. Heaut. 4, 5, 15:rem difficilem (dii immortales) atque omnium difficillimam,
and indeed, Cic. Or. 16, 52:magna diis immortalibus habenda est gratia atque huic ipsi Jovi Statori, etc.,
and especially, id. Cat. 1, 5, 11:hebeti ingenio atque nullo,
and in fact, id. Tusc. 5, 15, 45:ex plurimis periculis et insidiis atque ex media morte,
and even, id. Cat. 4, 9:fratre meo atque eodem propinquo suo interfecto,
and at the same time, Sall. J. 14, 11:intra moenia atque in sinu urbis,
id. C. 52, 35.—With adeo, and that too, and even:(γ).intra moenia atque adeo in senatu,
Cic. Cat. 1, 2, 5:qui in urbe remanserunt atque adeo qui contra urbis salutem etc.,
id. ib. 2, 12, 27:insto atque urgeo, insector, posco atque adeo flagito crimen,
id. Planc. 19 fin.:non petentem atque adeo etiam absentem,
Liv. 10, 5.—And with autem also added:atque adeo autem quor etc.,
Ter. Eun. 5, 4, 42.—With etiam:(δ).id jam populare atque etiam plausibile factum est,
and also, Cic. Div. in Caecil. 3, 8:ne Verginio commeatum dent atque etiam in custodia habeant,
Liv. 3, 46.—With the dem. pron. hic, is:II.negotium magnum est navigare atque id mense Quintili,
and besides, and that, and that too, Cic. Att. 5, 12; 1, 14:maximis defixis trabibus atque eis praeacutis,
Caes. B. C. 1, 27:Asseres pedum XII. cuspidibus praefixis atque hi maximis ballistis missi,
id. ib. 2, 2:duabus missis subsidio cohortibus a Caesare, atque his primis legionum duarum,
id. B. G. 5, 15; id. B. C. 3, 70:flumen uno omnino loco pedibus atque hoc aegre transiri potest,
id. B. G. 5, 18:ad celeritatem onerandi subductionesque paulo facit humiliores... atque id eo magis, quod, etc.,
id. ib. 5, 1; cf. without id (perh. to avoid the repetition of the pron.): qua (sc. virtute) nostri milites facile superabant, atque eo magis, quod, etc., and that the more because etc., id. ib. 3, 8 fin.:dicendi artem apta trepidatione occultans atque eo validior,
Tac. H. 1, 69; 2, 37; id. A. 4, 22; 4, 46.—In comparisons.A.Of equality (Rudd. II. p. 94; Zumpt, § 340); with par, idem, item, aequus, similis, juxta, talis, totidem, etc., as: et nota, quod ex hujus modi structura Graeca (sc. homoios kai, etc.) frequenter Latini ac et atque in significatione similitudinis accipiunt, Prisc. pp. 1192 and 1193 P.; cf. Gell. 10, 29; Lidd. and Scott, s. v. kai, III.:B.si parem sententiam hic habet ac formam,
Plaut. Mil. 4, 6, 36: quom opulenti loquuntur pariter atque ignobiles, Enn. ap. Gell. 11, 4:Ecastor pariter hoc atque alias res soles,
Plaut. Men. 5, 1, 52:pariter nunc opera me adjuves ac re dudum opitulata es,
Ter. Phorm. 5, 3, 3:neque enim mihi par ratio cum Lucilio est ac tecum fuit,
Cic. N. D. 3, 1, 3:parique eum atque illos imperio esse jussit,
Nep. Dat. 3, 5:magistrum equitum pari ac dictatorem imperio fugavit,
id. Hann. 5, 3:pariter patribus ac plebi carus,
Liv. 2, 33: nam et vita est eadem et animus te erga idem ac fuit, Ter. Heaut. 2, 3, 24:In hanc argumentationes ex eisdem locis sumendae sunt atque in causam negotialem,
Cic. Inv. 2, 23, 70:equi quod alii sunt ad rem militarem idonei, alii ad vecturam... non item sunt spectandi atque habendi,
Varr. R. R. 2, 7, 15; id. L. L. 10, § 74 Mull.:cum ex provincia populi Romani aequam partem tu tibi sumpseris atque populo Romano miseris,
Cic. Verr. 2, 3, 19:Modo ne in aequo (jure) hostes apud vos sint ac nos socii,
Liv. 39, 37 (exs. with aeque; v. aeque, d); Cic. Verr. 2, 3, 83 fin.:et simili jure tu ulcisceris patrui mortem atque ille persequeretur fratris sui, si, etc.,
id. Rab. Perd. 5; id. Phil. 1, 4; id. Agr. 1, 4 fin.:similem pavorem inde ac fugam fore, ac bello Gallico fuerit,
Liv. 6, 28; Col. 5, 7, 3:contendant, se juxta hieme atque aestate bella gerere posse,
Liv. 5, 6; cf. Drak. ad Liv. 1, 54, 9:faxo eum tali mactatum, atque hic est, infortunio,
Ter. Phorm. 5, 9, 39; Cic. Vatin. 4, 10:cum totidem navibus atque erat profectus,
Nep. Milt. 7, 4.—Of difference; with alius and its derivv., with dissimile, contra, contrarius, secus, etc., than:C.illi sunt alio ingenio atque tu,
other than, different from, Plaut. Ps. 4, 7, 35 al.; v. the passages under alius, I. B. a:aliter tuum amorem atque est accipis,
Ter. Heaut. 2, 3, 23 al.; v. the passages under aliter, 1. a.; cf.also aliorsum, II., and aliusmodi: quod est non dissimile atque ire in Solonium,
Cic. Att. 2, 3:simulacrum in excelso collocare et, contra atque ante fuerat, ad orientem convertere,
id. Cat. 3, 8, 20:vides, omnia fere contra ac dicta sint evenisse,
id. Div. 2, 24 fin.; id. Verr. 2, 1, 46:qui versantur retro, contrario motu atque caelum,
id. Rep. 6, 17, 17:membra paulo secus a me atque ab illo partita,
id. de Or. 3, 30, 119:cujus ego salutem non secus ac meam tueri debeo,
id. Planc. 1 fin. al.; v. contra, contrarius, secus, etc.—Sometimes, in cases of equality or difference, atque with ut or ac with si (with aliter affirm. Cic. appears to connect only atque ut, not ac si;D.once, however, non aliter, ac si,
Cic. Att. 13, 51;v. aliter, 1. b.): pariter hoc fit atque ut alia facta sunt,
Plaut. Am. 4, 1, 11:nec fallaciam Astutiorem ullus fecit poeta atque Ut haec est fabre facta a nobis,
id. Cas. 5, 1, 6 sqq.:quod iste aliter atque ut edixerat decrevisset,
Cic. Verr. 2, 1, 46:et qui suos casus aliter ferunt atque ut auctores aliis ipsi fuerunt, etc.,
id. Tusc. 3, 30, 73:si mentionem fecerint, quo aliter ager possideretur atque ut ex legibus Juliis,
id. Att. 2, 18, 2; 16, 13, c; cf. Wopk. Lect. Tull. 1, 15, p. 118; Dig. 43, 13, 11:Egnatii absentis rem ut tueare, aeque a te peto ac si mea negotia essent,
just as if, Cic. Fam. 13, 43:tu autem similiter facis ac si me roges, etc.,
id. N. D. 3, 3, 8:reliquis officiis, juxta ac si meus frater esset, sustentavit,
id. Post. Red. in Sen. 8, 20:quod dandum est amicitiae, large dabitur a me non secus ac si meus esset frater,
id. Mur. 4 fin.:haec sunt, tribuni, consilia vestra, non, hercule, dissimilia, ac si quis, etc.,
Liv. 5, 5 fin. al. —More rare with nimis, in partem, pro eo, etc.;E.in Plaut. also with mutare or demutare = aliud esse: nimis bellus, atque ut esse maxume optabam, locus,
Plaut. Bacch. 4, 4, 73:haud centensumam Partem dixi atque, otium rei si sit, possim expromere,
id. Mil. 3, 1, 168: sane quam pro eo ac debui graviter molesteque tuli, just as was my duty, Sulp. ap. Cic. Fam. 4, 5:debeo sperare, omnes deos, qui huic urbi praesident, pro eo mihi, ac mereor, relaturos gratiam esse,
Cic. Cat. 4, 2:pro eo, ac si concessum sit, concludere oportebit argumentationem,
id. Inv. 1, 32, 54:non possum ego non aut proxime atque ille aut etiam aeque laborare,
nearly the same as he, id. Fam. 9, 13, 2:neque se luna quoquam mutat atque uti exorta est semel,
Plaut. Am. 1, 1, 118:num quid videtur demutare atque ut quidem Dixi?
id. Mil. 4, 3, 37.—Sometimes the word indicating comparison (aeque, tantopere, etc.) is to be supplied from the connection (in the class. per. perh. used only once by Cassius in epist. style):F.nebula haud est mollis atque hujus est,
Plaut. Cas. 4, 4, 21:quem esse amicum ratus sum atque ipsus sum mihi,
id. Bacch. 3, 6, 20:quae suco caret atque putris pumex,
Priap. 32, 7 (Mull., est putusque): digne ac mereor commendatus esse, Cass. ap. Cic. Fam. 12, 13; Dig. 2, 14, 4; 19, 2, 54.—Poet. or in post-Aug. prose with comparatives (for quam), than:G.amicior mihi nullus vivit atque is est,
Plaut. Merc. 5, 2, 56:non Apollinis magis verum atque hoc responsum est,
Ter. And. 4, 2, 15 Ruhnk.:Illi non minus ac tibi Pectore uritur intimo Flamma,
Cat. 61, 172:haud minus ac jussi faciunt,
Verg. A. 3, 561:Non tuus hoc capiet venter plus ac meus,
Hor. S. 1, 1, 46 Bentl. and Heind. (cf. infra:nihilo plus accipias quam Qui nil portarit): qui peccas minus atque ego,
id. ib. 2, 7, 96:Artius atque hedera procera adstringitur ilex,
id. Epod. 15, 5; Suet. Caes. 14 Ruhnk. —In the comparison of two periods of time, most freq. with simul (v. examples under simul); ante- or post-class. with principio, statim:III.principio Atque animus ephebis aetate exiit,
as soon as, Plaut. Merc. 1, 1, 40:judici enim, statim atque factus est, omnium rerum officium incumbit,
Dig. 21, 1, 25:quamvis, statim atque intercessit, mulier competierat,
ib. 16, 1, 24.—To connect a negative clause which explains or corrects what precedes; hence sometimes with potius (class.; in Cic. very freq., but rare in the poets), and not, and not rather.a.Absol.:b.Decipiam ac non veniam,
Ter. Heaut. 4, 4, 6:si fidem habeat,... ac non id metuat, ne etc.,
id. Eun. 1, 2, 60:perparvam vero controversiam dicis, ac non eam, quae dirimat omnia,
Cic. Leg. 1, 20, 54:quasi nunc id agatur, quis ex tanta multitudine occiderit, ac non hoc quaeratur, eum, etc.,
id. Rosc. Am. 33:si (mundum) tuum ac non deorum immortalium domicilium putes, nonne plane desipere videare?
id. N. D. 2, 6, 17:nemo erat, qui illum reum ac non miliens condemnatum arbitraretur,
id. Att. 1, 16:si hoc dissuadere est, ac non disturbare ac pervertere,
id. Agr. 2, 37, 101:si res verba desideraret ac non pro se ipsa loqueretur,
id. Fam. 3, 2 fin.: hoc te exspectare tempus tibi turpe est ac non ei rei sapientia tua te occurrere, Serv. ap. Cic. Fam. 4, 5, 6:velut destituti ac non qui ipsi destituissent,
Liv. 8, 27; 7, 3 fin.:si mihi mea sententia proferenda ac non disertissimorum,
Tac. Or. 1.—With potius:IV.Quam ob rem scriba deducet, ac non potius mulio, qui advexit?
Cic. Verr. 2, 3, 79 (B. and K., et):quis (eum) ita aspexit, ut perditum civem, ac non potius ut importunissimum hostem?
id. Cat. 2, 6, 12.— Pliny the elder commonly employs in this sense atque non, not ac non:concremasse ea (scrinia) optuma fide atque non legisse,
Plin. 7, 25, 26, § 94; 22, 24, 50, § 108; 29, 2, 9, § 29; 27, 9, 55, § 78; 31, 7, 39, § 73 et saep. —In connecting clauses and beginning periods.1.In gen., and, and so, and even, and too: Pamph. Antiquam adeo tuam venustatem obtines. Bacch. Ac tu ecastor morem antiquom atque ingenium obtines, And you too, Ter. Hec. 5, 4, 20:2.atque illi (philosopho) ordiri placet etc.,
Cic. de Or. 3, 47, 183: Africanus indigens mei? Minime hercle. Ac ne ego quidem illius, And I indeed not, etc., id. Lael. 9, 30; id. Fin. 5, 11, 33:cum versus facias, te ipsum percontor, etc.... Atque ego cum Graecos facerem, natus mare citra, Versiculos, etc.,
Hor. S. 1, 10, 31:multa quippe et diversa angebant: validior per Germaniam exercitus, etc.... quos igitur anteferret? ac (i. e. similiter angebat), ne postpositi contumelia incenderentur,
Tac. A. 1, 47:Minime, minime, inquit Secundus, atque adeo vellem maturius intervenisses,
Tac. Or. 14:ac similiter in translatione, etc.,
Quint. 3, 6, 77.—In adducing new arguments of similar force in favor of any assertion or making further statements about a subject, etc.; cf. Beier ad Cic. Off. 3, 11, 487.a.Absol.:b.maxima est enim vis vetustatis et consuetudinis: atque in ipso equo, cujus modo mentionem feci, si, etc.,
and furthermore, and moreover, Cic. Lael. 19, 68: Atque, si natura confirmatura jus non erit, virtutes omnes tollentur, id. Leg. 1, 15, 42 B. and K. —Often with etiam:c.Atque alias etiam dicendi virtutes sequitur,
Cic. Or. 40, 139:Atque hoc etiam animadvertendum non esse omnia etc.,
id. de Or. 2, 61, 251; so id. Off. 1, 26, 90; id. N. D. 2, 11, 30; Col. 2, 2, 3.—Sometimes with quoque:d.Atque occidi quoque Potius quam cibum praehiberem,
Plaut. Ps. 1, 3, 133; so Cic. N. D. 2, 12, 32; Col. 2, 13, 3, and Cels. 2, 3; 3, 22.—And even with quoque etiam: Atque ego [p. 191] quoque etiam, qui Jovis sum filius, Contagione etc., Plaut. Am. prol. 30.—3.In narration:4.aegre submoventes obvios intrare portam, qui adducebant Philopoemenem, potuerunt: atque conferta turba iter reliquum clauserat,
Liv. 39, 49; 5, 21 fin.:completur caede, quantum inter castra murosque vacui fuit: ac rursus nova laborum facies,
Tac. H. 3, 30; cf. Caes. B. C. 2, 28 fin. and 2, 29 init. —In introducing comparisons, atque ut, atque velut (mostly poet., esp. in epic poetry):5.Atque ut perspicio, profecto etc.,
Plaut. Capt. 3, 4, 53:ac veluti magno in populo cum saepe coorta est Seditio.... Sic cunctus pelagi cecidit fragor, etc.,
Verg. A. 1, 148; so id. G. 4, 170; id. A. 2, 626; 4, 402; 4, 441; 6, 707; 9, 59; 10, 405; 10, 707; 10, 803; 11, 809; 12, 365; 12, 521; 12, 684; 12, 715;12, 908: Inclinare meridiem Sentis ac, veluti stet volucris dies, Parcis deripere etc.,
Hor. C. 3, 28, 6; Val. Fl. 6, 664;and so, Ac velut in nigro jactatis turbine nautis, etc.... Tale fuit nobis Manius auxilium,
Cat. 68, 63 (for which Sillig and Muller read:Hic velut, etc.): Atque ut magnas utilitates adipiscimur, etc.,
Cic. Off. 2, 5, 16:Atque ut hujus mores veros amicos parere non potuerunt, sic etc.,
id. Lael. 15, 54.—In connecting two acts or events.a.In the order of time, and then; hence the ancient grammarians assume in it the notion of quick succession, and explain it, though improperly, as syn. with statim, ilico, without any accompanying copulative, v. Gell. 10, 29; Non. p. 530, 1 sq. (only in the poets and histt.): Atque atque accedit muros Romana juventus (the repetition of the atque represents the approach step by step), Enn. ap. Gell. and Non. l. l. (Ann. v. 527 Mull.): Quo imus una;b. (α).ad prandium? Atque illi tacent,
And then they are silent, Plaut. Capt. 3, 1, 19:Ubi cenamus? inquam, atque illi abnuunt,
and upon this they shake their head, id. ib. 3, 1, 21; id. Ep. 2, 2, 33:dum circumspecto atque ego lembum conspicor,
id. Bacch. 2, 3, 45; so id. Merc. 2, 1, 32; 2, 1, 35; id. Most. 5, 1, 9:lucernam forte oblitus fueram exstinguere: Atque ille exclamat derepente maximum,
and then he suddenly exclaims, id. ib. 2, 2, 57: cui fidus Achates It comes... atque illi Misenum in litore sicco Ut venere, vident, etc., and as they thus came, etc., Verg. A. 6, 162:dixerat, atque illi sese deus obtulit ultro,
Stat. Th. 9, 481; 12, 360; Liv. 26, 39, 16; Tac. H. 3, 17:tum Otho ingredi castra ausus: atque illum tribuni centurionesque circumsistunt,
id. ib. 1, 82. —Sometimes with two imperatives, in order to indicate vividly the necessity of a quicker succession, or the close connection between two actions:cape hoc argentum atque defer,
Ter. Heaut. 4, 7, 3:abi domum ac deos comprecare,
id. Ad. 4, 5, 65:tace modo ac sequere hac,
id. ib. 2, 4, 16:Accipe carmina atque hanc sine tempora circum hederam tibi serpere,
Verg. E. 8, 12; id. G. 1, 40; 3, 65; 4, 330:Da auxilium, pater, atque haec omina firma,
id. A. 2, 691; 3, 89; 3, 250; 3, 639; 4, 424; 9, 90; 10, 624; 11, 370.—Absol.:(β).si nunc de tuo jure concessisses paululum, Atque adulescenti morigerasses,
and so, Ter. Ad. 2, 2, 10.—With ita or sic:c.Ventum deinde ad multo angustiorem rupem, atque ita rectis saxis, etc.,
Liv. 21, 36; Plin. 10, 58, 79, § 158:ac sic prope innumerabiles species reperiuntur,
Quint. 12, 10, 67.—Connecting conclusion and condition, so, then (cf. at, II. F.):6.non aliter quam qui adverso vix flumine lembum Remigiis subigit, si bracchia forte remisit, Atque illum praeceps prono rapit alveus amni,
Verg. G. 1, 203 (here explained by statim by Gell. 10, 29, and by Servius, but thus its connective force is wholly lost; cf. also Forbig ad h. l. for still another explanation).—(As supra, I. c.) To annex a thought of more importance:7.Satisne videtur declarasse Dionysius nihil esse ei beatum, cui semper aliqui terror impendeat? atque ei ne integrum quidem erat, ut ad justitiam remigraret,
Cic. Tusc. 5, 21, 62; id. Tull. 4:hoc enim spectant leges, hoc volunt, incolumem esse civium conjunctionem, quam qui dirimunt, eos morte... coercent. Atque hoc multo magis efficit ipsa naturae ratio,
id. Off. 3, 5, 23; id. Fam. 6, 1, 4: hac spe lapsus Induciomarus... exsules damnatosque tota Gallia magnis praemiis ad se allicere coepit;ac tantam sibi jam iis rebus in Gallia auctoritatem comparaverat, ut, etc.,
Caes. B. G. 5, 55 fin.; Nep. Hann. 13, 2; Quint. 1, 10, 16.—Hence also in answers, in order to confirm a question or assertion:Sed videone ego Pamphilippum cum fratre Epignomo? Atque is est,
And he it is, Yes, it is he, Plaut. Stich. 4, 2, 4; so id. Truc. 1, 2, 24: Th. Mihin malum minitare? Ca. Atque edepol non minitabor, sed dabo, id. Curc. 4, 4, 15: Ch. Egon formidulosus? nemost hominum, qui vivat, minus. Th. Atque ita opust, Ter. Eun. 4, 6, 20.—In expressing a wish, atque utinam:8.Veritus sum arbitros, atque utinam memet possim obliscier! Att., Trag. Rel. p. 160 Rib.: videmus enim fuisse quosdam, qui idem ornate ac graviter, idem versute et subtiliter dicerent. Atque utinam in Latinis talis oratoris simulacrum reperire possemus!
Cic. Or. 7, 22; so id. Rep. 3, 5, 8:Atque utinam pro decore etc.,
Liv. 21, 41, 13:Atque utinam ex vobis unus etc.,
Verg. E. 10, 35; id. A. 1, 575:Atque utinam... Ille vir in medio fiat amore lapis!
Prop. 2, 9, 47; 3, 6, 15; 3, 7, 25; 3, 8, 19 al.—To connect an adversative clause, and often fully with tamen, and yet, notwithstanding, nevertheless.a.Absol.: Mihi quidem hercle non fit veri simile;b.atque ipsis commentum placet,
Ter. And. 1, 3, 20 Ruhnk. (atque pro tamen, Don.):ego quia non rediit filius, quae cogito!... Atque ex me hic natus non est, sed ex fratre,
id. Ad. 1, 1, 15 (Quasi dicat, ex me non est, et sic afficior: quid paterer si genuissem? Don.; cf. Acron. ap. Charis. p. 204 P.); Cic. Off. 3, 11, 48 Beier; id. Mur. 34, 71 Matth.:ceterum ex aliis negotiis, quae ingenio exercentur, in primis magno usui est memoria rerum gestarum... Atque ego credo fore qui, etc.,
and yet I believe, Sall. J. 4, 1 and 3 Corte; id. C. 51, 35:observare principis egressum in publicum, insidere vias examina infantium futurusque populus solebat. Labor parentibus erat ostentare parvulos... Ac plerique insitis precibus surdas principis aures obstrepebant,
Plin. Pan. 26.—With tamen:9.nihil praeterea est magnopere dicendum. Ac tamen, ne cui loco non videatur esse responsum, etc.,
Cic. Fin. 2, 27, 85:discipulos dissimilis inter se ac tamen laudandos,
id. de Or. 3, 10, 35; id. Rep. 1, 7, 12:Atque in his tamen tribus generibus etc.,
id. Off. 3, 33, 118; id. Pis. 1, 3; 13, 30; id. Prov. Cons. 7, 16; 7, 15 fin. (cf. in reference to the last four passages Wund. Varr. Lectt. p. lviii. sq.):ac tamen initia fastigii etc.,
Tac. A. 3, 29; 3, 56; 12, 56;14, 21: pauciores cum pluribus certasse, ac tamen fusos Germanos,
id. H. 5, 16.—To connect a minor affirmative proposition (the assumptio or propositio minor of logical lang.) in syllogisms, now, but, but now (while atqui is used to connect either an affirmative or negative minor premiss: v. atqui): Scaptius quaternas postulabat. Metui, si impetrasset, ne tu ipse me amare desineres;10.... Atque hoc tempore ipso impingit mihi epistulam etc.,
Cic. Att. 6, 1, 6.—Sometimes the conclusion is to be supplied:nisi qui naturas hominum, penitus perspexerit, dicendo, quod volet, perficere non poterit. Atque totus hic locus philosophorum putatur proprius (conclusion: ergo oratorem philosophiam cognoscere oportet),
Cic. de Or. 1, 12, 53 and 54.—In introducing a purpose (freq. in Cic.).a.A negative purpose, and esp. in anticipating an objection:b.Ac ne sine causa videretur edixisse,
Cic. Phil. 3, 9, 24:Ac ne forte hoc magnum ac mirabile esse videatur,
id. de Or. 2, 46, 191; so id. Fam. 5, 12, 30:Ac ne saepius dicendum sit,
Cels. 8, 1:Ac ne forte roges, quo me duce, quo lare tuter,
Hor. Ep. 1, 1, 13:Ac ne forte putes,
id. ib. 2, 1, 208:Ac ne forte putes etc.,
Ov. R. Am. 465 (Merkel, Et).—A positive purpose:11.Atque ut ejus diversa studia in dissimili ratione perspicere possitis, nemo etc.,
Cic. Cat. 2, 5, 9:Atque ut omnes intellegant me etc.... dico etc.,
id. Imp. Pomp. 8, 20; 2, 4; id. Clu. 14, 43; id. Sull. 2, 5; id. de Or. 3, 11, 40:Atque ut C. Flaminium relinquam etc.,
id. Leg. 3, 9, 20; id. Fin. 3, 2, 4.—a.. In continuing a thought in assertions or narration, and, now, and now, Plaut. Aul. prol. 18: audistis, cum pro se diceret, genus orationis, etc.,... perspexistis. Atque in eo non solum ingenium ejus videbatis, etc., Cic. Cael. 19, 45; so id. de Or. 3, 32, 130; 2, 7, 27; 3, 10, 39 al.; Caes. B. G. 2, 29; Nep. Ages. 7, 3; 8, 1, Eum. 10, 3 Bremi; Tac. A. 14, 64; 15, 3; Verg. A. 9, 1; Sil. 4, 1 al.: ac si, sublato illo, depelli a vobis omne periculum judicarem, now if I, etc., Cic. Cat. 2, 2, 3:b.atque si etiam hoc natura praescribit, etc.,
id. Off. 3, 6, 27; so Quint. 10, 1, 26; 10, 2, 8.—In introducing parentheses:c.vulgo credere, Penino (atque inde nomen et jugo Alpium inditum) transgressum,
Liv. 21, 38:omne adfectus genus (atque ea maxime jucundam et ornatam faciunt orationem) de luxuria, etc.,
Quint. 4, 3, 15 MSS., where Halm after Spalding reads et quae. —At the conclusion of a discourse (not infreq. in Cic.): Atque in primis duabus dicendi partibus qualis esset, summatim breviterque descripsimus, And thus have we, then, briefly described, etc., Cic. Or. 15, 50:V.Ac de primo quidem officii fonte diximus,
id. Off. 1, 6, 19:Ac de inferenda quidem injuria satis dictum est,
id. ib. 1, 8, 27; id. Inv. 2, 39, 115 al.—In particular connections and phrases.A.Unus atque alter, one and the other; alius atque alius, one and another; now this, now that:B.unae atque alterae scalae,
Sall. J. 60, 7:quarum (coclearum) cum unam atque alteram, dein plures peteret,
id. ib. 93, 2:unum atque alterum lacum integer perfluit,
Tac. H. 5, 6:dilatisque alia atque alia de causa comitiis,
Liv. 8, 23, 17; Col. 9, 8, 10:alius atque alius,
Tac. H. 1, 46; 1, 50 (v. alius, II. D.).—Also separated by several words:aliud ejus subinde atque aliud facientes initium,
Sen. Ep. 32, 2.—Etiam atque etiam. again and again:C.temo Stellas cogens etiam atque etiam Noctis sublime iter, Enn., Trag. Rel. p. 39 Rib.: etiam atque etiam cogita,
Ter. Eun. 1, 1, 11:etiam atque etiam considera,
Cic. Div. in Caecil. 14, 46:monitos eos etiam atque etiam volo,
id. Cat. 2, 12, 27.—So, semel atque iterum, Cic. Font. 26; id. Clu. 49; Tac. Or. 17; and:iterum atque iterum,
Verg. A. 8, 527; Hor. S. 1, 10, 39.—Huc atque illuc, hither and thither, Cic. Q. Rosc. 37; id. de Or. 1, 40, 184; Verg. A. 9, 57; Ov. M. 2, 357; 10, 376; Tac. Agr. 10; id. H. 1, 85.—D.Longe atque late, far and wide, Cic. Marcell. 29:E.atque eccum or atque eccum video, in colloquial lang.: Heus vocate huc Davom. Atque eccum,
but here he is, Ter. And. 3, 3, 48:Audire vocem visa sum modo militis. Atque eccum,
and here he is, id. Eun. 3, 2, 2; so id. Hec. 4, 1, 8.—Atque omnia, in making an assertion general, and so generally:F.Atque in eis omnibus, quae sunt actionis, inest quaedam vis a natura data,
Cic. de Or. 3, 59, 223:quorum (verborum) descriptus ordo alias alia terminatione concluditur, atque omnia illa et prima et media verba spectare debent ad ultimum,
id. Or. 59, 200; id. de Or. 2, 64, 257: commoda civium non divellere, atque omnes aequitate eadem continere, and so rather, etc., id. Off. 2, 23, 83:nihil acerbum esse, nihil crudele, atque omnia plena clementiae, humanitatis,
id. ad Q. Fr. 1, 1, 8:Atque omnis vitae ratio sic constat, ut, quae probamus in aliis, facere ipsi velimus,
Quint. 10, 2, 2.—With other conjunctions.1.After et:2.equidem putabam virtutem hominibus instituendo et persuadendo, non minis et vi ac metu tradi,
Cic. de Or. 1, 58, 247:Magnifica vero vox et magno viro ac sapiente digna,
id. Off. 3, 1, 1; id. Cael. 13:vanus aspectus et auri fulgor atque argenti,
Tac. Agr. 32.:denuntiarent, ut ab Saguntinis abstineret et Carthaginem in Africam traicerent ac sociorum querimonias deferrent,
Liv. 21, 6, 4:ubi et fratrem consilii ac periculi socium haberem,
id. 21, 41, 2:et uti liter demum ac Latine perspicueque,
Quint. 8, 3, 3:Nam et subtili plenius aliquid atque subtilius et vehementi remissius atque vehementius invenitur,
id. 12, 10, 67. —After que, as in Gr. te kai: litterisque ac laudibus aeternare, Varr. ap. Non. p. 75, 20:3.submoverique atque in castra redigi,
Liv. 26, 10:terrorem caedemque ac fugam fecere,
id. 21, 52:mus Sub terris posuitque domos atque horrea fecit,
Verg. G. 1, 182; 3, 434; id. A. 8, 486.—Before et:4.caelum ipsum ac mare et silvas circum spectantes,
Tac. Agr. 32.—After neque (only in the poets and post - Aug. prose):G.nec clavis nec canis atque calix,
Mart. 1, 32, 4: naturam Oceani atque aestus [p. 192] neque quaerere hujus operis est, ac multi retulere, Tac. Agr. 10:mediocritatem pristinam neque dissimulavit umquam ac frequenter etiam prae se tulit,
Suet. Vesp. 12.—Atque repeated, esp. in arch. Lat.: Scio solere plerisque hominibus in rebus secundis atque prolixis atque prosperis animum excellere atque superbiam atque ferociam augescere atque crescere, Cato ap. Gell. 7, 3: Dicere possum quibus villae atque aedes aedificatae atque expolitae maximo opere citro atque ebore atque pavimentis Poenicis stent, Cato ap. Fest. p. 242 Mull.:atque ut C. Flamininum atque ea, quae jam prisca videntur, propter vetustatem relinquam,
Cic. Leg. 3, 9, 20:omnem dignitatem tuam in virtute atque in rebus gestis atque in tua gravitate positam existimare,
id. Fam. 1, 5, 8.—Esp. freq. in enumerations in the poets:Haec atque illa dies atque alia atque alia,
Cat. 68, 152:Mavortia tellus Atque Getae atque Hebrus,
Verg. G. 4, 463:Clioque et Beroe atque Ephyre Atque Opis et Asia,
id. ib. 4, 343.—And sometimes forming a double connective, both— and = et—et:Multus ut in terras deplueretque lapis: Atque tubas atque arma ferunt crepitantia caelo Audita,
Tib. 2, 5, 73:complexa sui corpus miserabile nati Atque deos atque astra vocat crudelia mater,
Verg. E. 5, 23; Sil. 1, 93; v. Forbig ad Verg. l. l.► Atque regularly stands at the beginning of its sentence or clause or before the word it connects, but in poetry it sometimes, like et and at, stands:a.In the second place:b.Jamque novum terrae stupeant lucescere solem, Altius atque cadant imbres,
Verg. E. 6, 38 Rib., ubi v. Forbig.:Accipite ergo animis atque haec mea figite dicta,
id. A. 3, 250, and 10, 104 (animis may, however, here be taken with Accipite, as in id. ib. 5, 304):Esto beata, funus atque imagines Ducant triumphales tuum,
Hor. Epod. 8, 11; id. S. 1, 5, 4; 1, 6, 111; 1, 7, 12 (ubi v. Fritzsche).—In the third place:quod pubes hedera virente Gaudeant pulla magis atque myrto,
Hor. C. 1, 25, 18; cf. at fin. (Vid. more upon this word in Hand, Turs. I. pp. 452-513.) -
42 atque
atque or āc (atque is used before vowels and consonants, ac, in class. lang., only before consonants; v. infra, I.), conj. [at has regularly in the compound atque a continuative, as in atqui it has an adversative force; pr. and further, and besides, and also; cf. in Gr. pros de, pros de eti, eti kai, eti de, and te kai; v. at init., and for the change of form atque, ac, cf. neque, nec; in MSS. and inscriptions sometimes written adque, and sometimes by confusion atqui ], a copulative particle, and also, and besides, and even, and (indicating a close internal connection between single words or whole clauses; while et designates an external connection of diff. objects with each other, v. et; syn.: et, -que, autem, praeterea, porro, ad hoc, ad haec).I.In joining single words, which is its most common use.A.In gen. (The following representation is based on a collection of all the instances of the use of atque and ac in Cic. Imp. Pomp., Phil. 2, Tusc. 1, and Off. 1; in Caes. B. G. 1 and 2; in Sall. C.; and in Liv. 21; and wherever in the account either author or work is not cited, there atque or ac does not occur.)1.The form atque.a.Before vowels and h. —Before a (very freq.):b.sociorum atque amicorum,
Cic. Imp. Pomp. 2, 6; 3, 7; id. Phil. 2, 13, 33; id. Tusc. 1, 34, 122; Caes. B. G. 1, 2; 1, 18; 1, 26; 2, 14; Sall. C. 5, 8; 7, 5; Liv. 21, 3; 21, 12.—Before e (very freq.):deposci atque expeti,
Cic. Imp. Pomp. 2, 5; 6, 16; 10, 28; id. Phil, 2, 21, 51; 2, 21, 52; id. Tusc. 1, 20, 46; Caes. B. G. 1, 6; 1, 15; 1, 18; 2, 19; Sall. C. 14, 6; 49, 4; Liv. 21, 4; 21, 37.—Before i (very freq.):excitare atque inflammare,
Cic. Imp. Pomp. 2, 6; 3, 7; 7, 18; id. Phil. 2, 15, 37; 2, 21, 50; id. Tusc. 1, 20, 46; 1, 40, 97; Caes. B. G. 1, 17; 1, 20; 1, 22; 2, 1 bis; Sall. C. 2, 3; 3, 5; 14, 4; Liv. 21, 4; 21, 6; 21, 10.—Before o (freq. in Cic.):honestissimus atque ornatissimus,
Cic. Imp. Pomp. 7, 17; 8, 21; 11, 31; id. Off. 1, 25, 86; 1, 27, 94; Caes. B. G. 1, 40; 2, 14; Sall. C. 10, 6; Liv. 21, 8.—Before u (very rare), Cic. Imp. Pomp. 3, 7; 5, 11; 6, 15; Caes. B. G. 1, 26; 2, 20; Sall. C. 31, 6; 42, 1.—Before h (not infreq.):Sertorianae atque Hispaniensis,
Cic. Imp. Pomp. 4, 10; 7, 19; id. Tusc. 1, 28, 69; id. Off. 1, 24, 87; Caes. B. G. 1, 19; 2, 9; 2, 10; Sall. C. 6, 1; 12, 2; Liv. 21, 37.—Before consonants.—Before b (very rare):2.Gallorum atque Belgarum,
Caes. B. G. 1, 6; so,Cassius atque Brutus,
Tac. A. 3, 76.—Before c (infreq. in Cic., freq. in Sall.):in portubus atque custodiis,
Cic. Imp. Pomp. 6, 16; 8, 21; id. Phil. 2, 8, 18; id. Tusc. 1, 18, 42; id. Off. 1, 25, 88; Sall. C. 2, 3; 7, 4; 16, 3; 26, 4; 29, 3.—Before d (infreq.):superatam esse atque depressam,
Cic. Imp. Pomp. 8, 21; id. Phil. 2, 44, 114: id. Off. 1, 6, 19; 1, 25, 85; 1, 33, 119; Sall. C. 4, 1; 20, 7; 20, 10.—Before f (infreq.):vitiis atque flagitiis,
Cic. Imp. Pomp. 30, 72; id. Off. 1, 28, 98; 1, 28, 100; Caes. B. G. 1, 2; Sall. C. 1, 4; 2, 9; 11, 2.— Before g (very rare):dignitate atque gloria,
Cic. Imp. Pomp. 4, 11; 5, 12:virtute atque gloria,
Sall. C. 3, 2; 61, 9.—Before j (very rare):labore atque justitia,
Sall. C. 10, 1; 29, 3.—Before l (rare):hilari atque laeto,
Cic. Tusc. 1, 42, 100; id. Off. 1, 19, 64; Sall. C. 14, 3; 21, 2; 28, 4.—Before m (infreq. in Cic., once in Caes.):multae atque magnae,
Cic. Imp. Pomp. 9, 23; 17, 50; id. Phil. 2, 39, 100; id. Off. 1, 29, 103; 1, 31, 110; Caes. B. G. 1, 34; Sall. C. 18, 4; 31, 7; 34, 1; 51, 1.—Before n (infreq.):adventu atque nomine,
Cic. Imp. Pomp. 5, 13; 20, 60; id. Off. 1, 28, 101; Sall. C. 2, 2 bis. —Before p (infreq. in Cic.):magna atque praeclara,
Cic. Imp. Pomp. 4, 10; 11, 31; 16, 48; id. Off. 1, 44, 156; Sall. C. 4, 1; 4, 4; 16, 2; 20, 3.—Before q (does not occur).—Before r (rare):se conlegit atque recreavit,
Cic. Phil. 2, 24, 58.— Before s (rare in Cic.):provinciarum atque sociorum,
Cic. Imp. Pomp. 1, 24, 71; id. Off. 1, 9, 30; 1, 21, 72; Sall. C. 2, 5; 2, 7; 6, 1.— Before t (infreq.):parietum atque tectorum,
Cic. Phil. 2, 28, 69; id. Tusc. 1, 24, 57; id. Off. 1, 35, 126; Sall. C. 42, 2; 50, 3; 51, 38.—Before v (infreq.):gravis atque vehemens,
Cic. Imp. Pomp. 9, 23; 9, 25; id. Tusc. 1, 23, 54; Sall. C. 1, 1; 12, 3; 45, 4; Liv. 21, 4; 21, 30.—The form ac before consonants.—Before b (very rare):B.sentientes ac bene meritos,
Cic. Off. 1, 41, 149:feri ac barbari,
Caes. B. G. 1, 31 and 33.—Before c (very rare):liberis ac conjugibus,
Liv. 21, 30:Romae ac circa urbem,
id. 21, 62.—Before d (freq. in Cic.):periculum ac discrimen,
Cic. Imp. Pomp. 5, 12; 9, 23; 12, 33; id. Tusc. 1, 17, 40; 1, 28, 69; id. Off. 1, 14, 42:usus ac disciplina,
Caes. B. G. 1, 40; 2, 31; Sall. C. 5, 4; 5, 8; 28, 1; Liv. 21, 10; 21, 18; 21, 19.—Before f (infreq.):opima est ac fertilis,
Cic. Imp. Pomp. 6, 14; 7, 19; id. Tusc. 1, 1, 2; 1, 27, 66; id. Off. 1, 29, 103:potentissimos ac firmissimos,
Caes. B. G. 1, 3; 1, 48; 2, 12;2, 13: pessuma ac flagitiosissima,
Sall. C. 5, 9; Liv. 21, 17; 21, 20.—Before g (does not occur).—Before j (very rare):nobilitatis ac juventutis,
Cic. Phil. 2, 15, 37.—Before l (not infreq. in Liv.), Cic. Imp. Pomp. 4, 9; 23, 66; id. Phil. 2, 22, 54; Caes. B. G. 1, 12; 1, 23; 2, 23; Liv. 21, 13; 21, 14; 21, 35.—Before m (not infreq. in Cic.):terrore ac metu,
Cic. Imp. Pomp. 9, 23; 18, 54 bis; 20, 59; id. Tusc. 1, 40, 95; id. Off. 1, 30, 106; Caes. B. G. 1, 39; 2, 14; Sall. C. 2, 4; 10, 1; Liv. 21, 8; 21, 60.—Before n (not infreq. in Cic.):insedit ac nimis inveteravit,
Cic. Imp. Pomp. 3, 7:gentes ac nationes,
id. ib. 11, 31; 12, 35 bis; id. Phil. 2, 21, 50; id. Tusc. 1, 21, 48; Caes. B. G. 1, 20; 2, 28; Liv. 21, 32.—Before p (not infreq. in Cic., Caes., and Liv.):celeberrimum ac plenissimum,
Cic. Imp. Pomp. 12, 33; 12, 35; 13, 36; id. Phil. 2, 15, 39; id. Tusc. 1, 17, 41; id. Off. 1, 20, 68; Caes. B. G. 1, 18; 1, 20; 2, 13; 2, 19; Sall. C. 5, 9; Liv. 21, 25; 21, 34; 21, 35.—Before q (does not occur).—Before r (infreq.):firmamenti ac roboris,
Cic. Imp. Pomp. 4, 10; 8, 21; 15, 45; id. Off. 1, 5, 15; Caes. B. G. 1, 25; Liv. 21, 41; 21, 44.—Before s (freq. in Cic. and Liv., infreq. in Caes.):vectigalibus ac sociis,
Cic. Imp. Pomp. 2, 4; 4, 10; 11, 30; id. Phil. 2, 27, 66; Caes. B. G. 1, 25; 1, 31; 1, 33; 2, 24; Liv. 21, 4; 21, 33 bis; 21, 36.—Before t (infreq. in Cic., freq. in Liv.):tantis rebus ac tanto bello,
Cic. Imp. Pomp. 10, 27 bis; 19, 56; 20, 59; Caes. B. G. 1, 26; 1, 39; 2, 6; Liv. 21, 7 ter; 21, 10; 21, 14; 21, 25.—Before v (not in Cic., only once in Caes. and Sall., but freq. in Liv.):armatos ac victores,
Caes. B. G. 1, 40:inconsulte ac veluti etc.,
Sall. C. 42, 2:opera ac vineae,
Liv. 21, 7; 21, 22; 21, 40; 21, 43. —(So in the phrases treated below: atque adeo, atque alter or alius, atque eccum, atque eo, atque etiam, atque illuc, atque is or hic, atque iterum, atque omnia, atque ut, atque late, atque sic, atque velut, but ac ne, ac si, and ac tamen).—With simul:Britannorum acies in speciem simul ac terrorem editioribus locis constiterat,
Tac. Agr. 35:in se simul atque in Herculem,
id. G. 34:suos prosequitur simul ac deponit,
id. ib. 30; so,sociis pariter atque hostibus,
id. H. 4, 73:innocentes ac noxios juxta cadere,
id. A. 1, 48.—Hence, sometimes syn. with et—et, ut—ita, aeque ac; both—and, as—so, as well—as, as well as: hodie sero ac nequiquam [p. 190] voles, Ter. Heaut. 2, 3, 103 (cf. Cic. Quinct. 25, 79:verum et sero et nequidquam pudet): copia sententiarum atque verborum,
Cic. Cael. 19, 45:omnia honesta atque inhonesta,
Sall. C. 30, 4:nobiles atque ignobiles,
id. ib. 20, 7:caloris ac frigoris patientia par,
Liv. 21, 4; 6, 41; Vell. 2, 127:vir bonus et prudens dici delector ego ac tu,
Hor. Ep. 1, 16, 32.—Esp.a.In a hendiadys:b.utinam isto animo atque virtute in summa re publica versari quam in municipali maluisset,
with this virtuous feeling, Cic. Leg. 3, 16, 36:de conplexu ejus ac sinu,
of his bosom embrace, id. Cat. 2, 10, 22:me eadem, quae ceteros, fama atque invidia vexabat, i. e. invidiosa fama,
Sall. C. 3 fin.:clamore atque adsensu,
shout of applause, Liv. 21, 3.—In joining to the idea of a preceding word one more important, and indeed, and even, and especially (v. Kritz ad Sall. J. 4, 3).(α).Absol.: Pa. Nempe tu istic ais esse erilem concubinam? Sc. Atque arguo me etc., yea and I maintain that I etc., Plaut. Mil. 2, 3, 66: Ph. Tun vidisti? Sc. Atque his quidem oculis, id. ib. 2, 4, 15: Ps. Ecquid habet is homo aceti in pectore? Ch. Atque acidissimi, id. Ps. 2, 4, 49; so id. Bacch. 3, 6, 9; id. Men. 1, 2, 40: Py. Cognoscitne (ea)? Ch. Ac memoriter, Ter. Eun. 5, 3, 6:(β).Faciam boni tibi aliquid pro ista re ac lubens,
and with a good will, id. Heaut. 4, 5, 15:rem difficilem (dii immortales) atque omnium difficillimam,
and indeed, Cic. Or. 16, 52:magna diis immortalibus habenda est gratia atque huic ipsi Jovi Statori, etc.,
and especially, id. Cat. 1, 5, 11:hebeti ingenio atque nullo,
and in fact, id. Tusc. 5, 15, 45:ex plurimis periculis et insidiis atque ex media morte,
and even, id. Cat. 4, 9:fratre meo atque eodem propinquo suo interfecto,
and at the same time, Sall. J. 14, 11:intra moenia atque in sinu urbis,
id. C. 52, 35.—With adeo, and that too, and even:(γ).intra moenia atque adeo in senatu,
Cic. Cat. 1, 2, 5:qui in urbe remanserunt atque adeo qui contra urbis salutem etc.,
id. ib. 2, 12, 27:insto atque urgeo, insector, posco atque adeo flagito crimen,
id. Planc. 19 fin.:non petentem atque adeo etiam absentem,
Liv. 10, 5.—And with autem also added:atque adeo autem quor etc.,
Ter. Eun. 5, 4, 42.—With etiam:(δ).id jam populare atque etiam plausibile factum est,
and also, Cic. Div. in Caecil. 3, 8:ne Verginio commeatum dent atque etiam in custodia habeant,
Liv. 3, 46.—With the dem. pron. hic, is:II.negotium magnum est navigare atque id mense Quintili,
and besides, and that, and that too, Cic. Att. 5, 12; 1, 14:maximis defixis trabibus atque eis praeacutis,
Caes. B. C. 1, 27:Asseres pedum XII. cuspidibus praefixis atque hi maximis ballistis missi,
id. ib. 2, 2:duabus missis subsidio cohortibus a Caesare, atque his primis legionum duarum,
id. B. G. 5, 15; id. B. C. 3, 70:flumen uno omnino loco pedibus atque hoc aegre transiri potest,
id. B. G. 5, 18:ad celeritatem onerandi subductionesque paulo facit humiliores... atque id eo magis, quod, etc.,
id. ib. 5, 1; cf. without id (perh. to avoid the repetition of the pron.): qua (sc. virtute) nostri milites facile superabant, atque eo magis, quod, etc., and that the more because etc., id. ib. 3, 8 fin.:dicendi artem apta trepidatione occultans atque eo validior,
Tac. H. 1, 69; 2, 37; id. A. 4, 22; 4, 46.—In comparisons.A.Of equality (Rudd. II. p. 94; Zumpt, § 340); with par, idem, item, aequus, similis, juxta, talis, totidem, etc., as: et nota, quod ex hujus modi structura Graeca (sc. homoios kai, etc.) frequenter Latini ac et atque in significatione similitudinis accipiunt, Prisc. pp. 1192 and 1193 P.; cf. Gell. 10, 29; Lidd. and Scott, s. v. kai, III.:B.si parem sententiam hic habet ac formam,
Plaut. Mil. 4, 6, 36: quom opulenti loquuntur pariter atque ignobiles, Enn. ap. Gell. 11, 4:Ecastor pariter hoc atque alias res soles,
Plaut. Men. 5, 1, 52:pariter nunc opera me adjuves ac re dudum opitulata es,
Ter. Phorm. 5, 3, 3:neque enim mihi par ratio cum Lucilio est ac tecum fuit,
Cic. N. D. 3, 1, 3:parique eum atque illos imperio esse jussit,
Nep. Dat. 3, 5:magistrum equitum pari ac dictatorem imperio fugavit,
id. Hann. 5, 3:pariter patribus ac plebi carus,
Liv. 2, 33: nam et vita est eadem et animus te erga idem ac fuit, Ter. Heaut. 2, 3, 24:In hanc argumentationes ex eisdem locis sumendae sunt atque in causam negotialem,
Cic. Inv. 2, 23, 70:equi quod alii sunt ad rem militarem idonei, alii ad vecturam... non item sunt spectandi atque habendi,
Varr. R. R. 2, 7, 15; id. L. L. 10, § 74 Mull.:cum ex provincia populi Romani aequam partem tu tibi sumpseris atque populo Romano miseris,
Cic. Verr. 2, 3, 19:Modo ne in aequo (jure) hostes apud vos sint ac nos socii,
Liv. 39, 37 (exs. with aeque; v. aeque, d); Cic. Verr. 2, 3, 83 fin.:et simili jure tu ulcisceris patrui mortem atque ille persequeretur fratris sui, si, etc.,
id. Rab. Perd. 5; id. Phil. 1, 4; id. Agr. 1, 4 fin.:similem pavorem inde ac fugam fore, ac bello Gallico fuerit,
Liv. 6, 28; Col. 5, 7, 3:contendant, se juxta hieme atque aestate bella gerere posse,
Liv. 5, 6; cf. Drak. ad Liv. 1, 54, 9:faxo eum tali mactatum, atque hic est, infortunio,
Ter. Phorm. 5, 9, 39; Cic. Vatin. 4, 10:cum totidem navibus atque erat profectus,
Nep. Milt. 7, 4.—Of difference; with alius and its derivv., with dissimile, contra, contrarius, secus, etc., than:C.illi sunt alio ingenio atque tu,
other than, different from, Plaut. Ps. 4, 7, 35 al.; v. the passages under alius, I. B. a:aliter tuum amorem atque est accipis,
Ter. Heaut. 2, 3, 23 al.; v. the passages under aliter, 1. a.; cf.also aliorsum, II., and aliusmodi: quod est non dissimile atque ire in Solonium,
Cic. Att. 2, 3:simulacrum in excelso collocare et, contra atque ante fuerat, ad orientem convertere,
id. Cat. 3, 8, 20:vides, omnia fere contra ac dicta sint evenisse,
id. Div. 2, 24 fin.; id. Verr. 2, 1, 46:qui versantur retro, contrario motu atque caelum,
id. Rep. 6, 17, 17:membra paulo secus a me atque ab illo partita,
id. de Or. 3, 30, 119:cujus ego salutem non secus ac meam tueri debeo,
id. Planc. 1 fin. al.; v. contra, contrarius, secus, etc.—Sometimes, in cases of equality or difference, atque with ut or ac with si (with aliter affirm. Cic. appears to connect only atque ut, not ac si;D.once, however, non aliter, ac si,
Cic. Att. 13, 51;v. aliter, 1. b.): pariter hoc fit atque ut alia facta sunt,
Plaut. Am. 4, 1, 11:nec fallaciam Astutiorem ullus fecit poeta atque Ut haec est fabre facta a nobis,
id. Cas. 5, 1, 6 sqq.:quod iste aliter atque ut edixerat decrevisset,
Cic. Verr. 2, 1, 46:et qui suos casus aliter ferunt atque ut auctores aliis ipsi fuerunt, etc.,
id. Tusc. 3, 30, 73:si mentionem fecerint, quo aliter ager possideretur atque ut ex legibus Juliis,
id. Att. 2, 18, 2; 16, 13, c; cf. Wopk. Lect. Tull. 1, 15, p. 118; Dig. 43, 13, 11:Egnatii absentis rem ut tueare, aeque a te peto ac si mea negotia essent,
just as if, Cic. Fam. 13, 43:tu autem similiter facis ac si me roges, etc.,
id. N. D. 3, 3, 8:reliquis officiis, juxta ac si meus frater esset, sustentavit,
id. Post. Red. in Sen. 8, 20:quod dandum est amicitiae, large dabitur a me non secus ac si meus esset frater,
id. Mur. 4 fin.:haec sunt, tribuni, consilia vestra, non, hercule, dissimilia, ac si quis, etc.,
Liv. 5, 5 fin. al. —More rare with nimis, in partem, pro eo, etc.;E.in Plaut. also with mutare or demutare = aliud esse: nimis bellus, atque ut esse maxume optabam, locus,
Plaut. Bacch. 4, 4, 73:haud centensumam Partem dixi atque, otium rei si sit, possim expromere,
id. Mil. 3, 1, 168: sane quam pro eo ac debui graviter molesteque tuli, just as was my duty, Sulp. ap. Cic. Fam. 4, 5:debeo sperare, omnes deos, qui huic urbi praesident, pro eo mihi, ac mereor, relaturos gratiam esse,
Cic. Cat. 4, 2:pro eo, ac si concessum sit, concludere oportebit argumentationem,
id. Inv. 1, 32, 54:non possum ego non aut proxime atque ille aut etiam aeque laborare,
nearly the same as he, id. Fam. 9, 13, 2:neque se luna quoquam mutat atque uti exorta est semel,
Plaut. Am. 1, 1, 118:num quid videtur demutare atque ut quidem Dixi?
id. Mil. 4, 3, 37.—Sometimes the word indicating comparison (aeque, tantopere, etc.) is to be supplied from the connection (in the class. per. perh. used only once by Cassius in epist. style):F.nebula haud est mollis atque hujus est,
Plaut. Cas. 4, 4, 21:quem esse amicum ratus sum atque ipsus sum mihi,
id. Bacch. 3, 6, 20:quae suco caret atque putris pumex,
Priap. 32, 7 (Mull., est putusque): digne ac mereor commendatus esse, Cass. ap. Cic. Fam. 12, 13; Dig. 2, 14, 4; 19, 2, 54.—Poet. or in post-Aug. prose with comparatives (for quam), than:G.amicior mihi nullus vivit atque is est,
Plaut. Merc. 5, 2, 56:non Apollinis magis verum atque hoc responsum est,
Ter. And. 4, 2, 15 Ruhnk.:Illi non minus ac tibi Pectore uritur intimo Flamma,
Cat. 61, 172:haud minus ac jussi faciunt,
Verg. A. 3, 561:Non tuus hoc capiet venter plus ac meus,
Hor. S. 1, 1, 46 Bentl. and Heind. (cf. infra:nihilo plus accipias quam Qui nil portarit): qui peccas minus atque ego,
id. ib. 2, 7, 96:Artius atque hedera procera adstringitur ilex,
id. Epod. 15, 5; Suet. Caes. 14 Ruhnk. —In the comparison of two periods of time, most freq. with simul (v. examples under simul); ante- or post-class. with principio, statim:III.principio Atque animus ephebis aetate exiit,
as soon as, Plaut. Merc. 1, 1, 40:judici enim, statim atque factus est, omnium rerum officium incumbit,
Dig. 21, 1, 25:quamvis, statim atque intercessit, mulier competierat,
ib. 16, 1, 24.—To connect a negative clause which explains or corrects what precedes; hence sometimes with potius (class.; in Cic. very freq., but rare in the poets), and not, and not rather.a.Absol.:b.Decipiam ac non veniam,
Ter. Heaut. 4, 4, 6:si fidem habeat,... ac non id metuat, ne etc.,
id. Eun. 1, 2, 60:perparvam vero controversiam dicis, ac non eam, quae dirimat omnia,
Cic. Leg. 1, 20, 54:quasi nunc id agatur, quis ex tanta multitudine occiderit, ac non hoc quaeratur, eum, etc.,
id. Rosc. Am. 33:si (mundum) tuum ac non deorum immortalium domicilium putes, nonne plane desipere videare?
id. N. D. 2, 6, 17:nemo erat, qui illum reum ac non miliens condemnatum arbitraretur,
id. Att. 1, 16:si hoc dissuadere est, ac non disturbare ac pervertere,
id. Agr. 2, 37, 101:si res verba desideraret ac non pro se ipsa loqueretur,
id. Fam. 3, 2 fin.: hoc te exspectare tempus tibi turpe est ac non ei rei sapientia tua te occurrere, Serv. ap. Cic. Fam. 4, 5, 6:velut destituti ac non qui ipsi destituissent,
Liv. 8, 27; 7, 3 fin.:si mihi mea sententia proferenda ac non disertissimorum,
Tac. Or. 1.—With potius:IV.Quam ob rem scriba deducet, ac non potius mulio, qui advexit?
Cic. Verr. 2, 3, 79 (B. and K., et):quis (eum) ita aspexit, ut perditum civem, ac non potius ut importunissimum hostem?
id. Cat. 2, 6, 12.— Pliny the elder commonly employs in this sense atque non, not ac non:concremasse ea (scrinia) optuma fide atque non legisse,
Plin. 7, 25, 26, § 94; 22, 24, 50, § 108; 29, 2, 9, § 29; 27, 9, 55, § 78; 31, 7, 39, § 73 et saep. —In connecting clauses and beginning periods.1.In gen., and, and so, and even, and too: Pamph. Antiquam adeo tuam venustatem obtines. Bacch. Ac tu ecastor morem antiquom atque ingenium obtines, And you too, Ter. Hec. 5, 4, 20:2.atque illi (philosopho) ordiri placet etc.,
Cic. de Or. 3, 47, 183: Africanus indigens mei? Minime hercle. Ac ne ego quidem illius, And I indeed not, etc., id. Lael. 9, 30; id. Fin. 5, 11, 33:cum versus facias, te ipsum percontor, etc.... Atque ego cum Graecos facerem, natus mare citra, Versiculos, etc.,
Hor. S. 1, 10, 31:multa quippe et diversa angebant: validior per Germaniam exercitus, etc.... quos igitur anteferret? ac (i. e. similiter angebat), ne postpositi contumelia incenderentur,
Tac. A. 1, 47:Minime, minime, inquit Secundus, atque adeo vellem maturius intervenisses,
Tac. Or. 14:ac similiter in translatione, etc.,
Quint. 3, 6, 77.—In adducing new arguments of similar force in favor of any assertion or making further statements about a subject, etc.; cf. Beier ad Cic. Off. 3, 11, 487.a.Absol.:b.maxima est enim vis vetustatis et consuetudinis: atque in ipso equo, cujus modo mentionem feci, si, etc.,
and furthermore, and moreover, Cic. Lael. 19, 68: Atque, si natura confirmatura jus non erit, virtutes omnes tollentur, id. Leg. 1, 15, 42 B. and K. —Often with etiam:c.Atque alias etiam dicendi virtutes sequitur,
Cic. Or. 40, 139:Atque hoc etiam animadvertendum non esse omnia etc.,
id. de Or. 2, 61, 251; so id. Off. 1, 26, 90; id. N. D. 2, 11, 30; Col. 2, 2, 3.—Sometimes with quoque:d.Atque occidi quoque Potius quam cibum praehiberem,
Plaut. Ps. 1, 3, 133; so Cic. N. D. 2, 12, 32; Col. 2, 13, 3, and Cels. 2, 3; 3, 22.—And even with quoque etiam: Atque ego [p. 191] quoque etiam, qui Jovis sum filius, Contagione etc., Plaut. Am. prol. 30.—3.In narration:4.aegre submoventes obvios intrare portam, qui adducebant Philopoemenem, potuerunt: atque conferta turba iter reliquum clauserat,
Liv. 39, 49; 5, 21 fin.:completur caede, quantum inter castra murosque vacui fuit: ac rursus nova laborum facies,
Tac. H. 3, 30; cf. Caes. B. C. 2, 28 fin. and 2, 29 init. —In introducing comparisons, atque ut, atque velut (mostly poet., esp. in epic poetry):5.Atque ut perspicio, profecto etc.,
Plaut. Capt. 3, 4, 53:ac veluti magno in populo cum saepe coorta est Seditio.... Sic cunctus pelagi cecidit fragor, etc.,
Verg. A. 1, 148; so id. G. 4, 170; id. A. 2, 626; 4, 402; 4, 441; 6, 707; 9, 59; 10, 405; 10, 707; 10, 803; 11, 809; 12, 365; 12, 521; 12, 684; 12, 715;12, 908: Inclinare meridiem Sentis ac, veluti stet volucris dies, Parcis deripere etc.,
Hor. C. 3, 28, 6; Val. Fl. 6, 664;and so, Ac velut in nigro jactatis turbine nautis, etc.... Tale fuit nobis Manius auxilium,
Cat. 68, 63 (for which Sillig and Muller read:Hic velut, etc.): Atque ut magnas utilitates adipiscimur, etc.,
Cic. Off. 2, 5, 16:Atque ut hujus mores veros amicos parere non potuerunt, sic etc.,
id. Lael. 15, 54.—In connecting two acts or events.a.In the order of time, and then; hence the ancient grammarians assume in it the notion of quick succession, and explain it, though improperly, as syn. with statim, ilico, without any accompanying copulative, v. Gell. 10, 29; Non. p. 530, 1 sq. (only in the poets and histt.): Atque atque accedit muros Romana juventus (the repetition of the atque represents the approach step by step), Enn. ap. Gell. and Non. l. l. (Ann. v. 527 Mull.): Quo imus una;b. (α).ad prandium? Atque illi tacent,
And then they are silent, Plaut. Capt. 3, 1, 19:Ubi cenamus? inquam, atque illi abnuunt,
and upon this they shake their head, id. ib. 3, 1, 21; id. Ep. 2, 2, 33:dum circumspecto atque ego lembum conspicor,
id. Bacch. 2, 3, 45; so id. Merc. 2, 1, 32; 2, 1, 35; id. Most. 5, 1, 9:lucernam forte oblitus fueram exstinguere: Atque ille exclamat derepente maximum,
and then he suddenly exclaims, id. ib. 2, 2, 57: cui fidus Achates It comes... atque illi Misenum in litore sicco Ut venere, vident, etc., and as they thus came, etc., Verg. A. 6, 162:dixerat, atque illi sese deus obtulit ultro,
Stat. Th. 9, 481; 12, 360; Liv. 26, 39, 16; Tac. H. 3, 17:tum Otho ingredi castra ausus: atque illum tribuni centurionesque circumsistunt,
id. ib. 1, 82. —Sometimes with two imperatives, in order to indicate vividly the necessity of a quicker succession, or the close connection between two actions:cape hoc argentum atque defer,
Ter. Heaut. 4, 7, 3:abi domum ac deos comprecare,
id. Ad. 4, 5, 65:tace modo ac sequere hac,
id. ib. 2, 4, 16:Accipe carmina atque hanc sine tempora circum hederam tibi serpere,
Verg. E. 8, 12; id. G. 1, 40; 3, 65; 4, 330:Da auxilium, pater, atque haec omina firma,
id. A. 2, 691; 3, 89; 3, 250; 3, 639; 4, 424; 9, 90; 10, 624; 11, 370.—Absol.:(β).si nunc de tuo jure concessisses paululum, Atque adulescenti morigerasses,
and so, Ter. Ad. 2, 2, 10.—With ita or sic:c.Ventum deinde ad multo angustiorem rupem, atque ita rectis saxis, etc.,
Liv. 21, 36; Plin. 10, 58, 79, § 158:ac sic prope innumerabiles species reperiuntur,
Quint. 12, 10, 67.—Connecting conclusion and condition, so, then (cf. at, II. F.):6.non aliter quam qui adverso vix flumine lembum Remigiis subigit, si bracchia forte remisit, Atque illum praeceps prono rapit alveus amni,
Verg. G. 1, 203 (here explained by statim by Gell. 10, 29, and by Servius, but thus its connective force is wholly lost; cf. also Forbig ad h. l. for still another explanation).—(As supra, I. c.) To annex a thought of more importance:7.Satisne videtur declarasse Dionysius nihil esse ei beatum, cui semper aliqui terror impendeat? atque ei ne integrum quidem erat, ut ad justitiam remigraret,
Cic. Tusc. 5, 21, 62; id. Tull. 4:hoc enim spectant leges, hoc volunt, incolumem esse civium conjunctionem, quam qui dirimunt, eos morte... coercent. Atque hoc multo magis efficit ipsa naturae ratio,
id. Off. 3, 5, 23; id. Fam. 6, 1, 4: hac spe lapsus Induciomarus... exsules damnatosque tota Gallia magnis praemiis ad se allicere coepit;ac tantam sibi jam iis rebus in Gallia auctoritatem comparaverat, ut, etc.,
Caes. B. G. 5, 55 fin.; Nep. Hann. 13, 2; Quint. 1, 10, 16.—Hence also in answers, in order to confirm a question or assertion:Sed videone ego Pamphilippum cum fratre Epignomo? Atque is est,
And he it is, Yes, it is he, Plaut. Stich. 4, 2, 4; so id. Truc. 1, 2, 24: Th. Mihin malum minitare? Ca. Atque edepol non minitabor, sed dabo, id. Curc. 4, 4, 15: Ch. Egon formidulosus? nemost hominum, qui vivat, minus. Th. Atque ita opust, Ter. Eun. 4, 6, 20.—In expressing a wish, atque utinam:8.Veritus sum arbitros, atque utinam memet possim obliscier! Att., Trag. Rel. p. 160 Rib.: videmus enim fuisse quosdam, qui idem ornate ac graviter, idem versute et subtiliter dicerent. Atque utinam in Latinis talis oratoris simulacrum reperire possemus!
Cic. Or. 7, 22; so id. Rep. 3, 5, 8:Atque utinam pro decore etc.,
Liv. 21, 41, 13:Atque utinam ex vobis unus etc.,
Verg. E. 10, 35; id. A. 1, 575:Atque utinam... Ille vir in medio fiat amore lapis!
Prop. 2, 9, 47; 3, 6, 15; 3, 7, 25; 3, 8, 19 al.—To connect an adversative clause, and often fully with tamen, and yet, notwithstanding, nevertheless.a.Absol.: Mihi quidem hercle non fit veri simile;b.atque ipsis commentum placet,
Ter. And. 1, 3, 20 Ruhnk. (atque pro tamen, Don.):ego quia non rediit filius, quae cogito!... Atque ex me hic natus non est, sed ex fratre,
id. Ad. 1, 1, 15 (Quasi dicat, ex me non est, et sic afficior: quid paterer si genuissem? Don.; cf. Acron. ap. Charis. p. 204 P.); Cic. Off. 3, 11, 48 Beier; id. Mur. 34, 71 Matth.:ceterum ex aliis negotiis, quae ingenio exercentur, in primis magno usui est memoria rerum gestarum... Atque ego credo fore qui, etc.,
and yet I believe, Sall. J. 4, 1 and 3 Corte; id. C. 51, 35:observare principis egressum in publicum, insidere vias examina infantium futurusque populus solebat. Labor parentibus erat ostentare parvulos... Ac plerique insitis precibus surdas principis aures obstrepebant,
Plin. Pan. 26.—With tamen:9.nihil praeterea est magnopere dicendum. Ac tamen, ne cui loco non videatur esse responsum, etc.,
Cic. Fin. 2, 27, 85:discipulos dissimilis inter se ac tamen laudandos,
id. de Or. 3, 10, 35; id. Rep. 1, 7, 12:Atque in his tamen tribus generibus etc.,
id. Off. 3, 33, 118; id. Pis. 1, 3; 13, 30; id. Prov. Cons. 7, 16; 7, 15 fin. (cf. in reference to the last four passages Wund. Varr. Lectt. p. lviii. sq.):ac tamen initia fastigii etc.,
Tac. A. 3, 29; 3, 56; 12, 56;14, 21: pauciores cum pluribus certasse, ac tamen fusos Germanos,
id. H. 5, 16.—To connect a minor affirmative proposition (the assumptio or propositio minor of logical lang.) in syllogisms, now, but, but now (while atqui is used to connect either an affirmative or negative minor premiss: v. atqui): Scaptius quaternas postulabat. Metui, si impetrasset, ne tu ipse me amare desineres;10.... Atque hoc tempore ipso impingit mihi epistulam etc.,
Cic. Att. 6, 1, 6.—Sometimes the conclusion is to be supplied:nisi qui naturas hominum, penitus perspexerit, dicendo, quod volet, perficere non poterit. Atque totus hic locus philosophorum putatur proprius (conclusion: ergo oratorem philosophiam cognoscere oportet),
Cic. de Or. 1, 12, 53 and 54.—In introducing a purpose (freq. in Cic.).a.A negative purpose, and esp. in anticipating an objection:b.Ac ne sine causa videretur edixisse,
Cic. Phil. 3, 9, 24:Ac ne forte hoc magnum ac mirabile esse videatur,
id. de Or. 2, 46, 191; so id. Fam. 5, 12, 30:Ac ne saepius dicendum sit,
Cels. 8, 1:Ac ne forte roges, quo me duce, quo lare tuter,
Hor. Ep. 1, 1, 13:Ac ne forte putes,
id. ib. 2, 1, 208:Ac ne forte putes etc.,
Ov. R. Am. 465 (Merkel, Et).—A positive purpose:11.Atque ut ejus diversa studia in dissimili ratione perspicere possitis, nemo etc.,
Cic. Cat. 2, 5, 9:Atque ut omnes intellegant me etc.... dico etc.,
id. Imp. Pomp. 8, 20; 2, 4; id. Clu. 14, 43; id. Sull. 2, 5; id. de Or. 3, 11, 40:Atque ut C. Flaminium relinquam etc.,
id. Leg. 3, 9, 20; id. Fin. 3, 2, 4.—a.. In continuing a thought in assertions or narration, and, now, and now, Plaut. Aul. prol. 18: audistis, cum pro se diceret, genus orationis, etc.,... perspexistis. Atque in eo non solum ingenium ejus videbatis, etc., Cic. Cael. 19, 45; so id. de Or. 3, 32, 130; 2, 7, 27; 3, 10, 39 al.; Caes. B. G. 2, 29; Nep. Ages. 7, 3; 8, 1, Eum. 10, 3 Bremi; Tac. A. 14, 64; 15, 3; Verg. A. 9, 1; Sil. 4, 1 al.: ac si, sublato illo, depelli a vobis omne periculum judicarem, now if I, etc., Cic. Cat. 2, 2, 3:b.atque si etiam hoc natura praescribit, etc.,
id. Off. 3, 6, 27; so Quint. 10, 1, 26; 10, 2, 8.—In introducing parentheses:c.vulgo credere, Penino (atque inde nomen et jugo Alpium inditum) transgressum,
Liv. 21, 38:omne adfectus genus (atque ea maxime jucundam et ornatam faciunt orationem) de luxuria, etc.,
Quint. 4, 3, 15 MSS., where Halm after Spalding reads et quae. —At the conclusion of a discourse (not infreq. in Cic.): Atque in primis duabus dicendi partibus qualis esset, summatim breviterque descripsimus, And thus have we, then, briefly described, etc., Cic. Or. 15, 50:V.Ac de primo quidem officii fonte diximus,
id. Off. 1, 6, 19:Ac de inferenda quidem injuria satis dictum est,
id. ib. 1, 8, 27; id. Inv. 2, 39, 115 al.—In particular connections and phrases.A.Unus atque alter, one and the other; alius atque alius, one and another; now this, now that:B.unae atque alterae scalae,
Sall. J. 60, 7:quarum (coclearum) cum unam atque alteram, dein plures peteret,
id. ib. 93, 2:unum atque alterum lacum integer perfluit,
Tac. H. 5, 6:dilatisque alia atque alia de causa comitiis,
Liv. 8, 23, 17; Col. 9, 8, 10:alius atque alius,
Tac. H. 1, 46; 1, 50 (v. alius, II. D.).—Also separated by several words:aliud ejus subinde atque aliud facientes initium,
Sen. Ep. 32, 2.—Etiam atque etiam. again and again:C.temo Stellas cogens etiam atque etiam Noctis sublime iter, Enn., Trag. Rel. p. 39 Rib.: etiam atque etiam cogita,
Ter. Eun. 1, 1, 11:etiam atque etiam considera,
Cic. Div. in Caecil. 14, 46:monitos eos etiam atque etiam volo,
id. Cat. 2, 12, 27.—So, semel atque iterum, Cic. Font. 26; id. Clu. 49; Tac. Or. 17; and:iterum atque iterum,
Verg. A. 8, 527; Hor. S. 1, 10, 39.—Huc atque illuc, hither and thither, Cic. Q. Rosc. 37; id. de Or. 1, 40, 184; Verg. A. 9, 57; Ov. M. 2, 357; 10, 376; Tac. Agr. 10; id. H. 1, 85.—D.Longe atque late, far and wide, Cic. Marcell. 29:E.atque eccum or atque eccum video, in colloquial lang.: Heus vocate huc Davom. Atque eccum,
but here he is, Ter. And. 3, 3, 48:Audire vocem visa sum modo militis. Atque eccum,
and here he is, id. Eun. 3, 2, 2; so id. Hec. 4, 1, 8.—Atque omnia, in making an assertion general, and so generally:F.Atque in eis omnibus, quae sunt actionis, inest quaedam vis a natura data,
Cic. de Or. 3, 59, 223:quorum (verborum) descriptus ordo alias alia terminatione concluditur, atque omnia illa et prima et media verba spectare debent ad ultimum,
id. Or. 59, 200; id. de Or. 2, 64, 257: commoda civium non divellere, atque omnes aequitate eadem continere, and so rather, etc., id. Off. 2, 23, 83:nihil acerbum esse, nihil crudele, atque omnia plena clementiae, humanitatis,
id. ad Q. Fr. 1, 1, 8:Atque omnis vitae ratio sic constat, ut, quae probamus in aliis, facere ipsi velimus,
Quint. 10, 2, 2.—With other conjunctions.1.After et:2.equidem putabam virtutem hominibus instituendo et persuadendo, non minis et vi ac metu tradi,
Cic. de Or. 1, 58, 247:Magnifica vero vox et magno viro ac sapiente digna,
id. Off. 3, 1, 1; id. Cael. 13:vanus aspectus et auri fulgor atque argenti,
Tac. Agr. 32.:denuntiarent, ut ab Saguntinis abstineret et Carthaginem in Africam traicerent ac sociorum querimonias deferrent,
Liv. 21, 6, 4:ubi et fratrem consilii ac periculi socium haberem,
id. 21, 41, 2:et uti liter demum ac Latine perspicueque,
Quint. 8, 3, 3:Nam et subtili plenius aliquid atque subtilius et vehementi remissius atque vehementius invenitur,
id. 12, 10, 67. —After que, as in Gr. te kai: litterisque ac laudibus aeternare, Varr. ap. Non. p. 75, 20:3.submoverique atque in castra redigi,
Liv. 26, 10:terrorem caedemque ac fugam fecere,
id. 21, 52:mus Sub terris posuitque domos atque horrea fecit,
Verg. G. 1, 182; 3, 434; id. A. 8, 486.—Before et:4.caelum ipsum ac mare et silvas circum spectantes,
Tac. Agr. 32.—After neque (only in the poets and post - Aug. prose):G.nec clavis nec canis atque calix,
Mart. 1, 32, 4: naturam Oceani atque aestus [p. 192] neque quaerere hujus operis est, ac multi retulere, Tac. Agr. 10:mediocritatem pristinam neque dissimulavit umquam ac frequenter etiam prae se tulit,
Suet. Vesp. 12.—Atque repeated, esp. in arch. Lat.: Scio solere plerisque hominibus in rebus secundis atque prolixis atque prosperis animum excellere atque superbiam atque ferociam augescere atque crescere, Cato ap. Gell. 7, 3: Dicere possum quibus villae atque aedes aedificatae atque expolitae maximo opere citro atque ebore atque pavimentis Poenicis stent, Cato ap. Fest. p. 242 Mull.:atque ut C. Flamininum atque ea, quae jam prisca videntur, propter vetustatem relinquam,
Cic. Leg. 3, 9, 20:omnem dignitatem tuam in virtute atque in rebus gestis atque in tua gravitate positam existimare,
id. Fam. 1, 5, 8.—Esp. freq. in enumerations in the poets:Haec atque illa dies atque alia atque alia,
Cat. 68, 152:Mavortia tellus Atque Getae atque Hebrus,
Verg. G. 4, 463:Clioque et Beroe atque Ephyre Atque Opis et Asia,
id. ib. 4, 343.—And sometimes forming a double connective, both— and = et—et:Multus ut in terras deplueretque lapis: Atque tubas atque arma ferunt crepitantia caelo Audita,
Tib. 2, 5, 73:complexa sui corpus miserabile nati Atque deos atque astra vocat crudelia mater,
Verg. E. 5, 23; Sil. 1, 93; v. Forbig ad Verg. l. l.► Atque regularly stands at the beginning of its sentence or clause or before the word it connects, but in poetry it sometimes, like et and at, stands:a.In the second place:b.Jamque novum terrae stupeant lucescere solem, Altius atque cadant imbres,
Verg. E. 6, 38 Rib., ubi v. Forbig.:Accipite ergo animis atque haec mea figite dicta,
id. A. 3, 250, and 10, 104 (animis may, however, here be taken with Accipite, as in id. ib. 5, 304):Esto beata, funus atque imagines Ducant triumphales tuum,
Hor. Epod. 8, 11; id. S. 1, 5, 4; 1, 6, 111; 1, 7, 12 (ubi v. Fritzsche).—In the third place:quod pubes hedera virente Gaudeant pulla magis atque myrto,
Hor. C. 1, 25, 18; cf. at fin. (Vid. more upon this word in Hand, Turs. I. pp. 452-513.) -
43 seminario
adj.relating to the seed, seed.m.1 seminary (escuela para sacerdotes).2 seminar (education) (curso, conferencia).3 seedbed, garden bed, hotbed, seed-bed.* * *1 EDUCACIÓN seminar2 RELIGIÓN seminary* * *SM1) (Rel) seminary2) (Univ) seminar3) (Agr) seedbed* * *a) (Relig) seminaryb) (Educ) seminar* * *= seminar, tutorial, workshop, seminary, study school, seminar room.Ex. In 1966 Sconul (The Standing conference of National and University Libraries) arranged a course, which was really a seminar lasting several days.Ex. Teaching is done through lectures, seminars, tutorials and practical work both in the classroom and the library.Ex. He has served on a wide variety of professional committees and has spoken at several workshops.Ex. This project aims to assist seminaries throughout the region to give priority to the use of Asian resources in doing theological education.Ex. The title of the study school was 'Resurrection: a new life for powerful public libraries'.Ex. The building includes seminar rooms, lecture theatres and a well-equipped library which houses audio-visual rooms, study carrels, display and reading rooms and stacks.----* celebrar un seminario = hold + seminar.* convocar un seminario = convene + seminar.* organizar un seminario = run + seminar.* seminario de bienvenida = welcoming seminar.* seminario de fin de semana = weekend school.* seminario de teología = theological seminary.* seminario especial = clinic.* Seminario Presesión = Pre-Session Seminar.* seminario virtual = webinar.* seminario web = webinar.* * *a) (Relig) seminaryb) (Educ) seminar* * *= seminar, tutorial, workshop, seminary, study school, seminar room.Ex: In 1966 Sconul (The Standing conference of National and University Libraries) arranged a course, which was really a seminar lasting several days.
Ex: Teaching is done through lectures, seminars, tutorials and practical work both in the classroom and the library.Ex: He has served on a wide variety of professional committees and has spoken at several workshops.Ex: This project aims to assist seminaries throughout the region to give priority to the use of Asian resources in doing theological education.Ex: The title of the study school was 'Resurrection: a new life for powerful public libraries'.Ex: The building includes seminar rooms, lecture theatres and a well-equipped library which houses audio-visual rooms, study carrels, display and reading rooms and stacks.* celebrar un seminario = hold + seminar.* convocar un seminario = convene + seminar.* organizar un seminario = run + seminar.* seminario de bienvenida = welcoming seminar.* seminario de fin de semana = weekend school.* seminario de teología = theological seminary.* seminario especial = clinic.* Seminario Presesión = Pre-Session Seminar.* seminario virtual = webinar.* seminario web = webinar.* * *A ( Relig) seminaryB ( Educ) seminar* * *
seminario sustantivo masculinoa) (Relig) seminaryb) (Educ) seminar
seminario sustantivo masculino
1 Rel seminary
2 Univ seminar
' seminario' also found in these entries:
English:
seminar
- seminary
- tutorial
* * *seminario nm1. [escuela para sacerdotes] seminary2. [curso, conferencia] seminar3. [departamento] department, school* * *m seminary* * *seminario nm1) : seminary2) : seminar, graduate course -
44 Casement Repp
A special heavy repp fabric also used for curtains, hangings, etc. Usually with three to four times more ends than picks, and both plain dyed, stripes and jacquard effects. Both sides of the cloth are alike. Two warps are used and a standard cloth is made 132 X 48, 2/60's and 2/20's warps, 16's or 2/40's weft. The 2/60's warp is mercerised yarn and denting is two ends 2/60's and one end 2/120's. The coarse warp is loosely weighted and the finer tightly weighted, the fabrics are rather expensive, but always hang well and wear well. -
45 "дуговая" неисправность
"дуговая" неисправность
Неисправность, приводящая к возникновению дуги.
[Интент]Параллельные тексты EN-RU
An arc fault occurs when there is a reduction in the dielectric strength of the insulating means (air, in LV switchboards) interposed between two or more conducting elements at different potential.
The arc is generated at the moment when, due to the high ionization of the air, there is a breakdown of the dielectric of the medium and the consequent flow of the current through it.
In an arc fault the highest stresses are of thermal type and proportional to RaI2 owing to the high value taken by the arc resistance Ra; this because the fault current flows in a medium which is always insulating, even if extremely ionized.
Such stresses manifest themselves essentially in the form of:
• high thermal gradients caused by the quick and intense rise in the air temperature;
• high pressure gradients in the form of pressure wave;
• high ionization of the air with consequent reduction of its insulating strength.
Generally speaking, in a LV assembly designed and tested according to the Standard IEC 60439-1 an arc fault is not very likely to occur; however, should it occur, the consequences would be extremely harmful to both the equipment as well as the personnel (see Chapters 2.2 and 2.3).
The causes of an arc fault can be both technical as well as non technical; among the latter the most frequent are the following:
• personnel errors, above all during maintenance operations;
• installation operations not sufficiently accurate;
• inadequate maintenance, above all in the case of severe environmental conditions.
Among the technical causes of an arc fault in a LV assembly the following ones are to be remembered:
• breakdown of the insulation essentially in the proximity of the supports of the busbars and of the plug-in contacts of the withdrawable units (75% of cases);
• overvoltages generating disruptive discharges between the points at minimum clearances (15% of cases);
• constructional defects of the apparatus (10% of cases).
[ABB]К «дуговой» неисправности, относится неисправность, обусловленная уменьшением электрической прочности изолирующей среды (воздуха в НКУ) между двумя или более токоведущими частями, находящимися под разными электрическими потенциалами.
Дуга образуется в тот момент, когда вследствие высокой ионизации воздуха происходит пробой изолирующей среды, вследствие чего через нее начинает протекать электрический ток.
Проявлением дуговой неисправности, является тепловое воздействие, пропорциональное RaI2 и достигающее большого значения вследствие большого сопротивления дуги Ra.
Дело в том, что ток дуги протекает через среду, которая всегда является изолирующей, пусть даже и чрезвычайно ионизированной.
Указанные воздействия очевидны сами по себе особенно в форме:
• теплового градиента температуры, вызванного быстрым и интенсивным подъемом температуры воздуха;
• высоким градиентом давления в форме волны давления;
• высокой ионизацией воздуха с последующим уменьшением электрической прочности.
Вообще говоря, в НКУ, разработанных и испытанных в соответствии с требованиями стандарта МЭК 60439-1 «дуговая» неисправность маловероятна. Однако, если дуга все таки возникнет, ее последствия буду чрезвычайно тяжелыми как для оборудования, так и для персонала (см. п. 2.2 и 2.3).
Причина дуговой неисправности может носить как технический, так и нетехнический характер. Среди последних наиболее часто возникают следующие:
• ошибки персонала, совершаемые главным образом во время технического обслуживания;
• недостаточно аккуратное выполнение монтажа;
• ненадлежащее техническое обслуживание, главным образом при эксплуатации НКУ в тяжелых условиях окружающей среды.
Среди технических причин дуговой неисправности в НКУ необходимо помнить о следующих:
• пробой изоляции, особенно вблизи опор шин и втычных контактов выдвижных частей НКУ (75 % случаев);
• перенапряжения, вызываемые разрушительными электрическими разрядами между точками с минимальными зазорами (15 % случаев);
• конструктивные дефекты аппаратуры (10 % случаев).
[Перевод Интент]Тематики
- НКУ (шкафы, пульты,...)
EN
Русско-английский словарь нормативно-технической терминологии > "дуговая" неисправность
-
46 tam
tam, adv. [orig. acc. fem. of the demonstrative root ta-; cf.: tum, tamen], correlative of quam, so, so much, as.I.As comparative adverb, demonstrative with correlative quam, introducing comparative clauses of like intensity.A.As adjunct of adjectives or participles the intensity of which is expressed by a comparative clause, tam... quam = as... as; negatively, non (neque, nihil, etc.) tam... quam = not so... as.1.In comparison between two adjj.:2.tam esse clemens tyrannus quam rex importunus potest,
a tyrant may be as mild as a king may be harsh, Cic. Rep. 1, 33, 50 (B. and K. bracket rex):non tam solido quam splendido nomine,
id. Fin. 1, 18, 61:tam culpae hostium justus existimator quam gloriosus victor,
Val. Max. 3, 8, 1:adjuro, tam me tibi vera referre Quam veri majora fide,
things as true as they are beyond belief, Ov. M. 3, 659:quorum vires quam repentinae tam breves,
Sen. Q. N. 6, 7, 2.—Negatively:non enim tam praeclarum est scire Latine quam turpe nescire,
Cic. Brut. 37, 140:ut illa... non tam mirabilia sunt, quam conjecta belle,
id. Div. 2, 31, 66; 2, 36, 76: nec tam Turpe fuit vinci [p. 1836] quam contendisse decorum est, Ov. M. 9, 5. —Tam preceded by comp. clause:maximeque eam pestilentiam insignem mors quam matura tam acerba M. Furi fecit,
Liv. 7, 1, 8:quam magni nominis bellum est, tam difficilem existimaritis victoriam fore,
id. 21, 43, 11:donec quam felices seditiones, tam honorati seditionum auctores essent,
id. 4, 2, 4. —In a comparison between degrees of intensity, etc., of the same adjective.a.As in relative clauses, the adjective repeated (so esp. in Plaut.;b.not repeated in English): tam liquidus est quam liquida tempestas esse solet,
as serene as the weather is wont to be, Plaut. Most. 3, 2, 64:quam placida'st aqua,
id. ib. 3, 2, 165:tam frictum ego illum reddam quam frictum est cicer,
id. Bacch. 4, 4, 7.—Negatively:nemo orator tam multa scripsit quam multa sunt nostra,
Cic. Or. 30, 168:tametsi non tam multum in istis rebus intellego quam multa vidi,
id. Verr. 2, 4, 43, § 94.—The adjective not repeated.(α).The terms of comparison being nouns or pronouns:(β).tam ego fui ante liber quam gnatus tuus ( = quam liber gnatus tuus est),
Plaut. Capt. 2, 2, 60:fieret corium tam maculosum quam est nutricis pallium,
id. Bacch. 3, 3, 30:tam mihi mea vita quam tua Tibi cara est,
id. Cas. 3, 6, 43:ni illam mihi tam tranquillam facis quam mare est,
id. Poen. 1, 2, 145:tam crebri ad terram decidebant quam pira,
id. ib. 2, 38:tam excoctam reddam atque atram quam carbo'st,
Ter. Ad. 5, 3, 63:quom fervit maxume, tam placidum (eum) quam ovem reddo,
id. ib. 4, 1, 18:tam sum misericors quam vos, tam mitis quam qui lenissimus,
Cic. Sull. 31, 87:tam gratum mihi id erit quam quod gratissimum,
id. Fam. 13, 3:nulla ingenia tam prona ad invidiam sunt quam eorum qui genus ac fortunam suam animis non aequant,
Liv. 45, 22:nihil est tam violentum quam magna vis aquae,
Sen. Q. N. 3, 30, 6:(cum sit) tam aurum et argentum quam aes Corinthium ( = cum aurum et argentum tam sit Corinthium quam aes),
Quint. 8, 2, 8:(ira) tam inutilis animi minister est quam miles qui signum receptui neglegit,
Sen. Ira, 1, 9, 2.—Negatively: neque opes nostrae tam sunt validae quam tuae,
Plaut. Cist. 2, 1, 20:nihil esse tam detestabile tamque pestiferum quam voluptatem,
Cic. Sen. 12, 41:neque tam condenso corpore nubes esse queunt quam sunt lapides, neque autem tam tenues quam nebulae,
Lucr. 6, 101.—Virtually negative:quod enim tam infidum mare quam blanditiae principum? ( = nullum tam infidum mare, etc.),
Plin. Pan. 66. — With comp. pregn. (very rare): istam dextram non tam in bellis et proeliis quam in promissis et fide firmiorem, i. e. whose superior trustworthiness is not so much in wars, etc., Cic. Deiot. 3, 8:vectigal ex agro eorum capimus, quod nobis non tam fructu jucundius est, quam ultione,
Liv. 28, 39, 13. —With quam in subst.-clause:(γ).quicquid mali hic Pisistratus non fecerit, tam gratum est quam si alium facere prohibuerit,
Cic. Att. 8, 16, 2.—Negatively:juris interpretatio, quae non tam mihi molesta sit propter laborem quam quod dicendi cogitationem auferat,
Cic. Leg. 1, 4, 12. —Virtually negative: quid autem tam exiguum quam est munus hoc eorum qui consuluntur?
Cic. Leg. 1, 4, 14.—With quam in adverb.-clause:B.cupam facito tam crassam quam modioli postulant,
Cato, R. R. 21, 1:si era mea sciat tam socordem esse quam sum,
Plaut. Cist. 4, 2, 5:tua est imago: tam consimili'st quam potest,
id. Men. 5, 9, 4:sororem tam similem quam lacte lacti est,
id. Mil. 2, 2, 87.—Tam with advv.: tam... quam = as ( so)... as; negatively = not so... as.1.Comparing an adv. with another adv. or adverb. clause: satin' istuc mihi exquisitum est...? Ar. Tam satis quam numquam hoc invenies secus, with as full certainty as that you will never find this otherwise, Plaut. Capt. 3, 4, 106.—Virtually negative:2.quis umquam obeundi negotii studio tam brevi tempore tot loca adire potuit, quam celeriter Cn. Pompejo duce tanti belli impetus navigavit?
Cic. Imp. Pomp. 12, 34. —After quam:nam dictaturam quam pertinaciter ei deferebat populus, tam constanter repulit,
Vell. 2, 89, 5 (the repetition of the adverb is especially frequent in tam diu... quam diu; v. tamdiu).—The adverb understood after quam: sed tu novisti fidicinam? Tr. Tam facile quam me (quam facile me novi), Plaut. Ep. 3, 4, 72:C.tam facile vinces quam pirum volpes comest,
id. Most. 3, 1, 26:tam hercle certe quam ego ted, ac tu me vides,
id. Merc. 1, 2, 77:tam audacter (ibis intro) quam domum ad te,
id. Truc. 1, 2, 109:tam facile quam tu arbitraris,
Cic. Div. 1, 6, 10:tam cito evertetur quam navis, etc.,
id. Rep. 1, 34, 51:nihil tam cito redditur quam a speculo imago,
Sen. Q. N. 1, 4, 2. —Negatively: (ira) quia non tam cito in alium quam vult erumpit,
Sen. Ira, 1, 19, 4.—Virtually negative (very freq.):quasi vero quidquam sit tam valde, quam nihil sapere, vulgare,
Cic. Div. 2, 39, 81. — With sup. adv.: quam potes tam verba confer maxime ad compendium = as much as you can (hence the idiomatic expression: quam maxime = as much as possible), Plaut. Mil. 3, 1, 184. —With verbs: tam... quam = as much... as, as well... as; negatively: non tam... quam, not so much... as.1.One verb compared with another:2.nam quod edit tam duim quam perduim,
for what he can eat I would give as much as lose, Plaut. Aul. 4, 6, 6:vellem tam domestica ferre possem quam ista contemnere,
Cic. Att. 13, 20, 4:utinam tam non pigeat ista facere quam non displicebit,
Quint. 2, 5, 17:Tyrus et ipsa tam movetur quam diluitur,
Sen. Q. N. 6, 26, 5.—Negatively:fit quoque enim interdum ut non tam concurrere nubes frontibus adversis possint quam de latere ire,
Lucr. 6, 115.—The same verb repeated or understood after quam; the compared terms being,(α).Nouns or pronouns: tam mihi quam illi libertatem hostilis eripuit manus;(β).tam ille apud nos servit quam ego hic apud te servio,
Plaut. Capt. 2, 2, 61:tam hic scit me habere (pecuniam) quam egomet (i. e. scio),
id. Aul. 3, 6, 12:quam tu filium tuum, tam me pater me meus desiderat,
id. Capt. 2, 2, 6:tam huic loqui licere oportet quam isti,
id. Cas. 2, 6, 58:tam tibi istuc credo quam mihi,
id. Ep. 1, 2, 25:haec tibi tam sunt defendenda quam moenia,
Cic. Ac. 2, 44, 137:tam moveor quam tu, Luculle,
id. ib. 2, 46, 141:tamque id... tuendum conservandumque nobis est quam illud, etc.,
id. Off. 3, 4, 17: amurcam periti agricolae tam in doliis condunt quam oleum aut vinum ( as well as), Varr. R. R. 1, 61:tam natura putarem vitam hominis sustentari quam vitis, quam arboris,
Cic. Tusc. 1, 24, 56:sicut pueris, qui tam parentibus amissis flebunt quam nucibus,
Sen. Ira. 1, 12, 4:meliorque tam sibi quam aliis faciendus (est),
id. ib. 1, 15, 1:tam solstitium quam aequinoctium suos dies rettulit (i. e. solstitium tam rettulit dies quam rettulit aequinoctium),
id. Q. N. 3, 16, 3:quoniam orationis tam ornatus quam perspicuitas aut in singulis verbis est aut in pluribus positus (i. e. ornatus tam positus est quam perspicuitas),
Quint. 8, 3, 15. — This construction passes into mere co - ordination: tam vera quam falsa cernimus, as well... as, almost = both... and, Cic. Ac. 2, 34, 111: repentina res, quia quam causam nullam tam ne fidem quidem habebat ( = ut causam nullam, sic ne fidem quidem; cf.sic),
Liv. 8, 27, 10; so Sall. J. 31, 16; id. H. 1, 41, 24 Dietsch; cf. Liv. 33, 17, 9; Sen. Q. N. 4, 13, 4. —Negatively: non tam meapte causa Laetor quam illius,
Ter. Heaut. 4, 3, 8:nihil est quod tam obtundat elevetque aegritudinem... quam meditatio condicionis humanae,
Cic. Tusc. 3, 16, 34:quae compararat non tam suae delectationis causa quam ad invitationes adventusque nostrorum hominum,
id. Verr. 2, 2, 34, § 83:cujus me facti paenituit non tam propter periculum meum quam propter vitia multa quae,
id. Fam. 7, 3, 2:qua nulla in re tam utor quam in hac civili et publica,
id. Att. 2, 17, 2:neque eos tam istius hominis perditi subita laetitia quam hominis amplissimi nova gratulatio movebat,
id. Verr. 1, 8, 21:Iliensibus Rhoeteum addiderunt, non tam ob recentia ulla merita quam originum memoria,
Liv. 38, 39, 10.—Object-inff.:(γ).qualis est istorum oratio qui omnia non tam esse quam videri volunt,
Cic. Ac. 2, 14, 44:quid enim tam pugnat, quam non modo miserum, sed omnino quidquam esse qui non sit,
id. Tusc. 1, 7, 13:virtute ipsa non tam multi praediti esse quam videri volunt,
id. Lael. 26, 98.—Subject-inff. or dependent clauses:(δ).ego illud argentum tam paratum filio Scio esse, quam me hunc scipionem contui ( = tam scio, argentum paratum esse, quam scio me, etc.),
Plaut. As. 1, 1, 109:Parmenonis tam scio esse hanc techinam quam me vivere,
Ter. Eun. 4, 4, 51:tam teneor dono quam si dimittar onustus,
Hor. Ep. 1, 7, 18:Acrisium Tam violasse deum quam non agnosse nepotem Paenitet,
Ov. M. 4, 613:tam perdis operam cum illi irasceris, quam cum illum alteri precaris iratum,
Sen. Ira, 2, 30, 2.—Negatively (so most freq.):nihil est quod tam deceat quam in omni re gerenda servare constantiam,
Cic. Off. 1, 34, 125:eundum igitur est, nec tam ut belli quam ut fugae socii simus,
id. Att. 9, 2, a, 3:nec tam quaerendum est, dolor malumne sit, quam firmandus animus ad dolorem ferendum,
id. Tusc. 2, 12, 28:non tam ut prosim causis elaborare soleo, quam ut ne quid obsim,
id. Or. 2, 72, 295:cum ego te non tam vitandi laboris mei causa quam quia tua id interesse arbitrarer, hortatus essem,
id. Top. 1, 2:auxilia convenerant non tam Vejentium gratia concitata, quam quod in spem ventum erat, etc.,
Liv. 2, 44, 7:Boji defecerunt, nec tam ob veteres in populum Romanum iras, quam quod, etc.,
id. 21, 25, 2. — So with causal clauses, Cic. Div. in Caecil. 7, 24; id. Or. 3, 30, 119; id. Sest. 64, 135; Liv. 8, 19, 3. —With quam in adverb.-clause:(ε).tam confido quam poti'st,
Plaut. Stich. 3, 2, 1; and in Cicero's epistolary style, tam esse with predicative force (like ita esse, sic esse;v. sic): atque ego haec tam esse quam audio non puto ( = tam male esse),
Cic. Q. Fr. 1, 2, 3, § 9.—Tam with a neg. is sometimes followed by sed with an independent clause, instead of a comp. clause:D.quidam autem non tam id reprehendunt, si remissius agatur, sed tantum studium tamque multam operam ponendam in eo non arbitrantur,
Cic. Fin. 1, 1, 1 Madv. ad loc.; cf.:quae (suaviloquentia) quidem non tam est in plerisque... sed est ea laus eloquentiae certe maxima,
id. Brut. 15, 58.—With esse and predic. noun:E. F.tam ea est quam poti'st nostra erilis concubina,
Plaut. Mil. 2, 5, 47:equidem tam sum servos quam tu,
id. Capt. 3, 4, 11:tam ego homo sum quam tu,
id. As. 2, 4, 83:nam id nobis tam flagitium'st quam illa Non facere,
Ter. Ad. 3, 3, 68:tam es tu judex quam ego senator,
Cic. Rab. Post. 7, 17:tam sum amicus rei publicae quam qui maxime,
id. Fam. 5, 2, 6.—With prep. and its case as predicate:tam hoc quidem tibi in proclivi quam imber quando pluit,
Plaut. Capt. 2, 2, 86:qui non defendit, nec obsistit, si potest, injuriae, tam est in vitio quam si parentes, etc., deserat,
Cic. Off. 1, 7, 23. —Negatively: nihil est tam contra naturam quam turpitudo,
Cic. Off. 3, 8, 35. —Quam... tam with compp. = quanto... tanto or quo... eo (ante-class. and poet.): quam magis aerumna urget, tam magis ad malefaciendum viget, Enn. ap. Quint. 9, 3, 15 (Trag. Rel. v. 303 Vahl.):G.quam magis adspecto, tam magis est nimbata,
Plaut. Poen. 1, 2, 138:magis quam id reputo, tam magis uror quae meus filius turbavit,
id. Bacch. 5, 1, 5:quam magis te in altum capessis, tam aestus te in portum refert,
id. As. 1, 3, 6:quo quaeque magis sunt aspera semina eorum, Tam magis in somnis eadem saevire necessust,
Lucr. 4, 999:quae quanto magis inter se perplexa coibant, Tam magis expressa ea quae mare... efficerent,
id. 5, 453:tam magis illa fremens et tristibus effera flammis, Quam magis effuso crudescunt sanguine pugnae,
Verg. A. 7, 787.—With quanto for quam:quanto magis aetheris aestus cogebant terram, Tam magis, etc.,
Lucr. 5, 484. —With rel. adv. for quam:verum ubicumque magis denso sunt agmine nubes, tam magis hinc... fremitus fit,
Lucr. 6, 99. — Ellips. of tam:quam magis specto. minus placet mihi hominis facies,
Plaut. Trin. 4, 2, 19.—Quam... tam with superll. = quanto... tanto or quo... eo (mostly anteclass.; cf.H.the class.: ut quisque maxime... ita maxime): quam citissime conficies, tam maxime expediet,
Cato, R. R. 64 (65):oleum quam diutissime in amurca erit, tam deterrimum erit,
id. ib. 64 (65):quam acerbissima olea oleum facies, tam oleum optumum erit,
id. ib. 65 (66): quam plurimum [p. 1837] erit, tam citissime canus fiet, id. ib. 157 (158) med.:quam ad probos propinquitate proxume te adjunxeris, tam optumum est,
Plaut. Aul. 2, 2, 59:quam maxime huic vana haec suspicio erit, tam facillime patris pacem in leges conficiet suas,
Ter. Heaut. 5, 2, 44:quam vos facillime agitis, quam estis maxume Potentes, dites, fortunati, nobiles: tam maxime vos aequo animo aequa noscere Oportet,
id. Ad. 3, 4, 56:quam paucissimos reliqueris, tam optimi fiunt in alendo,
Varr. R. R. 2, 9:quam quisque pessume fecit, tam maxume tutus est,
Sall. J. 31, 14. —With quam in immediate succession (to be distinguished from the conj. tamquam, as if):II.nam, si a mare abstinuissem, tam quam hoc uterer ( = tam illo uterer quam hoc),
Plaut. Mil. 4, 7, 26:tam quam proserpens bestia (iste) est bilinguis et scelestus ( = tam bilinguis quam, etc.),
id. Fers. 2, 4, 28: esne tu huic amicus? To. Tam quam di omnes qui caelum colunt, id. ib. 4, 4, 32: vide, homo ut hominem noveris. Sy. Tam quam me, id. Trin. 4, 2, 68: nostine? Da. Tam quam te, Ter. Phorm. 1, 2, 15 (for tam diu, with or without quam, quam diu, etc., v. tamdiu).With a comp. clause understood.A.With a comp. clause to be supplied from a preceding sentence:B.quae faciliora sunt philosophis... quia tam graviter cadere non possunt (sc. quam alii),
Cic. Off. 1, 21, 73:cur corporis curandi causa quaesita sit ars, animi autem medicina nec tam desiderata sit..., nec tam culta (i. e. quam corporis medicina),
id. Tusc. 3, 1, 1:nihil umquam tam eleganter explicabunt (i. e. quam Plato),
id. ib. 1, 23, 55:non conturbat me expectatio tua, etsi nihil est eis, qui placere volunt, tam adversarium,
id. Ac. 2, 4, 10:sed ea (plebs) nequaquam tam laeta Quinctium vidit (i. e. quam ejus amici),
Liv. 3, 26, 12: nec minora consequi potuit (Maecenas);sed non tam concupivit (sc. quam Agrippa),
Vell. 2, 88, 2: nec tibi tam longis opus est ambagibus usquam, nec me tam multam hic operam consumere par est (i. e. quam consumere opus sit, si haec tractare velim), Lucr 6, 1079; so, tam gratia est (colloq.) = non accipio, sed tam gratia est quam esset si acciperem, I thank you just as much; no, thank you:bene vocas (ad prandium): tam gratia'st,
Plaut. Men. 2, 3, 36: cenabis apud me. Ep. Locata'st opera nunc quidem:tam gratia'st,
id. Stich. 3, 2, 18: quin tu, quidquid opus'st, audacter imperas? Ps. Tam gratia'st. Bene est tibi;nolo tibi molestos esse nos,
id. Ps. 2, 4, 23 (in this formula, however, tam is explained by some as a shortened form for tamen; cf. Brix ad Plaut. Men. 386, and v. IV. infra).—With a general comp. clause understood ( = sic, ita), so ( so much) as I do, as you do, as he did, as I said before, as he is, as you are, etc.1.With adjj.: ut vos servem sedulo, quos tam grandi sim mercatus pecunia, have bought you at so high a price, i. e. as I have, Plaut. Capt. 2, 2, 8: qui nummi exciderunt quod terram sic obtuere? quid vos maestos tam tristisque conspicor? (sc. as I do, as you are), id. Bacch. 4, 4, 17:2.equidem miror, tam catam, tam doctam te et bene eductam, non scire stulte facere,
id. Most. 1, 3, 29:ordine cum videas tam certo multa creari,
Lucr. 5, 735:deus ille fuit qui ista in tam tranquillo et tam clara luce locavit,
id. 5, 12:quorsum igitur tam multa de voluptate?
Cic. Sen. 12, 44:ut mihi quidem, qui tam magno animo fuerit innocens damnatus esse videatur,
id. Tusc. 1, 42, 100:inter ista tam magnifica verba tamque praeclara,
id. Fin. 2, 23, 77:quis est qui complet aures meas tantus et tam dulcis sonus?
as I hear, id. Rep. 6, 18, 18:tollite hanc: nullam tam pravae sententiae causam reperietis,
id. Phil. 14, 1, 3: et tamen veremur ut hoc quod a tam multis perferatur natura patiatur? ( as it is, sc. suffered), id. Tusc. 2, 20, 46:ut tam in praecipitem locum non debeat se sapiens committere,
id. Ac. 2, 21, 68:tam necessario tempore, tam propinquis hostibus,
at so urgent a time as this, Caes. B. G. 1, 16, 6:supra triginta quinque milia hostium fuerant, ex quibus tam exigua pars pugnae superfuit,
Liv. 39, 31, 14:tam constantem defensionem Scipionis universus senatus comprobavit,
Val. Max. 3, 7, 1: ceterum... ne tam praeclara lex... oblitteraretur, id. 2, 8, 1:qui tam crudelem tyrannum occideret,
id. 3, 1, 2:ne illo quidem tam misero tamque luctuoso tempore civitas nostra virtutis suae oblita est,
id. 3, 2, 7:tam contraria est pestis,
Plin. 8, 38, 57, § 136:tam parvo distat ibi tanta rerum naturae diversitas,
id. 5, 11, 12, § 65; so, tamne (cf. sicine):tamne indignus videar?
Plaut. Merc. 1, 2, 77.—And with sup.:nondum erat vestris tam gravissimis tamque multis judiciis concisus,
of so great weight, Cic. Phil. 12, 5, 11.—With advv.:3.alienus quom ejus incommodum tam aegre feras, quid me patrem par facere est?
Plaut. Capt. 1, 2, 37:quid est negotii quod tu tam subito domo abeas?
id. Am. 1, 3, 4:unde ego nunc tam subito huic argentum inveniam miser?
Ter. Phorm. 3, 3, 1:quia (anima cum corpore) tam conjuncta atque leniter apta'st,
Lucr. 5, 559:jam mallem Cerberum metueres quam ista tam inconsiderata diceres,
Cic. Tusc. 1, 6, 12:ista tam aperte et per versa et falsa,
id. Ac. 2, 18, 60:cum ex co quaereretur cur tam diu vellet esse in vita,
id. Sen. 5, 13:me pudet tam cito de sententia esse dejectum,
id. Tusc. 2, 5, 14:etsi hoc quidem est in vitio, dissolutionem naturae tam valde perhorrescere,
id. Fin. 5, 11, 31:an melius fuerit rationem non dari omnino, quam tam munifice et tam largiter,
as I have shown, id. N. D. 3, 27, 69:nam quod jus civile tam vehementer amplexus es,
id. Or. 1, 55, 274:quid tu, inquit, tam mane?
id. Rep. 1, 9, 14: cur hunc tam temere ( as mentioned before) quisquam ab officio discessurum judicaret? Caes. B. G. 1, 40:quod sua victoria tam insolenter gloriarentur,
id. ib. 1, 14:cum tam procul a finibus Macedoniae absint,
Liv. 39, 27, 6: non digna exempla quae tam breviter ( as I am going to do) nisi majoribus urgerer, referrentur, Val. Max. 2, 7, 5:qualis esset quem tam diu tamque valde timuissent,
Nep. Eum. 11, 2; and with sup.: tam maturrime comparavisse, Cato ap. Charis. p. 184 P.—With adverb. abl.: tam crepusculo fere ut amant, Plaut. Fragm. ap. Varr. L. L. 7, 77; cf.:tam vesperi,
Ter. Heaut. 1, 1, 15; v. III. B. 3. infra.—With verbs:4.ut, ni meum gnatum tam amem, tua jam virgis latera lacerentur probe,
Plaut. Bacch. 4, 5, 10:quid, cedo, te, obsecro, tam abhorret hilaritudo?
id. Cist. 1, 1, 55:quid tam properas?
id. Pers. 4, 6, 11:cum te video nostrae familiae Tam ex animo factum velle ( = te tam velle nostrae familiae ex animo factum),
Ter. Ad. 5, 7, 21:age, quaeso, ne tam obfirma te, Chreme,
id. Heaut. 5, 5, 8:non pol temere'st quod tu tam times,
id. Phorm. 5, 8 (9), 9: Sy. Eamus, namque hic properat in Cyprum. Sa. Ne tam quidem, implying a corresponding gesture, id. Ad. 2, 4, 14:quam si explicavisset, non tam haesitaret,
i. e. as he does, Cic. Fin. 2, 6, 18.—Sometimes with an adv. to be supplied:quid ergo hanc, quaeso, tractas tam ( = tam male, or implying a corresponding gesture),
Plaut. Cas. 4, 4, 31:Graecos in eo reprehendit quod mare tam secuti sunt ( = tam vulgo. or tam temere),
Cic. Att. 6, 2, 3; cf. id. Q. Fr. 1, 2, 3, § 9; v. I. C. 2. d, supra. — With esse and predic. noun:numquam ego te tam esse matulam credidi,
Plaut. Pers. 4, 3, 72.—Preceded and strengthened by a demonstrative adjective (order: 1. demonstr., 2. tam, 3. adjective, 4. noun; or, 1. demonstr., 2. noun, 3. tam, 4. adjective).(α).After hic:(β).etiamne haec tam parva civitas, tam procul a manibus tuis remota, praedae tibi et quaestui fuit?
Cic. Verr. 2, 3, 37, § 85:hunc hominem tam crudelem, tam sceleratum, tam nefarium nolunt judicare,
id. ib. 2, 2, 31, §77: hunc tamen hominem tam audacem, tam nefarium, tam nocentem,
id. Clu. 14, 42:haec mea oratio tam longa aut tam alte repetita,
id. Sest. 13, 31:in hoc tam exiguo vitae curriculo,
id. Arch. 11, 28:hanc tam taetram, tam horribilem tamque infestam rei publicae pestem,
id. Cat. 1, 5, 11:in hac tam clara re publica natus,
id. Rep. 1, 19, 31:hanc rem publicam tam praeclare fundatam,
id. Par. 1, 2, 10:haec tam crebra Etruriae concilia,
Liv. 5, 5, 8:in his tam parvis atque tam nullis,
Plin. 11, 2, 1, § 2:quorsum haec tam putida tendant,
Hor. S. 2, 7, 21:hac tam prospera pugna nuntiata,
Curt. 3, 11, 16.—After ille:(γ).ille homo tam locuples, tam honestus,
Cic. Verr. 2, 4, 6, § 11: illud argentum tam praeclarum ac tam nobile, id. ib. 2, 4, 20, §44: illud tam grave bellum,
Val. Max. 5, 6, ext. 1:ne illo quidem tam misero tamque luctuoso tempore,
id. 3, 2, 7.—After iste:(δ).tamenne ista tam absurda defendes?
Cic. N. D. 1, 29, 81:ista admonitio tua tam accurata,
id. Att. 6, 1, 20:quae est ista tam infesta ira?
Liv. 7, 30, 15:iste tam justus hostis, tam misericors victor,
Curt. 4, 10, 34.—After id ipsum:(ε).id ipsum tam mite ac tam moderatum imperium,
Liv. 1, 48, 9.—After tot:(ζ).jacere necesse sit tot tam nobiles disciplinas,
Cic. Ac. 2, 48, 147:tot tam valida oppida,
Liv. 5, 54, 5:tot tam opulenti tyranni regesque,
id. 25, 24, 13:inter tot tam effrenatarum gentium arma,
id. 21, 9, 3:tot tam praeclaris imperatoribus uno bello absumptis,
id. 28, 28, 12; 25, 27, 13; 26, 13, 17; cf.:cum tot ac tam validae eluctandae manus essent,
id. 24, 26, 13; 8, 12, 4.—After hic talis:III.da operam ut hunc talem, tam jucundum, tam excellentem virum videas,
Cic. Fam. 16, 21, 3.As demonstr. adv. of intensity, correlative with ut, that, and its equivalents (qui, quin); so only with adjj. and advv. (not with verbs).A.Without a negation ( = ita, adeo;B.rare before the Aug. period): ni erit tam sincerum (tergum), ut quivis dicat ampullarius Optumum esse operi faciundo corium et sincerissimum,
Plaut. Rud. 3, 4, 51:quae (maturitas) mihi tam jucunda est ut, quo propius ad mortem accedam, quasi terram videre videar,
Cic. Sen. 19, 71. de qua tam variae sunt doctissimorum hominum sententiae, ut magno argumento esse debeat, etc., id. N. D. 1, 1, 1:ad eum pervenit tam opportuno tempore, ut simul Domitiani exercitus pulvis cerneretur, et primi antecursores Scipionis viderentur,
Caes. B. C. 3, 36:tam parandus ad dimicandum animus, ut, etc.,
id. B. G. 2, 21:tamen tam evidens numen rebus adfuit Romanis, ut putem, etc.,
Liv. 5, 51, 4: infimam plebem natura ipsa tam abjecto tamque imo loco collocavit ut nulla ratione erigi aut sublevari possit, Ps.-Cic. Cons. 6, 22:tam multa sunt, tamque misera quae perferunt ut nemo sit quin mori saepissime cupiat,
id. ib. 16, 59:quem constat tam certa acie luminum usum esse ut a Lilybaeo portu Carthaginienses egredientes classes intueretur,
Val. Max. 1, 8, ext. 14:tam alacri animo suos ad id proelium cohortatus est ut diceret: Sic prandete, etc.,
id. 3, 2, ext. 3:in Theophrasto tam est loquendi nitor ille divinus ( = tam divinus est) ut ex eo nomen quoque traxisse videatur,
Quint. 10, 1, 83:(Scipio) bellum in Africam transtulit, tam lentus ut opinionem luxuriae segnitiaeque malignis daret,
Sen. Ira, 1, 11, 6; id. Q. N. 1, 15, 5:3, 21, 1: tam parvulis in faucibus... ut non sit dubium, etc.,
Plin. 10, 29, 43, § 82:ipsum Macedonem tam graviter palma percussit ut paene concideret,
Plin. Ep. 3, 14, 7.—With a negation, or in a question implying a negation.1.Before ut (very freq. in the class. period; cf. adeo, poet., e.g. Hor. Ep. 1, 1, 39):2.numquam tam dices commode ut tergum meum Tuam in fidem committam,
Ter. Hec. 1, 2, 33:non tam viva tamen, calidus queat ut fieri fons,
Lucr. 6, 887:quis umquam praedo fuit tam nefarius, quis pirata tam barbarus ut, etc.,
Cic. Rosc. Am. 50, 146:non sum tam stultus, ut te usura falsi gaudii frui velim,
id. Fam. 6, 12, 1:nec, cum id faciebamus tam eramus amentes ut explorata nobis esset victoria,
id. ib. 6, 1, 3:non essem tam inurbanus ac paene inhumanus uti in eo gravarer quod vos cupere sentirem,
id. Or. 2, 90, 365:non puto tam expeditum negotium futurum ut non habeat aliquid morae,
id. Att. 13, 31, 1:nec vero eram tam indoctus ignarusque rerum ut frangerer animo propter, etc.,
id. Phil. 2, 15, 37:quis tam demens ut sua voluntate maereat?
id. Tusc. 3, 29, 71; so id. Off. 3, 20, 82; id. Tusc. 1, 1, 2; id. Phil. 3, 4, 10:non enim proferremus vino oppressos... tam absurde, ut tum diceremus, etc.,
id. Ac. 2, 17, 53:non se tam barbarum ut non sciret, etc.,
Caes. B. G. 1, 44, 17:nulli sunt tam feri et sui juris affectus ut non disciplina perdomentur,
Sen. Ira, 2, 12, 3:nemo tam divos habuit faventes, crastinum ut posset sibi polliceri,
id. Thyest. 619.—With a negation (esp. nemo), followed by qui ( = ut is; class. and freq.); nec quisquam sit tam opulentus qui mihi obsistat in via, [p. 1838] Plaut. Curc. 2, 3, 5:3.generi lenonio Numquam deus ullus tam benignus fuit, qui fuerit propitius,
id. Pers. 4, 4, 34:an ille tam esset stultus qui mihi mille nummum crederet?
id. Trin. 4, 2, 42:nemo inventus est tam amens, qui illud argentum tam praeclarum ac tam nobile eriperet, nemo tam audax qui posceret, nemo tam impudens qui postularet ut venderet,
Cic. Verr. 2, 4, 20, § 44:nemo Agrigenti neque aetate tam affecta neque viribus tam infirmis fuit, qui non illa nocte surrexerit,
id. ib. 2, 4, 43, §95: nemo est tam senex qui se annum non putet posse vivere,
id. Sen. 7, 24:nihil tam absurde dici potest, quod non dicatur ab aliquo philosophorum,
id. Div. 2, 58, 119:nulla gens tam immanis umquam fuit in qua tam crudelis hostis patriae sit inventus,
id. Sull. 27, 76:quae est anus tam delira quae timeat ista?
id. Tusc. 1, 21, 48:ecquem tam amentem esse putas qui illud quo vescatur deum esse credat?
id. N. D. 3, 16, 41:sed neque tam docti tum erant, ad quorum judicium elaboraret, et sunt, etc.,
id. Fin. 1, 3, 7; so id. Sen. 19, 67; id. Lael. 7, 23; id. Tusc. 1, 6, 11; 1, 15, 33; 2, 17, 41; id. Sest. 14, 32; id. Fin. 2, 20, 63; id. Fam. 9, 2, 2; id. Off. 2, 5, 16:neque tam remisso animo quisquam fuit qui ea nocte conquierit,
Caes. B. C. 1, 21:in bello nihil tam leve est quod non magnae interdum rei momentum faciat,
Liv. 25, 18, 3:ut nemo tam humilis esset cui non aditus ad eum pateret,
Nep. Milt. 8, 4:ecquid esse tam saevum potest quod superet illum?
Sen. Thyest. 196. —With a negation, followed by quin ( = ut is non;IV.class. and freq.): nec sacrum nec tam profanum quidquam est quin ibi ilico adsit,
Plaut. Merc. 2, 3, 27:nihil mihi tam parvi est quin me id pigeat perdere,
id. Pers. 4, 6, 8:nec quisquam est tam ingenio duro, neque tam firmo pectore quin sibi faciat bene,
id. As. 5, 2, 94:numquam tam mane egredior, neque tam vesperi Domum revortor, quin te... conspicer Fodere,
Ter. Heaut. 1, 1, 15:nil tam difficile'st quin quaerendo investigari possiet,
id. ib. 4, 2, 8:ut nullus umquam dies tam magna tempestate fuerit, quin... solem homines viderint,
Cic. Verr. 2, 5, 10, § 26:numquam tam male est Siculis quin aliquid facete et commode dicant,
id. ib. 2, 4, 43, §95: nemo est tam afflictus quin possit navare aliquid et efficere,
id. Fam. 6, 1, 7:ut nemo tam ferus fuerit, quin ejus causam lacrimarit,
Nep. Alcib. 6, 4.Tam, ante-class., sometimes = tamen:V.antiqui tam etiam pro tamen usi sunt,
Fest. p. 360: bene cum facimus, tam male cupimus...; quamquam estis nihili, tam ecastor simul vobis consului, Titin. ap. Fest. l. l.; so,etsi illi aliter nos faciant quam aequom sit, tam pol noxiae nequid magis sit... nostrum officium meminisse decet,
Plaut. Stich. 1, 1, 44 Fleck., Ritschl:tam si nihil usus esset, jam non dicerem,
id. Merc. 4, 3, 32 Ritschl; v. Prol. Trin. p. 14 ib.; Brix ad Plaut. Men. 2, 3, 36; Curt. in Rhein. Mus. 6, 84; 6, 93; but cf. contra, Corss. Beitr. p. 272 sqq.In the dialect of Praeneste: tam modo, just now ( = modo): ilico hic ante ostium;Tam modo, inquit Praenestinus,
Plaut. Trin. 3, 1, 8 Brix ad loc.; cf. Fest. s. v. tammodo, p. 359; Ritschl, opusc. 2, 372. -
47 Ransome, Robert
SUBJECT AREA: Agricultural and food technology[br]b. 1753 Wells, Norfolk, Englandd. 1830 England[br]English inventor of a self-sharpening ploughshare and all-metal ploughs with interchangeable pans.[br]The son of a Quaker schoolmaster, Ransome served his apprenticeship with a Norfolk iron manufacturer and then went into business on his own in the same town, setting up one of the first brass and iron foundries in East Anglia. At an early stage of his career he was selling into Norfolk and Suffolk, well beyond the boundaries to be expected from a local craftsman. He achieved this through the use of forty-seven agents acting on his behalf. In 1789, with one employee and £200 capital, he transferred to Ipswich, where the company was to remain and where there was easier access to both raw materials and his markets. It was there that he discovered that cooling one part of a metal share during its casting could result in a self-sharpening share, and he patented the process in 1785.Ransome won a number of awards at the early Bath and West shows, a fact which demonstrates the extent of his markets. In 1808 he patented an all-metal plough made up of interchangeable parts, and the following year was making complete ploughs for sale. With interchangeable parts he was able to make composite ploughs suitable for a wide variety of conditions and therefore with potential markets all over the country.In 1815 he was joined by his son James, and at about the same time by William Cubitt. With the expertise of the latter the firm moved into bridge building and millwrighting, and was therefore able to withstand the agricultural depression which began to affect other manufacturers from about 1815. In 1818, under Cubitt's direction, Ransome built the gas-supply system for the town of Ipswich. In 1830 his grandson James Ransome joined the firm, and it was under his influence that the agricultural side was developed. There was a great expansion in the business after 1835.[br]Further ReadingJ.E.Ransome, 1865, Ploughs and Ploughing at the Royal Agricultural College at Cirencester in 1865, in which he outlined the accepted theories of the day.J.B.Passmore, 1930, The English Plough, Reading: University of Reading (provides a history of plough development from the eighth century to the in ter-war period).Ransome's Royal Records 1789–1939, produced by the company; D.R.Grace and D.C.Phillips, 1975, Ransomes of Ipswich, Reading: Institute of Agricultural History, Reading University (both provide information about Ransome in a more general account about the company and its products; Reading University holds the company archives).AP -
48 νόμος
νόμος, ου, ὁ (νέμω; [Zenodotus reads ν. in Od. 1, 3] Hes.+; loanw. in rabb.—On the history of the word MPohlenz, Nomos: Philol 97, ’48, 135–42; GShipp, Nomos ‘Law’ ’78; MOstwald, Nomos and the Beginnings of Athenian Democracy ’69). The primary mng. relates to that which is conceived as standard or generally recognized rules of civilized conduct esp. as sanctioned by tradition (Pind., Fgm. 152, 1=169 Schr. νόμος ὁ πάντων βασιλεύς; cp. SEG XVII, 755, 16: Domitian is concerned about oppressive practices hardening into ‘custom’; MGigante, ΝΟΜΟΣ ΒΑΣΙΛΕΥΣ [Richerche filologiche 1] ’56). The synonym ἔθος (cp. συνήθεια) denotes that which is habitual or customary, especially in reference to personal behavior. In addition to rules that take hold through tradition, the state or other legislating body may enact ordinances that are recognized by all concerned and in turn become legal tradition. A special semantic problem for modern readers encountering the term ν. is the general tendency to confine the usage of the term ‘law’ to codified statutes. Such limitation has led to much fruitless debate in the history of NT interpretation.—HRemus, Sciences Religieuses/Studies in Religion 13, ’84, 5–18; ASegal, Torah and Nomos in Recent Scholarly Discussion, ibid., 19–27.① a procedure or practice that has taken hold, a custom, rule, principle, norm (Alcman [VII B.C.], Fgm. 93 D2 of the tune that the bird sings; Ocellus [II B.C.] c. 49 Harder [1926] τῆς φύσεως νόμος; Appian, Basil. 1 §2 πολέμου ν., Bell. Civ. 5, 44 §186 ἐκ τοῦδε τοῦ σοῦ νόμου=under this rule of yours that governs action; Polyaenus 5, 5, 3 ν. πόμπης; 7, 11, 6 ν. φιλίας; Sextus 123 τοῦ βίου νόμος; Just., A II, 2, 4 παρὰ τὸν τῆς φύσεως ν.; Ath. 3, 1 νόμῳ φύσεως; 13, 1 θυσιῶν νόμῳ)ⓐ gener. κατὰ νόμον ἐντολῆς σαρκίνης in accordance w. the rule of an external commandment Hb 7:16. εὑρίσκω τὸν νόμον I observe an established procedure or principle or system Ro 7:21 (ν. as ‘principle’, i.e. an unwritten rightness of things Soph., Ant. 908). According to Bauer, Paul uses the expression νόμος (which dominates this context) in cases in which he prob. would have preferred another word. But it is also prob. that Paul purposely engages in wordplay to heighten the predicament of those who do not rely on the gospel of liberation from legal constraint: the Apostle speaks of a principle that obligates one to observe a code of conduct that any sensible pers. would recognize as sound and valid ὁ νόμος τ. νοός μου vs. 23b (s. νοῦς 1a). Engaged in a bitter struggle w. this νόμος there is a ἕτερος νόμος which, in contrast to the νοῦς, dwells ἐν τοῖς μέλεσίν μου in my (physical) members vs. 23a, and hence is a νόμος τῆς ἁμαρτίας vs. 23c and 25b or a νόμος τ. ἁμαρτίας καὶ τ. θανάτου 8:2b. This sense prepares the way for the specific perspectiveⓑ of life under the lordship of Jesus Christ as a ‘new law’ or ‘system’ of conduct that constitutes an unwritten tradition ὁ καινὸς ν. τοῦ κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ 2:6; in brief ν. Ἰησοῦ Χριστοῦ IMg 2 (cp. Just., D. 11, 4; 43, 1; Mel., P. 7, 46). Beginnings of this terminology as early as Paul: ὁ ν. τοῦ Χριστοῦ =the standard set by Christ Gal 6:2 (as vs. 3 intimates, Christ permitted himself to be reduced to nothing, thereby setting the standard for not thinking oneself to be someth.). The gospel is a νόμος πίστεως a law or system requiring faith Ro 3:27b (FGerhard, TZ 10, ’54, 401–17) or ὁ ν. τοῦ πνεύματος τῆς ζωῆς ἐν Χρ. Ἰ. the law of the spirit (=the spirit-code) of life in Chr. J. 8:2a. In the same sense Js speaks of a ν. βασιλικός (s. βασιλικός) 2:8 or ν. ἐλευθερίας vs. 12 (λόγος ἐλ. P74), ν. τέλειος ὁ τῆς ἐλευθερίας 1:25 (association w. 1QS 10:6, 8, 11 made by EStauffer, TLZ 77, ’52, 527–32, is rejected by SNötscher, Biblica 34, ’53, 193f. On the theme of spontaneous moral achievement cp. Pind., Fgm. 152 [169 Schr.] 1f νόμος ὁ πάντων βασιλεὺς | θνατῶν τε καὶ ἀθανάτων | ἄγει δικαιῶν τὸ βιαιότατον| ὑπερτάτᾳ χειρί=custom is lord of all, of mortals and immortals both, and with strong hand directs the utmost power of the just. Plut., Mor. 780c interprets Pindar’s use of νόμος: ‘not written externally in books or on some wooden tablets, but as lively reason functioning within him’ ἔμψυχος ὢν ἐν αὐτῷ λόγῳ; Aristot., EN 4, 8, 10 οἷον ν. ὢν ἑαυτῷ; Diod S 1, 94, 1 ν. ἔγγραπτος; cp. also Ovid, Met. 1, 90 sponte sua sine lege fidem rectumque colebat; Mayor, comm. ‘Notes’ 73.—RHirzel, ΑΓΡΑΦΟΣ ΝΟΜΟΣ 1903.). Some would put ὁ νόμος Js 2:9 here (s. LAllevi, Scuola Cattol. 67, ’39, 529–42), but s. 2b below.—Hermas too, who in part interprets Israel’s legal tradition as referring to Christians, sees the gospel, exhibited in Christ’s life and words, as the ultimate expression of God’s will or ‘law’. He says of Christ δοὺς αὐτοῖς (i.e. the believers) τὸν ν., ὅν ἔλαβε παρὰ τοῦ πατρὸς αὐτοῦ Hs 5, 6, 3, cp. Hs 8, 3, 3. Or he sees in the υἱὸς θεοῦ κηρυχθεὶς εἰς τὰ πέρατα τῆς γῆς, i.e. the preaching about the Son of God to the ends of the earth, the νόμος θεοῦ ὁ δοθεὶς εἰς ὅλον. τ. κόσμον 8, 3, 2. Similarly to be understood are τηρεῖν τὸν ν. 8, 3, 4. ὑπὲρ τοῦ ν. παθεῖν 8, 3, 6. ὑπὲρ τοῦ ν. θλίβεσθαι 8, 3, 7. ἀρνησάμενοι τὸν νόμον ibid. βλασφημεῖν τὸν ν. 8, 6, 2.② constitutional or statutory legal system, lawⓐ gener.: by what kind of law? Ro 3:27. ν. τῆς πόλεως the law of the city enforced by the ruler of the city (ν. ἐν ταῖς πόλεσι γραπτός Orig., C. Cels. 5, 37, 2); the penalty for breaking it is banishment Hs 1:5f. τοῖς ν. χρῆσθαι observe the laws 1:3; πείθεσθαι τοῖς ὡρισμένοις ν. obey the established laws Dg 5:10; νικᾶν τοὺς ν. ibid. (νικάω 3). Ro 7:1f, as well as the gnomic saying Ro 4:15b and 5:13b, have been thought by some (e.g. BWeiss, Jülicher) to refer to Roman law, but more likely the Mosaic law is meant (s. 3 below).ⓑ specifically: of the law that Moses received from God and is the standard according to which membership in the people of Israel is determined (Diod S 1, 94, 1; 2: the lawgiver Mneves receives the law from Hermes, Minos from Zeus, Lycurgus from Apollo, Zarathustra from the ἀγαθὸς δαίμων, Zalmoxis from Hestia; παρὰ δὲ τοῖς Ἰουδαίοις, Μωϋσῆς receives the law from the Ἰαὼ ἐπικαλούμενος θεός) ὁ ν. Μωϋσέως Lk 2:22; J 7:23; Ac 15:5. ν. Μωϋσέως Ac 13:38; Hb 10:28. Also ὁ ν. κυρίου Lk 2:23f, 39; GJs 14:1. ὁ ν. τοῦ θεοῦ (Theoph. Ant. 2, 14 [p. 136, 4]) Mt 15:6 v.l.; Ro 8:7 (cp. Tat. 7, 2; 32, 1; Ath. 3:2). ὁ ν. ἡμῶν, ὑμῶν, αὐτῶν etc. J 18:31; 19:7b v.l.; Ac 25:8. κατὰ τὸν ἡμέτερον ν. 24:6 v.l. (cp. Jos., Ant. 7, 131). ὁ πατρῷος ν. 22:3. τὸν ν. τῶν ἐντολῶν Eph 2:15. Since the context of Ac 23:29 ἐγκαλούμενον περὶ ζητημάτων τοῦ νόμου αὐτῶν points to the intimate connection between belief, cult, and communal solidarity in Judean tradition, the term νόμος is best rendered with an hendiadys: (charged in matters) relating to their belief and custom; cp. ν. ὁ καθʼ ὑμᾶς 18:15. Ro 9:31 (CRhyne, Νόμος Δικαιοσύνης and the meaning of Ro 10:4: CBQ 47, ’85, 486–99).—Abs., without further qualification ὁ ν. Mt 22:36; 23:23; Lk 2:27; J 1:17; Ac 6:13; 7:53; 21:20, 28; Ro 2:15 (τὸ ἔργον τοῦ νόμου the work of the law [=the moral product that the Mosaic code requires] is written in the heart; difft. Diod S 1, 94, 1 ν. ἔγγραπτος, s. 1b, above), 18, 20, 23b, 26; 4:15a, 16; 7:1b, 4–7, 12, 14, 16; 8:3f; 1 Cor 15:56; Gal 3:12f, 17, 19, 21a, 24; 5:3, 14; 1 Ti 1:8 (GRudberg, ConNeot 7, ’42, 15); Hb 7:19 (s. Windisch, Hdb. exc. ad loc.), 28a; 10:1; cp. Js 2:9 (s. 1b above); μετὰ τὸν ν. Hb 7:28b; οἱ ἐν τῷ ν. Ro 3:19; κατὰ τὸν ν. according to the (Mosaic) law (Jos., Ant. 14, 173; 15, 51 al.; Just., D. 10, 1) J 19:7b; Ac 22:12; 23:3; Hb 7:5; 9:22. παρὰ τ. νόμον contrary to the law (Jos., Ant. 17, 151, C. Ap. 2, 219; Ath. 1, 3 παρὰ πάντα ν.) Ac 18:13.—νόμος without the art. in the same sense (on the attempt, beginning w. Origen, In Ep. ad Ro 3:7 ed. Lomm. VI 201, to establish a difference in mng. betw. Paul’s use of ὁ νόμος and νόμος s. B-D-F §258, 2; Rob. 796; Mlt-Turner 177; Grafe [s. 3b below] 7–11) Ro 2:13ab, 17, 23a, * 25a; 3:31ab; 5:13, 20; 7:1a (s. above); Gal 2:19b; 5:23 (JRobb, ET 56, ’45, 279f compares κατὰ δὲ τῶν τοιούτων οὐκ ἔστι νόμος Aristot., Pol. 1284a). δικαίῳ νόμος οὐ κεῖται, ἀνόμοις δὲ … 1 Ti 1:9. Cp. ἑαυτοῖς εἰσιν νόμος Ro 2:14 (in Pla., Pol. and in Stoic thought the wise person needed no commandment [Stoic. III 519], the bad one did; MPohlenz, Stoa ’48/49 I 133; II 75). Used w. prepositions: ἐκ ν. Ro 4:14; Gal 3:18, 21c (v.l. ἐν ν.); Phil 3:9 (ἐκ νόμου can also mean corresponding to or in conformity with the law: PRev 15, 11 ἐκ τῶν νόμων); cp. ἐκ τοῦ νόμου Ro 10:5. διὰ νόμου Ro 2:12b; 3:20b; 4:13; 7:7b; Gal 2:19a, 21; ἐν ν. (ἐν τῷ ν. Iren. 3, 11, 8 [Harv. II 49, 9]) Ro 2:12a, 23; Gal 3:11, 21c v.l.; 5:4; Phil 3:6. κατὰ νόμον 3:5; Hb 8:4; 10:8 (make an offering κατὰ νόμον as Arrian, Anab. 2, 26, 4; 5, 8, 2); χωρὶς ν. Ro 3:21a; 7:8f; ἄχρι ν. 5:13a. ὑπὸ νόμον 6:14f; 1 Cor 9:20; Gal 3:23; 4:4f, 21a; 5:18 (cp. Just., D. 45, 3 οἱ ὑπὸ τὸν ν.).—Dependent on an anarthrous noun παραβάτης νόμου a law-breaker Ro 2:25b ( 27b w. art.); Js 2:11. ποιητὴς ν. one who keeps the law 4:11d (w. art. Ro 2:13b). τέλος ν. the end of the law Ro 10:4 (RBultmann and HSchlier, Christus des Ges. Ende ’40). πλήρωμα ν. fulfilment of the law 13:10. ν. μετάθεσις a change in the law Hb 7:12. ἔργα ν. Ro 3:20a, 28; 9:32 v.l.; Gal 2:16; 3:2, 5, 10a.—(ὁ) ν. (τοῦ) θεοῦ Ro 7:22, 25a; 8:7 because it was given by God and accords w. his will. Lasting Mt 5:18; Lk 16:17 (cp. Bar 4:1; PsSol 10:4; Philo, Mos. 2, 14; Jos., C. Ap. 2, 277).—Used w. verbs, w. or without the art.: ν. ἔχειν J 19:7a; Ro 2:14 (ApcSed 14:5). πληροῦν ν. fulfill the law Ro 13:8; pass. Gal 5:14 (Mel., P. 42, 291). πληροῦν τὸ δικαίωμα τοῦ ν. fulfill the requirement of the law Ro 8:4. φυλάσσειν τὸν ν. observe the law Ac 21:24; Gal 6:13. τὰ δικαιώματα τοῦ ν. φυλάσσειν observe the precepts of the law Ro 2:26; διώκειν ν. δικαιοσύνης 9:31a; πράσσειν ν. 2:25a. ποιεῖν τὸν ν. J 7:19b; Gal 5:3; Ro 2:14b, s. below; τὸν ν. τηρεῖν Js 2:10. τὸν ν. τελεῖν Ro 2:27. φθάνειν εἰς ν. 9:31b. κατὰ ν. Ἰουδαϊσμὸν ζῆν IMg 8:1 v.l. is prob. a textual error (Pearson, Lghtf., Funk, Bihlmeyer, Hilgenfeld; Zahn, Ign. v. Ant. 1873 p. 354, 1 [difft. in Zahn’s edition] all omit νόμον as a gloss and are supported by the Latin versions; s. Hdb. ad loc.). τὰ τοῦ ν. ποιεῖν carry out the requirements of the law Ro 2:14b (ApcSed 14:5; FFlückiger, TZ 8, ’52, 17–42). καταλαλεῖν νόμου, κρίνειν ν. Js 4:11abc. ἐδόθη ν. Gal 3:21a.—Pl. διδοὺς νόμους μου εἰς τὴν διάνοιαν αὐτῶν Hb 8:10; cp. 10:16 (both Jer 38:33).—Of an individual stipulation of the law ὁ νόμος τοῦ ἀνδρός the law insofar as it concerns the husband (Aristot., Fgm. 184 R. νόμοι ἀνδρὸς καὶ γαμετῆς.—SIG 1198, 14 κατὰ τὸν νόμον τῶν ἐρανιστῶν; Num 9:12 ὁ ν. τοῦ πάσχα; Philo, Sobr. 49 ὁ ν. τῆς λέπρας) Ro 7:2b; cp. 7:3 and δέδεται νόμῳ vs. 2a (on the imagery Straub 94f); 1 Cor 7:39 v.l.—The law is personified, as it were (Demosth. 43, 59; Aeschin. 1, 18; Herm. Wr. 12, 4 [the law of punishment]; IMagnMai 92a, 11 ὁ ν. συντάσσει; b, 16 ὁ ν. ἀγορεύει; Jos., Ant. 3, 274) J 7:51; Ro 3:19.③ a collection of holy writings precious to God’s people, sacred ordinanceⓐ in the strict sense the law=the Pentateuch, the work of Moses the lawgiver (Diod S 40, 3, 6 προσγέγραπται τοῖς νόμοις ἐπὶ τελευτῆς ὅτι Μωσῆς ἀκούσας τοῦ θεοῦ τάδε λέγει τ. Ἰουδαίοις=at the end of the laws this is appended: this is what Moses heard from God and is telling to the Jews. ὁ διὰ τοῦ ν. μεταξὺ καθαρῶν καὶ ἀκαθάρτων διαστείλας θεός Iren. 3, 12, 7 [Harv. II 60, 3]; cp. Hippol., Ref. 7, 34, 1) τὸ βιβλίον τοῦ νόμου Gal 3:10b (cp. Dt 27:26). Also simply ὁ νόμος (Jos., Bell. 7, 162 ὁ ν. or 2, 229 ὁ ἱερὸς ν. of the holy book in a concrete sense) Mt 12:5 (Num 28:9f is meant); J 8:5; 1 Cor 9:8 (cp. Dt 25:4); 14:34 (cp. Gen 3:16); Gal 4:21b (the story of Abraham); Hb 9:19. ὁ ν. ὁ ὑμέτερος J 8:17 (cp. Jos., Bell. 5, 402; Tat. 40, 1 κατὰ τοὺς ἡμετέρους ν.). ἐν Μωϋσέως νόμῳ γέγραπται 1 Cor 9:9. καθὼς γέγραπται ἐν νόμῳ κυρίου Lk 2:23 (γέγραπται ἐν νόμῳ as Athen. 6, 27, 23c; IMagnMai 52, 35 [III B.C.]; Mel., P. 11, 71; cp. Just., D. 8, 4 τὰ ἐν τῷ ν. γεγραμμένα); cp. vs. 24. ἔγραψεν Μωϋσῆς ἐν τῷ νόμῳ J 1:45 (cp. Cercidas [III B.C.], Fgm. 1, 18f Diehl2 [=Coll. Alex. p. 204, 29=Knox p. 196] καὶ τοῦθʼ Ὅμηρος εἶπεν ἐν Ἰλιάδι).—The Sacred Scriptures (OT) referred to as a whole in the phrase ὁ ν. καὶ οἱ προφῆται (Orig., C. Cels. 2, 6, 4; cp. Hippol., Ref. 8, 19, 1) the law (הַתּוֹרָה) and the prophets (הַנְּבִיאִים) Mt 5:17; 7:12; 11:13; 22:40; Lk 16:16; Ac 13:15; 24:14; 28:23; Ro 3:21b; cp. Dg 11:6; J 1:45. τὰ γεγραμμένα ἐν τῷ ν. Μωϋσέως καὶ τοῖς προφήταις καὶ ψαλμοῖς Lk 24:44.ⓑ In a wider sense=Holy Scripture gener., on the principle that the most authoritative part gives its name to the whole (ὁ ν. ὁ τοῦ θεοῦ Theoph. Ant. 1, 11 [p. 82, 15]): J 10:34 (Ps 81:6); 12:34 (Ps 109:4; Is 9:6; Da 7:14); 15:25 (Ps 34:19; 68:5); 1 Cor 14:21 (Is 28:11f); Ro 3:19 (preceded by a cluster of quotations fr. Psalms and prophets).—Mt 5:18; Lk 10:26; 16:17; J 7:49.—JHänel, Der Schriftbegriff Jesu 1919; OMichel, Pls u. s. Bibel 1929; SWesterholm, Studies in Religion 15, ’86, 327–36.—JMeinhold, Jesus u. das AT 1896; MKähler, Jesus u. das AT2 1896; AKlöpper, Z. Stellung Jesu gegenüber d. Mos. Gesetz, Mt 5:17–48: ZWT 39, 1896, 1–23; EKlostermann, Jesu Stellung z. AT 1904; AvHarnack, Hat Jesus das atl. Gesetz abgeschafft?: Aus Wissenschaft u. Leben II 1911, 225–36, SBBerlAk 1912, 184–207; KBenz, D. Stellung Jesu zum atl. Gesetz 1914; MGoguel, RHPR 7, 1927, 160ff; BBacon, Jesus and the Law: JBL 47, 1928, 203–31; BBranscomb, Jes. and the Law of Moses 1930; WKümmel, Jes. u. d. jüd. Traditionsged.: ZNW 33, ’34, 105–30; JHempel, D. synopt. Jesus u. d. AT: ZAW 56, ’38, 1–34.—Lk-Ac: JJervell, HTR 64, ’71, 21–36.—EGrafe, D. paulin. Lehre vom Gesetz2 1893; HCremer, D. paulin. Rechtfertigungslehre 1896, 84ff; 363ff; FSieffert, D. Entwicklungslinie d. paul. Gesetzeslehre: BWeiss Festschr. 1897, 332–57; WSlaten, The Qualitative Use of νόμος in the Pauline Ep.: AJT 23, 1919, 213ff; HMosbech, Pls’ Laere om Loven: TT 4/3, 1922, 108–37; 177–221; EBurton, ICC, Gal 1921, 443–60; PFeine, Theol. des NT6 ’34, 208–15 (lit.); PBenoit, La Loi et la Croix d’après S. Paul (Ro 7:7–8:4): RB 47, ’38, 481–509; CMaurer, D. Gesetzeslehre des Pls ’41; PBläser, D. Gesetz b. Pls ’41; BReicke, JBL 70, ’51, 259–76; GBornkamm, Das Ende d. Gesetzes ’63; HRaisänen, Paul and the Law2 ’87; PRichardson/SWesterholm, et al., Law in Religious Communities in the Rom. Period, ’91 (Torah and Nomos); MNobile, La Torà al tempo di Paolo, alcune ri-flessioni: Atti del IV simposio di Tarso su S. Paolo Apostolo, ed. LPadovese ’96, 93–106 (lit. 93f, n. 1).—Dodd 25–41.—B. 1358; 1419; 1421. DELG s.v. νέμω Ic. Schmidt, Syn. I 333–47. M-M. EDNT. TW. Sv. -
49 såvel
adv:( fx England as well as France). -
50 estambre
m.1 fine worsted or woollen yarn.2 fine wool.3 stamen of flowers. (Botany)Estambre de la vida (Poet.) the thread of life4 warp.pres.subj.3rd person singular (él/ella/ello) Present Subjunctive of Spanish verb: estambrar.* * *1 COSTURA worsted, woollen yarn (US woolen yarn)2 BOTÁNICA stamen* * *SM1) (Bot) stamen2) [de la lana] worsted, woollen yarn* * *1) (Bot) stamen2) (Tex) worsted* * *= crewel, stamen.Ex. The adult programs at both branches seem well received by the area people, though some are attended by the same group of people all the time -- book discussions, for instance, and the crewel group.Ex. The fungus was also found on mouldy stamens of pomegranates.* * *1) (Bot) stamen2) (Tex) worsted* * *= crewel, stamen.Ex: The adult programs at both branches seem well received by the area people, though some are attended by the same group of people all the time -- book discussions, for instance, and the crewel group.
Ex: The fungus was also found on mouldy stamens of pomegranates.* * *A ( Bot) stamenB1 ( Tex) worsted* * *
estambre sustantivo masculino
1 Bot stamen
2 (hilo de lana) worsted yarn
* * *estambre nm1. [de planta] stamen2. [tejido] worsted;[hilo] worsted yarn* * *m BOT stamen* * *estambre nm1) : worsted (fabric)2) : stamen -
51 tertulia literaria
literary gathering* * ** * *(n.) = book discussionEx. The adult programs at both branches seem well received by the area people, though some are attended by the same group of people all the time -- book discussions, for instance, and the crewel group.* * ** * *(n.) = book discussionEx: The adult programs at both branches seem well received by the area people, though some are attended by the same group of people all the time -- book discussions, for instance, and the crewel group.
-
52 bai
adb.1. (hitz batez erantzuteko) yes, yeah Lagunart., yep Argot., yup Argot., aye (Eskozia) Arkaismoa. ; etorriko al haiz? \emdash \bai will you come? \emdash yes; \bai horixe! of course! | you bet!2. (ingelesezko galdera motzetan) etorriko al zara? \emdash \bai will you come? \emdash Yes, I will; etorriko al zinateke \emdash \bai would you come? \emdash yes, I would; etorri beharrik al duzu? \emdash \bai must you come? \emdash yes, I must; ikusiten al duzu hori? do you see that? \emdash yes, I do; hori ikusi al zenuen? \emdash \bai did you see that? \emdash yes, I did; hori ikusi al duzu? \emdash \bai have you seen that? \emdash yes, I have3. (elipsia) ez dakite hori baina zuk \bai they don't know that but you do; ez zekiten hori baina zuk \bai they didn't know that but you did; ez dira hemengoa baina zu \bai they're not from here but you are; ezin jaso dezaket baina Perurenak \bai I can't lift it but Perurena can junt. \bai...\bai both... and; \bai Mikel \bai Maite hemengoak dira both Mikel and Maite are from here; \bai bata \bai bestea onak dira one or the other is good; \baita Amaia ere as well as Amaia; \baita atzo etorri zirenak ere as well as the ones who came yesterday -
53 и
I союз1) ( объединительный) and; ( указывает на последовательность) and then; ( выражает соответствие ожидавшемуся) and so (+ подлежащее + вспомогательный гл.)стол и стул — a table and a chair
они́ стоя́ли и жда́ли — they stood and waited
... и он уе́хал —... and then he left
он собира́лся уе́хать и уе́хал — he thought he would leave and so he did
2) ( именно) it is... that; that is what [where, who, etc]вот об э́том-то он и ду́мает — that is what he is thinking of
сюда́ он и приходи́л — this is where he used to come to
э́того челове́ка они́ и жда́ли — that is the man they have been waiting for
он и пошёл бы, да не мо́жет — he would like to go but he cannot
4) ( при перечислении) andи мужчи́ны, и же́нщины, и де́ти — men, women and children
и... и — both... and
и а́рмия и флот — both the army and the navy
••и так да́лее, и про́чее — etcetera, and so forth, and so on
II усилит. частицаи други́е — and others; ( в списке авторов публикации) et al. [et'æl]
1) ( также) too; ( при отрицании) eitherи в э́том слу́чае — in this case too
он не сде́лал и э́того — he did not do it either
э́то и для него́ нелегко́ — it is not easy for him either
2) ( даже) evenIII межд. уст.он и спаси́бо не сказа́л — he did not even say thank you
now!, well!и, по́лно! — now that's enough!
-
54 semol
sĭmŭl (ante-class. also sĕmŭl, Plaut. Trin. prol. p. 97 Ritschl; v. infra; and sĕmŏl, C. I. L. 1175 fin.; cf. Lorenz ad Plaut. Most. 96; cf. also simitu. The final l of simul was scarcely pronounced in the vulg. lang., and in comic poetry does not make position with an initial consonant following; v. Corss. Ausspr. 2, p. 643 sq.; Lorenz ad Plaut. Ps. 567), adv. [Sanscr. sama-; Gr. hama, homos]; cf. semel, = eodem tempore, una, at the same time, together, at once, as soon as.I.Referring, as temporal adverb, to plural nouns of the same sentence, and representing persons or things as acting, happening, etc., simultaneously.1.After a plural subject:2.hunc ambo in saxo semul sedent ejecti,
Plaut. Rud. prol. 72:multa concurrunt simul,
Ter. And. 3, 2, 31:(duo homines) simul cenare voluerunt,
Cic. Inv. 2, 4, 14:Zmyrnae cum simul essemus compluris dies,
id. Rep. 1, 8, 13:tres simul soles effulserunt,
Liv. 41, 21 fin.:tria simul agmina populabantur Indos,
Curt. 9, 10, 7:duo simul hujusmodi personae Ciceroni obstiterunt,
Quint. 11, 1, 69:Othonem multa simul exstimulabant,
Tac. H. 1, 21; Cic. Fam. 9, 1, 2; id. Att. 5, 10, 5; Liv. 21, 33, 3; 41, 2 init.; Curt. 4, 15, 22.—Sometimes the logical subject is understood:multos modios salis simul (i. e. amicis) edendos esse,
Cic. Lael. 19, 67.—Sometimes both the subject and predicate are understood:quare si simul (i. e. nos agere) placebit,
Cic. Fam. 5, 19, 2.—With a plur. object:3.(Alcumena) uno partu duos peperit semul,
Plaut. Am. 5, 2, 8:duas res simul nunc agere decretum'st mihi,
Plaut. Merc. prol. 1:si duos consules simul ex Italia ejectos... res publica tenere potuisset,
Cic. Phil. 13, 14, 29:ambo cum simul conspicimus,
Liv. 40, 46 init.:simul omnibus portis erupit,
id. 40, 48 fin.; cf. Auct. Her. 3, 12, 22; Liv. 8, 37, 5; 21, 60; 40, 30; 42, 7; Curt. 5, 9, 1; Quint. 10, 1, 76; 10, 3, 23; 10, 7, 16.—So with singular implying a plural:tota (urbs) simul exsurgere aedificiis coepit,
Liv. 6, 4, 6:totam simul causam ponit ante oculos,
Quint. 6, 1, 1.—After an adverb. implying a plural noun:igitur undique simul (i. e. ex omnibus locis simul) speculatores citi sese ostendunt,
Sall. J. 101, 1.—Referring [p. 1703] to plural attributes:4.omnium simul rerum... discrimine proposito,
Liv. 6, 35, 6:multarum simul civitatium legati Romam convenerunt,
id. 43, 6, 1.—Referring to an attributive participle understood:II.multitudo plurium simul gentium (= simul eodem loco versantium),
Liv. 44, 45:trium simul bellorum victor (= eodem tempore gestorum),
id. 6, 4, 1:inter duo simul bella,
id. 7, 27, 7:tot simul malis victi,
Curt. 4, 4, 12.Referring to nouns, etc., connected by the preposition cum: simul cum = una cum (v. una, s. v. unus), together with:III.novi (illum) cum Calcha semul,
Plaut. Men. 5, 2, 48:jube in urbem veniat jam tecum semul,
id. Most. 4, 2, 26:qui ipsus equidem nunc primum istanc tecum conspicio semul?
id. Am. 2, 2, 122:me misisti ad portum cum luci semul,
id. Stich. 2, 2, 40:quae (amicitia) incepta a parvis cum aetate adcrevit simul,
Ter. And. 3, 3, 7:simul consilium cum re amisti?
id. Eun. 2, 2, 10:Critolaum simul cum Diogene venisse commemoras,
Cic. Or. 2, 38, 100:Hortensius tecum simul pro Appio Claudio dixit,
id. Brut. 64, 230:cum corporibus simul animos interire,
id. Lael. 4, 13:vobiscum simul considerantis,
id. Rep. 1, 46, 70:testamentum Cyri simul obsignavi cum Clodio,
id. Mil. 18, 48:simul cum lege Aelia magistratum iniit,
id. Att. 1, 16, 13:simul cum lumine pandit,
id. Arat. 704 (452):simul cum moribus immutatur fortuna,
Sall. C. 2, 5:cum anima simul,
id. ib. 33, 4:simul cum occasu solis,
id. J. 91, 2:simul cum dono designavit templi finis,
Liv. 1, 10, 5:si (dictator) se (Fabium) simul cum gloria rei gestae extinxisset,
id. 8, 31, 7:ut cresceret simul et neglegentia cum audacia hosti,
id. 31, 36, 7; cf. Plaut. Am. 2, 2, 136; id. Aul. 4, 4, 28; id. Bacch. 4, 1, 5; id. Cist. 4, 2, 105; id. Ep. 1, 1, 39; id. Men. prol. 27; 2, 3, 54; 5, 1, 36; id. Merc. 2, 1, 31; id. Most. 1, 2, 17; Cic. Ac. 1, 1, 13; id. Tusc. 3, 18, 40; id. de Or. 2, 33, 142; 3, 3, 10; id. Arch. 12, 30; id. Sest. 22, 50; id. Fam. 15, 4, 8; Liv. 1, 31, 3; Nep. 3, 2; 11, 3; 18, 3; 23, 6; Quint. 11, 3, 65; Hor. Epod. 1, 8; id. S. 1, 1, 58.—Strengthened by una:quippe omnes semul didicimus tecum una,
Plaut. Poen. 3, 1, 50; cf. id. Most. 4, 3, 43.—With ellipsis of mecum:qui scribis morderi te interdum quod non simul sis,
Cic. Att. 6, 2, 8.—Freq. cum eo (eis, etc.) must be supplied after simul, likewise, together with him, them, etc.:in vigiliam quando ibat miles, tum tu ibas semul (i. e. cum eo)?
Plaut. Ps. 4, 7, 86:cum simul P. Rutilius venisset,
Cic. Rep. 1, 11, 17:hos qui simul erant missi, fallere,
id. Rosc. Am. 38, 110:prae metu ne simul (i. e. cum iis) Romanus irrumperet,
Liv. 5, 13, 13:extra turbam ordinem conlocuntur semul (i. e. inter se),
Plaut. Am. 1, 1, 69; cf. id. ib. 2, 2, 180; Cic. Pis. 34, 84; Liv. 6, 11, 5; Curt. 8, 13, 3.—Simul with abl. alone = cum with abl. ( poet. and in post-Aug. prose; cf. Gr. hama with dat.):simul his,
Hor. S. 1, 10, 86:quippe simul nobis habitat,
Ov. Tr. 5, 10, 29:his simul,
Sil. 3, 268:Magnetibus simul transmissi,
Tac. A. 4, 55:quindecimviri septemviris simul,
id. ib. 3, 64; cf. id. ib. 6, 9; Sil. 5, 418; Sen. Troad. 1049.Referring to a preceding adverb. clause, at the same time, i.e. as that of the action described:IV.juris ubi dicitur dies, simul patronis dicitur,
Plaut. Men. 4, 2, 17:quamquam ego vinum bibo, at mandata hau consuevi semul bibere una (= bibere quom vinum bibo, una cum vino),
id. Pers. 2, 1, 3:quando nihil sit (quod det), semul amare desinat,
id. Ps. 1, 3, 73 Fleck.:ubi res prolatae sunt, quom rus homines eunt, semul prolatae res sunt nostris dentibus,
id. Capt. 1, 1, 10; id. Ps. 4, 7, 84; cf.:domum numquam introibis, nisi feres pallam simul (i. e. cum introibis),
Plaut. Men. 4, 2, 104.Referring to two or more co-ordinate terms or facts representing these as simultaneous, and at the same time, and also, both... and ( at once), together.1.Referring to co-ordinate terms of the same sentence.a.Simul preceding all the coordinate terms which are connected by et, ac, atque, que, or by et... et (freq. in the histt.):b.semul flere sorbereque haud facile est,
Plaut. Most. 3, 2, 104:Q. Hortensi ingenium simul aspectum et probatum est,
Cic. Brut. 64, 228: Bomilcar, simul cupidus incepta patrandi, et timore socii anxius, Sall. J. 70, 5:dicenti lacrimae simul spiritum et vocem intercluserunt,
Liv. 40, 16 init.:quae simul auxilio tribunicio et consensu plebis impediri coepta,
id. 6, 27, 9:Lycios sub Rhodiorum simul imperio et tutela esse,
id. 41, 6 fin.:Priverni qui simul a Fundanis ac Romanis defecerunt,
id. 8, 19, 11:simul divinae humanaeque spei pleni pugnam poscunt,
id. 10, 40, 1:eximio simul honoribus atque virtutibus,
id. 6, 11, 3:obruit animum simul luctus metusque,
id. 42, 28; 5, 26, 10; Val. Max. 5, 2, 6:simul ipsum Vitellium contemnebant metuebantque,
Tac. H. 2, 92; cf. Liv. 3, 38, 12; 3, 50, 12; 5, 7, 3; 6, 18, 5; 6, 33, 9; 6, 40, 4; 9, 12, 4; 27, 51, 12; Caes. B. G. 7, 48; Curt. 5, 4, 30; Sen. Q. N. 2, 54, 2.—So with three or more co-ordinate terms, either all connected by et, Caes. B. G. 4, 24, 2; Quint. 1, 12, 3; 10, 7, 23;or asyndetic: nunc simul res, fides, fama, virtus, decus deseruerunt,
Plaut. Most. 1, 2, 60.—Simul after all the coordinate terms (mostly ante-class.):c.nunc operam potestis ambo mihi dare et vobis simul,
Plaut. Men. 5, 9, 40:faxo et operam et vinum perdiderit simul,
id. Aul. 3, 6, 42:ut si quis sacrilegii et homicidii simul accusetur,
Quint. 12, 1, 4; cf. Plaut. Capt. 3, 5, 92; id. Men. 3, 3, 16; Mart. 11, 58, 10.—Simul after the first of the co-ordinate terms (so not in Cic.):d.convenit regnum simul atque locos ut haberet,
Naev. Bell. Pun. 1, 6, fr. 3:oculis simul ac mente turbatum,
Liv. 7, 26, 5:quod ubi auditum simul visumque est,
id. 8, 39, 7:pulvere simul ac sudore perfusum,
Curt. 3, 5, 2:terrestri simul navalique clade,
id. 4, 3, 14:vota nuncupabantur simul et solvebantur,
Val. Max. 6, 9, ext. 5:qui ima simul ac summa foveret aequaliter,
Sen. Ep. 90, 25; cf. Liv. 4, 32, 12; Curt. 3, 8, 23; 6, 5, 19; 8, 5, 1; Quint. 10, 1, 30.—In post-Aug. prose without any temporal idea, = as well as:populi Romani facta simul ac dicta memoratu digna... deligere constitui,
Val. Max. 1 prol.; so id. 1, 1, 9.—Placed before the last term.(α).Simul et (= simul etiam), and at the same time, and also:(β).Jugurtha, postquam oppidum Capsam aliosque locos munitos, simul et magnam pecuniam amiserat,
Sall. J. 97, 1:Marium fatigantem de profectione, simul et invisum et offensum,
id. ib. 73, 2:Marius hortandi causa, simul et nobilitatem exagitandi, contionem advocavit,
id. ib. 84, 5:milites modesto imperio habiti, simul et locupletes,
id. ib. 92, 2:Perseus cum adventu consulis, simul et veris principio strepere omnia cerneret,
Liv. 44, 34 fin.; cf. Hor. C. 1, 20, 6.—Simulque (rare):(γ).ut (materia) fragilis incumberet, simulque terra umore diluta,
Curt. 8, 10, 25.—Simul, without any conjunction (so in Cic., but only poet.):e.Neptuno grates habeo et tempestatibus, semul Mercurio qui, etc.,
Plaut. Stich. 3, 1, 3:Electra Stereopeque, simul sanctissima Maja,
Cic. Arat. 270 (36):inter solis iter, simul inter flamina venti,
id. ib. 342 (101):ambiguus consilii, num Dyrrhachium pedite atque equite, simul longis navibus mare clauderet,
Tac. H. 2, 83. —Inserted in the last term ( poet.):2.memor Actae non alio rege puertiae, Mutataeque simul togae,
Hor. C. 1, 36, 9;interea Maecenas advenit atque Coccejus, Capitoque simul Fontejus,
id. S. 1, 5, 32.—Referring to two or more co-ordinate clauses or sentences.a.Et simul or simulque:b.contundam facta Talthybi, contem namque omnes nuntios, semulque cursuram meditabor ad ludos Olympios,
Plaut. Stich. 2, 1, 34:eamus, et de istac simul consilium volo capere una tecum,
i. e. while going, Ter. Eun. 3, 5, 65:quod... et simul quia,
Lucr. 5, 1181:ratio Ecquaenam fuerit origo... et simul ecquae sit finis, etc.,
id. 5, 1213:sed iidem illi ita mecum loquuntur... et simul admonent quiddam quod cavebimus, etc.,
Cic. Phil. 1, 11, 28:ex tuis litteris cognovi festinationem tuam, et simul sum admiratus cur, etc.,
id. Fam. 7, 8, 1:emergit Nixi caput, et simul effert sese clara Fides et, etc.,
id. Arat. 713 (460):postquam Rutilium consedisse accepit, simulque ex Jugurthae proelio clamorem augeri,
Sall. J. 52, 6:equites ex equis desiliunt, simulque et hosti se opponunt, et animos peditum accendunt,
Liv. 3, 62, 8:tum rigere omnibus corpora... et simul lassitudine et... fame etiam deficere,
id. 21, 54, 9; 41, 3; Cic. Arat. 504 (259); 545 (299); Curt. 4, 2, 21; Quint. 2, 5, 13.—Simul with autem or enim, introducing the second sentence:c.salve! simul autem vale!
Plaut. Merc. 5, 1, 1: augeamus sane suspicionem tuam;simul enim augebimus diligentiam,
Cic. Marc. 7, 22.—Simul preceding co-ordinate sentences, generally connected by et... et, but also by a single copulative conjunction:3.simul enim et rei publicae consules, et propones ei exempla ad imitandum,
Cic. Phil. 10, 2, 5:illa autem altera ratio quae simul et opinionem falsam tollit, et aegritudinem detrahit,
id. Tusc. 4, 28, 60:simul et inopiam frumenti lenire, et ignaris omnibus parare,
Sall. J. 91, 1:nullus portus erat qui simul et omnis onerarias caperet, et tecta legionibus praeberet,
Liv. 32, 18, 3:simul et cohors invasit, et ex omnibus oppidi partibus... concurrerunt,
id. 32, 24, 3: simul Metelli imagines dereptae, et missi qui Antonio nuntiarent. Tac. H. 3, 13; cf. Suet. Caes. 57.—Referring to co-ordinate clauses introduced by subordinating conjunctions:V.Mnesilochum ut requiram atque ut eum mecum ad te adducam semul,
Plaut. Bacch. 3, 5, 2:tantum faciam ut notam apponam... et simul significem, etc.,
Cic. Fam. 13, 6, 2:quod eo liberius ad te seribo, quia nostrae laudi favisti, simulque quod video non novitati esse invisum meae,
id. ib. 1, 7, 8; 7, 10, 3.—If used in connecting dependent clauses, simul often stands for a co-ordinating conjunction; v. VI. infra.Introducing an independent sentence, at the same time, also, likewise (cf.: itaque, igitur, deinde, tum, etc.).1.Simul alone:2.ego Tiresiam consulam quid faciundum censeat: semul hanc rem ut facta est eloquar,
Plaut. Am. 5, 1, 77:sequimini! simul circumspicite ne quis adsit arbiter,
id. Mil. 4, 4, 1:alterum ipse efficiam ut attente audiatis. Simul illud oro: si, etc.,
Cic. Phil. 2, 5, 10:hoc proprium virtutis existimant... simul hoc se fore tutiores arbitrantur,
Caes. B. G. 6, 23:Valerio Samnitium legiones occurrunt... simul in Campanos stimulabat ira,
Liv. 7, 32, 3:tibi (Apollo) decimam partem praedae voveo. Te simul, Juno, precor ut, etc.,
id. 5, 21, 3.—More freq. simul et (= etiam):VI.quia videbitur Magis verisimile id esse... simul et conficiam facilius ego quod volo,
Ter. Heaut. 4, 5, 55:nolite committere ut in re tam inveterata quidquam novi sentiatis. Simul et illa omnia ante oculos vestros proponite, etc.,
Cic. Balb. 28, 65:demonstravi haec Caecilio. Simul et illud ostendi, me ei satisfacturum,
id. Att. 1, 1, 4:legati jam reverterant... simul venerant et ab rege Perseo oratores qui, etc.,
Liv. 41, 19 med.:ipse ad Sycurium progressus, opperiri ibi hostium adventum statuit. Simul et frumentari passim exercitum jubet,
id. 42, 54 fin.; cf. Plaut. Stich. 5, 5, 14; Cic. Or. 2, 85, 349; id. Q. Fr. 1, 1, 12, § 34; id. Prov. Cons. 15, 36; id. Balb. 25, 56; id. Arat. 618 (372); 628 (382); 707 (454); 721 (468); Caes. B. G. 1, 19; 6, 8; Sall. C. 30, 2; id. J. 100, 3; Liv. 8, 9, 13; 8, 32, 5; 10, 3, 2; 40, 32; 4, 49, 3; Tac. H. 1, 1; 1, 52; 2, 53; 3, 15; 3, 18; 3, 20; 3, 29; 3, 42; 3, 82.Simul itself stands as co-ordinating conjunction, to connect dependent clauses represented as contemporaneous, and at the same time, and also (not ante-class.; rare in Cic.;VII.freq. in the histt.): ei Verres possessionem negat se daturum, ne posset patronum suum juvare, simul ut esset poena quod, etc.,
Cic. Verr. 2, 1, 47, § 124:omnes vocat ad diripiendos Eburones, ut potius Gallorum vita quam legionarius miles periclitetur, simul ut... pro tali facinore stirps et nomen civitatis tollatur,
Caes. B. G. 6, 34: quippe foedum hominem a republica procul esse volebat;simul quia boni complures praesidium in eo putabant,
Sall. C. 19, 2:cujus de virtute, quia multi dixere, praetereundum puto, simul ne per insolentiam quis existumet memet studium meum laudando extollere,
id. J. 4, 2:nihil horum... discere cum cerneret posse, simul et tirocinio et perturbatione juvenis moveretur, etc.,
Liv. 39, 47:a sermone Graeco puerum incipere malo, quia Latinum vel nobis nolentibus perhibet, simul quia disciplinis quoque Graecis prius instruendus est,
Quint. 1, 1, 12; Sall. J. 20, 1; Liv. 39, 33, 1; 8, 6, 11; Caes. B. C. 43, 2; Sall. C. 20, 3; 56, 5; Liv. 3, 50, 10; 40, 36 init.; Tac. H. 1, [p. 1704] 70;2, 15.—So, connecting participial expressions or adverbial phrases with dependent clauses: his amicis confisus Catilina, simul quod aes alienum ingens erat, et quod... opprimendae reipublicae consilium cepit,
Sall. C. 16, 4:hi, quod res in invidia erat, simul et ab Numidis obsecrati,
id. J. 25, 5:ob eam iram, simul ut praeda militem aleret, duo milia peditum... populari agrum jussit,
Liv. 21, 52, 5; 3, 66, 3:equites praemisit speculatum, simul ut ignem exstinguerent,
Curt. 4, 10, 11:Otho, quamquam turbidis rebus, etc., simul reputans non posse, etc.,
Tac. H. 1, 83 init.:committere igitur eum (locum) non fidelissimis sociis noluit, simul quod ab illa parte urbis navibus aditus ex alto est,
Cic. Verr. 2, 5, 32, § 84; Liv. 9, 2, 5; Tac. H. 1, 70 fin.; 2, 28; 2, 30.Simul. as co-ordinating conjunction, is frequently placed before each of the co-ordinate terms (simul... simul = hama men... hama de), partly... partly; not only... but at the same time (not anteAug.).1.With independent clauses:2.simul castra oppugnabantur, simul pars exercitus ad populandum agrum Romanum missa,
Liv. 3, 5, 2:accolas Hannibal simul perlicit ad naves fabricandas, simul et ipsi traici exercitum cupiebant,
id. 21, 26, 7:ab his simul custodes trucidari coepti, simul datum signum armatis ut ex insidiis concurrerent,
id. 9, 25, 8:simul gratias agit, simul gratulatur quod, etc.,
Curt. 6, 7, 15; cf. Verg. A. 1, 631 sq.; 2, 220 sqq.; 12, 268; Liv. 1, 9, 5.—With dependent clauses:3.venit ad quaerendum, simul quod non deducerent praesidia, simul quod in Bithyniam auxilia missi forent,
Liv. 39, 46 fin.:Perseus cum audisset, simul Meliboeam a consulis exercitu oppugnari, simul classem Iolci stare,
id. 44, 13 init.:consul ad Phylan ducit, simul ut praesidium firmaret, simul ut militi frumentum divideret,
id. 44, 8, 1:simul questi... simul nuntiantes,
id. 42, 46:plus quam imponebatur oneris recepi, simul ut pleniore obsequio demererer amantissimos mei, simul ne... alienis vestigiis insisterem, Quint. prooem. 3.—Rarely connecting a dependent clause with an independent sentence: Athenas ierant, simul ut pro legatione praemio esset honos, simul peritos legum peregrinarum ad condenda nova jura usui fore credebant,
Liv. 3, 35, 5; cf. Verg. A. 12, 758.—Co-ordinating dependent clauses with adverbial phrases:4.Germani frequenter in castra venerunt, simul sui purgandi causa, simul ut de induciis impetrarent,
Caes. B. G. 4, 13:Philippus, simul ne ocio miles deterior fieret, simul avertendae suspicionis causa... in Maedicam ducere pergit,
Liv. 40, 21, 1. —Connecting single nouns or phrases belonging to the same predicate:VIII.cum simul fragor rupti pontis, simul clamor Romanorum impetum sustinuit,
Liv. 2, 10, 10:ad se simul legatos, simul milites missos,
id. 42, 52 med.:et Romae simul dilectu, simul tributo conferendo laboratum est,
id. 5, 10, 3:increpando simul temeritatem, simul ignaviam,
id. 2, 65, 4:tum vero si mul ab hostibus, simul ab iniquitate loco rum Poeni oppugnabantur,
id. 21, 33, 5:inter simul complorationem feminarum, simul nefandam caedem,
id. 41, 11:simul a mari, simul a terra ingredienti,
id. 44, 12 med.; cf. Tac. A. 1, 49; 14, 40; id. Agr. 25; 36; 41; Verg. G. 3, 201; id. A. 1, 513; Hor. S. 2, 2, 73.Simul, in connection with ac, atque (also written in one word, , sĭmŭlatque), rarely with ut, and very rarely with et, is used as subordinating, temporal conjunction, as soon as. For simulac, etc., simul alone is freq.1.Simul ac: simul ac lacrimas de ore noegeo (i. e. candido) detersit, Liv. And. ap. Fest. p. 174 Mull.:2.Demenaetum simul ac conspexero hodie,
Plaut. As. 2, 4, 73:non simul ac se ipse commovit, sensit quid intersit,
Cic. Ac. 2, 16, 51:si simul ac procul conspexit armatos, recessisset,
id. Caecil. 16, 46:dicebam, simul ac timere desisses, similem te futurum tui,
id. Phil. 2, 35, 89:Alcibiades, simul ac se remiserat, dissolutus reperiebatur,
Nep. Alcib. 1. 4:at mihi plaudo Ipse domi, simul ac nummos contemplor in arca,
Hor. S. 1, 1, 67; cf. Cic. N. D. 1, 38, 108; id. Fam. 15, 16, 2; id. Planc. 41, 98; id. Phil. 4, 1, 1; id. Verr. 2, 2, 19, § 46; id. Or. 2, 27, 117; Verg. A. 4, 90; 12, 222; Ov. M. 2, 167; Hor. S. 1, 2, 33; 1, 4, 119; 1, 8, 21.—Strengthened by primum (= ut primum):simul ac primum ei occasio visa est, quaestor consulem deseruit,
Cic. Verr. 2, 1, 13, § 34; so id. ib. 2, 1, 52, § 138; id. Phil. 4, 1, 1; Suet. Caes. 30; id. Ner. 43.—Simul atque:3.L. Clodius, simul atque introductus est, rem conficit,
Cic. Clu. 14, 40:simul atque increpuit suspicio tumultus, artes ilico nostrae conticescunt,
id. Mur. 10, 22:simul atque audivit ejus interitum, suo Marte res suas recuperavit,
id. Phil. 2, 37, 95:simul atque enim se infiexit hic rex in dominatum injustiorem, fit continuo tyrannus,
id. Rep. 2, 26, 49:simul atque sibi hic adnuisset, numeraturum se dicebat,
id. Quint. 5, 18:qui, simul atque in oppidum venerat, inmittebantur illi continuo Cibyratici canes,
id. Verr. 2, 4, 21, § 47:simul atque de Caesaris adventu cognitum est,
Caes. B. G. 5, 3, 3; cf. Cic. Planc. 41, 98; id. Phil. 8, 10, 31; Suet. Caes. 29; id. Galb. 7.—Simul ut (v. Madv. ad Cic. Fin. 2, 11, 33):4.simul ut experrecti sumus, visa illa contemnimus,
Cic. Ac. 2, 16, 51:simul ut accepi a Seleuco litteras tuas, statim quaesivi, etc.,
id. Fam. 6, 18, 1:nostros omnia consequi potuisse, simul ut velle coepissent,
id. Tusc. 4, 2, 5; id. Q. Fr. 2, 5, 3 (6, 2):simul ut, qui sint professi, videro, dicam,
id. Planc. 6, 14; id. Att. 10, 4, 12:nam simul ut supero se totum lumine Cancer extulit, extemplo cedit delapsa Corona,
id. Arat. 596 (349).—Simul et:5.simul et quid erit certi, scribam ad te,
Cic. Att. 2, 20, 2:ego ad te statim habebo quod scribam, simul et videro Curionem,
id. ib. 10, 4, 12:quam accepi simul et in Cumanum veni,
id. ib. 10, 16, 4; 16, 11, 6; id. Q. Fr. 2, 6, 3. In all these passages the Cod. Med. has simul et, which the editors variously changed into simulatque, simulac, simul ut, simul; so,omne animal simul et ortum est, se ipsum diligit,
Cic. Fin. 2, 11, 33, where the vulg. has simul ut, and Madv. reads simul [et] ortum.—Simul ubi:6.quod simul ubi conspexit, equites emisit,
Liv. 4, 18, 7 dub. Weissenb. ad loc.—Simul alone, = simul atque:simul herbae inceperint nasci,
Cato, R. R. 48:hic simul argentum repperit, cura sese expedivit,
Ter. Phorm. 5, 4, 4: simul limen intrabo, illi extrabunt illico, Afran. ap. Non. 104, 21 (Com. Rel. v. 5 Rib.):simul inflavit tibicen, a perito carmen agnoscitur,
Cic. Ac. 2, 27, 86:nostri, simul in arido constiterunt, in hostes impetum fecerunt,
Caes. B. G. 4, 26 fin.:simul increpuere arma, hostis pedem rettulit,
Liv. 6, 24, 1; cf. Cic. Tusc. 4, 6, 12; id. Fin. 3, 6, 21; id. Arat. 594 (349); Caes. B. C. 1, 30, 3; Liv. 3, 62, 6; 4, 18, 6; 4, 31, 5; 4, 32, 6; 5, 25, 11; 8, 32, 2; 21, 55, 9; 44, 8 med.; 44, 19; 44, 44 fin.; Curt. 3, 11, 4; Phaedr. 3, 16, 16; Hor. C. 1, 12, 27; 3, 4, 37; Verg. G. 4, 232; Ov. F. 1, 567.—Strengthened by primum:simul primum magistratio abiit, dicta dies est,
Liv. 6, 1, 6:simul primum anni tempus navigabile praebuisset mare,
id. 35, 44, 5 Weissenb. ad loc.; Suet. Caes. 30. -
55 semul
sĭmŭl (ante-class. also sĕmŭl, Plaut. Trin. prol. p. 97 Ritschl; v. infra; and sĕmŏl, C. I. L. 1175 fin.; cf. Lorenz ad Plaut. Most. 96; cf. also simitu. The final l of simul was scarcely pronounced in the vulg. lang., and in comic poetry does not make position with an initial consonant following; v. Corss. Ausspr. 2, p. 643 sq.; Lorenz ad Plaut. Ps. 567), adv. [Sanscr. sama-; Gr. hama, homos]; cf. semel, = eodem tempore, una, at the same time, together, at once, as soon as.I.Referring, as temporal adverb, to plural nouns of the same sentence, and representing persons or things as acting, happening, etc., simultaneously.1.After a plural subject:2.hunc ambo in saxo semul sedent ejecti,
Plaut. Rud. prol. 72:multa concurrunt simul,
Ter. And. 3, 2, 31:(duo homines) simul cenare voluerunt,
Cic. Inv. 2, 4, 14:Zmyrnae cum simul essemus compluris dies,
id. Rep. 1, 8, 13:tres simul soles effulserunt,
Liv. 41, 21 fin.:tria simul agmina populabantur Indos,
Curt. 9, 10, 7:duo simul hujusmodi personae Ciceroni obstiterunt,
Quint. 11, 1, 69:Othonem multa simul exstimulabant,
Tac. H. 1, 21; Cic. Fam. 9, 1, 2; id. Att. 5, 10, 5; Liv. 21, 33, 3; 41, 2 init.; Curt. 4, 15, 22.—Sometimes the logical subject is understood:multos modios salis simul (i. e. amicis) edendos esse,
Cic. Lael. 19, 67.—Sometimes both the subject and predicate are understood:quare si simul (i. e. nos agere) placebit,
Cic. Fam. 5, 19, 2.—With a plur. object:3.(Alcumena) uno partu duos peperit semul,
Plaut. Am. 5, 2, 8:duas res simul nunc agere decretum'st mihi,
Plaut. Merc. prol. 1:si duos consules simul ex Italia ejectos... res publica tenere potuisset,
Cic. Phil. 13, 14, 29:ambo cum simul conspicimus,
Liv. 40, 46 init.:simul omnibus portis erupit,
id. 40, 48 fin.; cf. Auct. Her. 3, 12, 22; Liv. 8, 37, 5; 21, 60; 40, 30; 42, 7; Curt. 5, 9, 1; Quint. 10, 1, 76; 10, 3, 23; 10, 7, 16.—So with singular implying a plural:tota (urbs) simul exsurgere aedificiis coepit,
Liv. 6, 4, 6:totam simul causam ponit ante oculos,
Quint. 6, 1, 1.—After an adverb. implying a plural noun:igitur undique simul (i. e. ex omnibus locis simul) speculatores citi sese ostendunt,
Sall. J. 101, 1.—Referring [p. 1703] to plural attributes:4.omnium simul rerum... discrimine proposito,
Liv. 6, 35, 6:multarum simul civitatium legati Romam convenerunt,
id. 43, 6, 1.—Referring to an attributive participle understood:II.multitudo plurium simul gentium (= simul eodem loco versantium),
Liv. 44, 45:trium simul bellorum victor (= eodem tempore gestorum),
id. 6, 4, 1:inter duo simul bella,
id. 7, 27, 7:tot simul malis victi,
Curt. 4, 4, 12.Referring to nouns, etc., connected by the preposition cum: simul cum = una cum (v. una, s. v. unus), together with:III.novi (illum) cum Calcha semul,
Plaut. Men. 5, 2, 48:jube in urbem veniat jam tecum semul,
id. Most. 4, 2, 26:qui ipsus equidem nunc primum istanc tecum conspicio semul?
id. Am. 2, 2, 122:me misisti ad portum cum luci semul,
id. Stich. 2, 2, 40:quae (amicitia) incepta a parvis cum aetate adcrevit simul,
Ter. And. 3, 3, 7:simul consilium cum re amisti?
id. Eun. 2, 2, 10:Critolaum simul cum Diogene venisse commemoras,
Cic. Or. 2, 38, 100:Hortensius tecum simul pro Appio Claudio dixit,
id. Brut. 64, 230:cum corporibus simul animos interire,
id. Lael. 4, 13:vobiscum simul considerantis,
id. Rep. 1, 46, 70:testamentum Cyri simul obsignavi cum Clodio,
id. Mil. 18, 48:simul cum lege Aelia magistratum iniit,
id. Att. 1, 16, 13:simul cum lumine pandit,
id. Arat. 704 (452):simul cum moribus immutatur fortuna,
Sall. C. 2, 5:cum anima simul,
id. ib. 33, 4:simul cum occasu solis,
id. J. 91, 2:simul cum dono designavit templi finis,
Liv. 1, 10, 5:si (dictator) se (Fabium) simul cum gloria rei gestae extinxisset,
id. 8, 31, 7:ut cresceret simul et neglegentia cum audacia hosti,
id. 31, 36, 7; cf. Plaut. Am. 2, 2, 136; id. Aul. 4, 4, 28; id. Bacch. 4, 1, 5; id. Cist. 4, 2, 105; id. Ep. 1, 1, 39; id. Men. prol. 27; 2, 3, 54; 5, 1, 36; id. Merc. 2, 1, 31; id. Most. 1, 2, 17; Cic. Ac. 1, 1, 13; id. Tusc. 3, 18, 40; id. de Or. 2, 33, 142; 3, 3, 10; id. Arch. 12, 30; id. Sest. 22, 50; id. Fam. 15, 4, 8; Liv. 1, 31, 3; Nep. 3, 2; 11, 3; 18, 3; 23, 6; Quint. 11, 3, 65; Hor. Epod. 1, 8; id. S. 1, 1, 58.—Strengthened by una:quippe omnes semul didicimus tecum una,
Plaut. Poen. 3, 1, 50; cf. id. Most. 4, 3, 43.—With ellipsis of mecum:qui scribis morderi te interdum quod non simul sis,
Cic. Att. 6, 2, 8.—Freq. cum eo (eis, etc.) must be supplied after simul, likewise, together with him, them, etc.:in vigiliam quando ibat miles, tum tu ibas semul (i. e. cum eo)?
Plaut. Ps. 4, 7, 86:cum simul P. Rutilius venisset,
Cic. Rep. 1, 11, 17:hos qui simul erant missi, fallere,
id. Rosc. Am. 38, 110:prae metu ne simul (i. e. cum iis) Romanus irrumperet,
Liv. 5, 13, 13:extra turbam ordinem conlocuntur semul (i. e. inter se),
Plaut. Am. 1, 1, 69; cf. id. ib. 2, 2, 180; Cic. Pis. 34, 84; Liv. 6, 11, 5; Curt. 8, 13, 3.—Simul with abl. alone = cum with abl. ( poet. and in post-Aug. prose; cf. Gr. hama with dat.):simul his,
Hor. S. 1, 10, 86:quippe simul nobis habitat,
Ov. Tr. 5, 10, 29:his simul,
Sil. 3, 268:Magnetibus simul transmissi,
Tac. A. 4, 55:quindecimviri septemviris simul,
id. ib. 3, 64; cf. id. ib. 6, 9; Sil. 5, 418; Sen. Troad. 1049.Referring to a preceding adverb. clause, at the same time, i.e. as that of the action described:IV.juris ubi dicitur dies, simul patronis dicitur,
Plaut. Men. 4, 2, 17:quamquam ego vinum bibo, at mandata hau consuevi semul bibere una (= bibere quom vinum bibo, una cum vino),
id. Pers. 2, 1, 3:quando nihil sit (quod det), semul amare desinat,
id. Ps. 1, 3, 73 Fleck.:ubi res prolatae sunt, quom rus homines eunt, semul prolatae res sunt nostris dentibus,
id. Capt. 1, 1, 10; id. Ps. 4, 7, 84; cf.:domum numquam introibis, nisi feres pallam simul (i. e. cum introibis),
Plaut. Men. 4, 2, 104.Referring to two or more co-ordinate terms or facts representing these as simultaneous, and at the same time, and also, both... and ( at once), together.1.Referring to co-ordinate terms of the same sentence.a.Simul preceding all the coordinate terms which are connected by et, ac, atque, que, or by et... et (freq. in the histt.):b.semul flere sorbereque haud facile est,
Plaut. Most. 3, 2, 104:Q. Hortensi ingenium simul aspectum et probatum est,
Cic. Brut. 64, 228: Bomilcar, simul cupidus incepta patrandi, et timore socii anxius, Sall. J. 70, 5:dicenti lacrimae simul spiritum et vocem intercluserunt,
Liv. 40, 16 init.:quae simul auxilio tribunicio et consensu plebis impediri coepta,
id. 6, 27, 9:Lycios sub Rhodiorum simul imperio et tutela esse,
id. 41, 6 fin.:Priverni qui simul a Fundanis ac Romanis defecerunt,
id. 8, 19, 11:simul divinae humanaeque spei pleni pugnam poscunt,
id. 10, 40, 1:eximio simul honoribus atque virtutibus,
id. 6, 11, 3:obruit animum simul luctus metusque,
id. 42, 28; 5, 26, 10; Val. Max. 5, 2, 6:simul ipsum Vitellium contemnebant metuebantque,
Tac. H. 2, 92; cf. Liv. 3, 38, 12; 3, 50, 12; 5, 7, 3; 6, 18, 5; 6, 33, 9; 6, 40, 4; 9, 12, 4; 27, 51, 12; Caes. B. G. 7, 48; Curt. 5, 4, 30; Sen. Q. N. 2, 54, 2.—So with three or more co-ordinate terms, either all connected by et, Caes. B. G. 4, 24, 2; Quint. 1, 12, 3; 10, 7, 23;or asyndetic: nunc simul res, fides, fama, virtus, decus deseruerunt,
Plaut. Most. 1, 2, 60.—Simul after all the coordinate terms (mostly ante-class.):c.nunc operam potestis ambo mihi dare et vobis simul,
Plaut. Men. 5, 9, 40:faxo et operam et vinum perdiderit simul,
id. Aul. 3, 6, 42:ut si quis sacrilegii et homicidii simul accusetur,
Quint. 12, 1, 4; cf. Plaut. Capt. 3, 5, 92; id. Men. 3, 3, 16; Mart. 11, 58, 10.—Simul after the first of the co-ordinate terms (so not in Cic.):d.convenit regnum simul atque locos ut haberet,
Naev. Bell. Pun. 1, 6, fr. 3:oculis simul ac mente turbatum,
Liv. 7, 26, 5:quod ubi auditum simul visumque est,
id. 8, 39, 7:pulvere simul ac sudore perfusum,
Curt. 3, 5, 2:terrestri simul navalique clade,
id. 4, 3, 14:vota nuncupabantur simul et solvebantur,
Val. Max. 6, 9, ext. 5:qui ima simul ac summa foveret aequaliter,
Sen. Ep. 90, 25; cf. Liv. 4, 32, 12; Curt. 3, 8, 23; 6, 5, 19; 8, 5, 1; Quint. 10, 1, 30.—In post-Aug. prose without any temporal idea, = as well as:populi Romani facta simul ac dicta memoratu digna... deligere constitui,
Val. Max. 1 prol.; so id. 1, 1, 9.—Placed before the last term.(α).Simul et (= simul etiam), and at the same time, and also:(β).Jugurtha, postquam oppidum Capsam aliosque locos munitos, simul et magnam pecuniam amiserat,
Sall. J. 97, 1:Marium fatigantem de profectione, simul et invisum et offensum,
id. ib. 73, 2:Marius hortandi causa, simul et nobilitatem exagitandi, contionem advocavit,
id. ib. 84, 5:milites modesto imperio habiti, simul et locupletes,
id. ib. 92, 2:Perseus cum adventu consulis, simul et veris principio strepere omnia cerneret,
Liv. 44, 34 fin.; cf. Hor. C. 1, 20, 6.—Simulque (rare):(γ).ut (materia) fragilis incumberet, simulque terra umore diluta,
Curt. 8, 10, 25.—Simul, without any conjunction (so in Cic., but only poet.):e.Neptuno grates habeo et tempestatibus, semul Mercurio qui, etc.,
Plaut. Stich. 3, 1, 3:Electra Stereopeque, simul sanctissima Maja,
Cic. Arat. 270 (36):inter solis iter, simul inter flamina venti,
id. ib. 342 (101):ambiguus consilii, num Dyrrhachium pedite atque equite, simul longis navibus mare clauderet,
Tac. H. 2, 83. —Inserted in the last term ( poet.):2.memor Actae non alio rege puertiae, Mutataeque simul togae,
Hor. C. 1, 36, 9;interea Maecenas advenit atque Coccejus, Capitoque simul Fontejus,
id. S. 1, 5, 32.—Referring to two or more co-ordinate clauses or sentences.a.Et simul or simulque:b.contundam facta Talthybi, contem namque omnes nuntios, semulque cursuram meditabor ad ludos Olympios,
Plaut. Stich. 2, 1, 34:eamus, et de istac simul consilium volo capere una tecum,
i. e. while going, Ter. Eun. 3, 5, 65:quod... et simul quia,
Lucr. 5, 1181:ratio Ecquaenam fuerit origo... et simul ecquae sit finis, etc.,
id. 5, 1213:sed iidem illi ita mecum loquuntur... et simul admonent quiddam quod cavebimus, etc.,
Cic. Phil. 1, 11, 28:ex tuis litteris cognovi festinationem tuam, et simul sum admiratus cur, etc.,
id. Fam. 7, 8, 1:emergit Nixi caput, et simul effert sese clara Fides et, etc.,
id. Arat. 713 (460):postquam Rutilium consedisse accepit, simulque ex Jugurthae proelio clamorem augeri,
Sall. J. 52, 6:equites ex equis desiliunt, simulque et hosti se opponunt, et animos peditum accendunt,
Liv. 3, 62, 8:tum rigere omnibus corpora... et simul lassitudine et... fame etiam deficere,
id. 21, 54, 9; 41, 3; Cic. Arat. 504 (259); 545 (299); Curt. 4, 2, 21; Quint. 2, 5, 13.—Simul with autem or enim, introducing the second sentence:c.salve! simul autem vale!
Plaut. Merc. 5, 1, 1: augeamus sane suspicionem tuam;simul enim augebimus diligentiam,
Cic. Marc. 7, 22.—Simul preceding co-ordinate sentences, generally connected by et... et, but also by a single copulative conjunction:3.simul enim et rei publicae consules, et propones ei exempla ad imitandum,
Cic. Phil. 10, 2, 5:illa autem altera ratio quae simul et opinionem falsam tollit, et aegritudinem detrahit,
id. Tusc. 4, 28, 60:simul et inopiam frumenti lenire, et ignaris omnibus parare,
Sall. J. 91, 1:nullus portus erat qui simul et omnis onerarias caperet, et tecta legionibus praeberet,
Liv. 32, 18, 3:simul et cohors invasit, et ex omnibus oppidi partibus... concurrerunt,
id. 32, 24, 3: simul Metelli imagines dereptae, et missi qui Antonio nuntiarent. Tac. H. 3, 13; cf. Suet. Caes. 57.—Referring to co-ordinate clauses introduced by subordinating conjunctions:V.Mnesilochum ut requiram atque ut eum mecum ad te adducam semul,
Plaut. Bacch. 3, 5, 2:tantum faciam ut notam apponam... et simul significem, etc.,
Cic. Fam. 13, 6, 2:quod eo liberius ad te seribo, quia nostrae laudi favisti, simulque quod video non novitati esse invisum meae,
id. ib. 1, 7, 8; 7, 10, 3.—If used in connecting dependent clauses, simul often stands for a co-ordinating conjunction; v. VI. infra.Introducing an independent sentence, at the same time, also, likewise (cf.: itaque, igitur, deinde, tum, etc.).1.Simul alone:2.ego Tiresiam consulam quid faciundum censeat: semul hanc rem ut facta est eloquar,
Plaut. Am. 5, 1, 77:sequimini! simul circumspicite ne quis adsit arbiter,
id. Mil. 4, 4, 1:alterum ipse efficiam ut attente audiatis. Simul illud oro: si, etc.,
Cic. Phil. 2, 5, 10:hoc proprium virtutis existimant... simul hoc se fore tutiores arbitrantur,
Caes. B. G. 6, 23:Valerio Samnitium legiones occurrunt... simul in Campanos stimulabat ira,
Liv. 7, 32, 3:tibi (Apollo) decimam partem praedae voveo. Te simul, Juno, precor ut, etc.,
id. 5, 21, 3.—More freq. simul et (= etiam):VI.quia videbitur Magis verisimile id esse... simul et conficiam facilius ego quod volo,
Ter. Heaut. 4, 5, 55:nolite committere ut in re tam inveterata quidquam novi sentiatis. Simul et illa omnia ante oculos vestros proponite, etc.,
Cic. Balb. 28, 65:demonstravi haec Caecilio. Simul et illud ostendi, me ei satisfacturum,
id. Att. 1, 1, 4:legati jam reverterant... simul venerant et ab rege Perseo oratores qui, etc.,
Liv. 41, 19 med.:ipse ad Sycurium progressus, opperiri ibi hostium adventum statuit. Simul et frumentari passim exercitum jubet,
id. 42, 54 fin.; cf. Plaut. Stich. 5, 5, 14; Cic. Or. 2, 85, 349; id. Q. Fr. 1, 1, 12, § 34; id. Prov. Cons. 15, 36; id. Balb. 25, 56; id. Arat. 618 (372); 628 (382); 707 (454); 721 (468); Caes. B. G. 1, 19; 6, 8; Sall. C. 30, 2; id. J. 100, 3; Liv. 8, 9, 13; 8, 32, 5; 10, 3, 2; 40, 32; 4, 49, 3; Tac. H. 1, 1; 1, 52; 2, 53; 3, 15; 3, 18; 3, 20; 3, 29; 3, 42; 3, 82.Simul itself stands as co-ordinating conjunction, to connect dependent clauses represented as contemporaneous, and at the same time, and also (not ante-class.; rare in Cic.;VII.freq. in the histt.): ei Verres possessionem negat se daturum, ne posset patronum suum juvare, simul ut esset poena quod, etc.,
Cic. Verr. 2, 1, 47, § 124:omnes vocat ad diripiendos Eburones, ut potius Gallorum vita quam legionarius miles periclitetur, simul ut... pro tali facinore stirps et nomen civitatis tollatur,
Caes. B. G. 6, 34: quippe foedum hominem a republica procul esse volebat;simul quia boni complures praesidium in eo putabant,
Sall. C. 19, 2:cujus de virtute, quia multi dixere, praetereundum puto, simul ne per insolentiam quis existumet memet studium meum laudando extollere,
id. J. 4, 2:nihil horum... discere cum cerneret posse, simul et tirocinio et perturbatione juvenis moveretur, etc.,
Liv. 39, 47:a sermone Graeco puerum incipere malo, quia Latinum vel nobis nolentibus perhibet, simul quia disciplinis quoque Graecis prius instruendus est,
Quint. 1, 1, 12; Sall. J. 20, 1; Liv. 39, 33, 1; 8, 6, 11; Caes. B. C. 43, 2; Sall. C. 20, 3; 56, 5; Liv. 3, 50, 10; 40, 36 init.; Tac. H. 1, [p. 1704] 70;2, 15.—So, connecting participial expressions or adverbial phrases with dependent clauses: his amicis confisus Catilina, simul quod aes alienum ingens erat, et quod... opprimendae reipublicae consilium cepit,
Sall. C. 16, 4:hi, quod res in invidia erat, simul et ab Numidis obsecrati,
id. J. 25, 5:ob eam iram, simul ut praeda militem aleret, duo milia peditum... populari agrum jussit,
Liv. 21, 52, 5; 3, 66, 3:equites praemisit speculatum, simul ut ignem exstinguerent,
Curt. 4, 10, 11:Otho, quamquam turbidis rebus, etc., simul reputans non posse, etc.,
Tac. H. 1, 83 init.:committere igitur eum (locum) non fidelissimis sociis noluit, simul quod ab illa parte urbis navibus aditus ex alto est,
Cic. Verr. 2, 5, 32, § 84; Liv. 9, 2, 5; Tac. H. 1, 70 fin.; 2, 28; 2, 30.Simul. as co-ordinating conjunction, is frequently placed before each of the co-ordinate terms (simul... simul = hama men... hama de), partly... partly; not only... but at the same time (not anteAug.).1.With independent clauses:2.simul castra oppugnabantur, simul pars exercitus ad populandum agrum Romanum missa,
Liv. 3, 5, 2:accolas Hannibal simul perlicit ad naves fabricandas, simul et ipsi traici exercitum cupiebant,
id. 21, 26, 7:ab his simul custodes trucidari coepti, simul datum signum armatis ut ex insidiis concurrerent,
id. 9, 25, 8:simul gratias agit, simul gratulatur quod, etc.,
Curt. 6, 7, 15; cf. Verg. A. 1, 631 sq.; 2, 220 sqq.; 12, 268; Liv. 1, 9, 5.—With dependent clauses:3.venit ad quaerendum, simul quod non deducerent praesidia, simul quod in Bithyniam auxilia missi forent,
Liv. 39, 46 fin.:Perseus cum audisset, simul Meliboeam a consulis exercitu oppugnari, simul classem Iolci stare,
id. 44, 13 init.:consul ad Phylan ducit, simul ut praesidium firmaret, simul ut militi frumentum divideret,
id. 44, 8, 1:simul questi... simul nuntiantes,
id. 42, 46:plus quam imponebatur oneris recepi, simul ut pleniore obsequio demererer amantissimos mei, simul ne... alienis vestigiis insisterem, Quint. prooem. 3.—Rarely connecting a dependent clause with an independent sentence: Athenas ierant, simul ut pro legatione praemio esset honos, simul peritos legum peregrinarum ad condenda nova jura usui fore credebant,
Liv. 3, 35, 5; cf. Verg. A. 12, 758.—Co-ordinating dependent clauses with adverbial phrases:4.Germani frequenter in castra venerunt, simul sui purgandi causa, simul ut de induciis impetrarent,
Caes. B. G. 4, 13:Philippus, simul ne ocio miles deterior fieret, simul avertendae suspicionis causa... in Maedicam ducere pergit,
Liv. 40, 21, 1. —Connecting single nouns or phrases belonging to the same predicate:VIII.cum simul fragor rupti pontis, simul clamor Romanorum impetum sustinuit,
Liv. 2, 10, 10:ad se simul legatos, simul milites missos,
id. 42, 52 med.:et Romae simul dilectu, simul tributo conferendo laboratum est,
id. 5, 10, 3:increpando simul temeritatem, simul ignaviam,
id. 2, 65, 4:tum vero si mul ab hostibus, simul ab iniquitate loco rum Poeni oppugnabantur,
id. 21, 33, 5:inter simul complorationem feminarum, simul nefandam caedem,
id. 41, 11:simul a mari, simul a terra ingredienti,
id. 44, 12 med.; cf. Tac. A. 1, 49; 14, 40; id. Agr. 25; 36; 41; Verg. G. 3, 201; id. A. 1, 513; Hor. S. 2, 2, 73.Simul, in connection with ac, atque (also written in one word, , sĭmŭlatque), rarely with ut, and very rarely with et, is used as subordinating, temporal conjunction, as soon as. For simulac, etc., simul alone is freq.1.Simul ac: simul ac lacrimas de ore noegeo (i. e. candido) detersit, Liv. And. ap. Fest. p. 174 Mull.:2.Demenaetum simul ac conspexero hodie,
Plaut. As. 2, 4, 73:non simul ac se ipse commovit, sensit quid intersit,
Cic. Ac. 2, 16, 51:si simul ac procul conspexit armatos, recessisset,
id. Caecil. 16, 46:dicebam, simul ac timere desisses, similem te futurum tui,
id. Phil. 2, 35, 89:Alcibiades, simul ac se remiserat, dissolutus reperiebatur,
Nep. Alcib. 1. 4:at mihi plaudo Ipse domi, simul ac nummos contemplor in arca,
Hor. S. 1, 1, 67; cf. Cic. N. D. 1, 38, 108; id. Fam. 15, 16, 2; id. Planc. 41, 98; id. Phil. 4, 1, 1; id. Verr. 2, 2, 19, § 46; id. Or. 2, 27, 117; Verg. A. 4, 90; 12, 222; Ov. M. 2, 167; Hor. S. 1, 2, 33; 1, 4, 119; 1, 8, 21.—Strengthened by primum (= ut primum):simul ac primum ei occasio visa est, quaestor consulem deseruit,
Cic. Verr. 2, 1, 13, § 34; so id. ib. 2, 1, 52, § 138; id. Phil. 4, 1, 1; Suet. Caes. 30; id. Ner. 43.—Simul atque:3.L. Clodius, simul atque introductus est, rem conficit,
Cic. Clu. 14, 40:simul atque increpuit suspicio tumultus, artes ilico nostrae conticescunt,
id. Mur. 10, 22:simul atque audivit ejus interitum, suo Marte res suas recuperavit,
id. Phil. 2, 37, 95:simul atque enim se infiexit hic rex in dominatum injustiorem, fit continuo tyrannus,
id. Rep. 2, 26, 49:simul atque sibi hic adnuisset, numeraturum se dicebat,
id. Quint. 5, 18:qui, simul atque in oppidum venerat, inmittebantur illi continuo Cibyratici canes,
id. Verr. 2, 4, 21, § 47:simul atque de Caesaris adventu cognitum est,
Caes. B. G. 5, 3, 3; cf. Cic. Planc. 41, 98; id. Phil. 8, 10, 31; Suet. Caes. 29; id. Galb. 7.—Simul ut (v. Madv. ad Cic. Fin. 2, 11, 33):4.simul ut experrecti sumus, visa illa contemnimus,
Cic. Ac. 2, 16, 51:simul ut accepi a Seleuco litteras tuas, statim quaesivi, etc.,
id. Fam. 6, 18, 1:nostros omnia consequi potuisse, simul ut velle coepissent,
id. Tusc. 4, 2, 5; id. Q. Fr. 2, 5, 3 (6, 2):simul ut, qui sint professi, videro, dicam,
id. Planc. 6, 14; id. Att. 10, 4, 12:nam simul ut supero se totum lumine Cancer extulit, extemplo cedit delapsa Corona,
id. Arat. 596 (349).—Simul et:5.simul et quid erit certi, scribam ad te,
Cic. Att. 2, 20, 2:ego ad te statim habebo quod scribam, simul et videro Curionem,
id. ib. 10, 4, 12:quam accepi simul et in Cumanum veni,
id. ib. 10, 16, 4; 16, 11, 6; id. Q. Fr. 2, 6, 3. In all these passages the Cod. Med. has simul et, which the editors variously changed into simulatque, simulac, simul ut, simul; so,omne animal simul et ortum est, se ipsum diligit,
Cic. Fin. 2, 11, 33, where the vulg. has simul ut, and Madv. reads simul [et] ortum.—Simul ubi:6.quod simul ubi conspexit, equites emisit,
Liv. 4, 18, 7 dub. Weissenb. ad loc.—Simul alone, = simul atque:simul herbae inceperint nasci,
Cato, R. R. 48:hic simul argentum repperit, cura sese expedivit,
Ter. Phorm. 5, 4, 4: simul limen intrabo, illi extrabunt illico, Afran. ap. Non. 104, 21 (Com. Rel. v. 5 Rib.):simul inflavit tibicen, a perito carmen agnoscitur,
Cic. Ac. 2, 27, 86:nostri, simul in arido constiterunt, in hostes impetum fecerunt,
Caes. B. G. 4, 26 fin.:simul increpuere arma, hostis pedem rettulit,
Liv. 6, 24, 1; cf. Cic. Tusc. 4, 6, 12; id. Fin. 3, 6, 21; id. Arat. 594 (349); Caes. B. C. 1, 30, 3; Liv. 3, 62, 6; 4, 18, 6; 4, 31, 5; 4, 32, 6; 5, 25, 11; 8, 32, 2; 21, 55, 9; 44, 8 med.; 44, 19; 44, 44 fin.; Curt. 3, 11, 4; Phaedr. 3, 16, 16; Hor. C. 1, 12, 27; 3, 4, 37; Verg. G. 4, 232; Ov. F. 1, 567.—Strengthened by primum:simul primum magistratio abiit, dicta dies est,
Liv. 6, 1, 6:simul primum anni tempus navigabile praebuisset mare,
id. 35, 44, 5 Weissenb. ad loc.; Suet. Caes. 30. -
56 simul
sĭmŭl (ante-class. also sĕmŭl, Plaut. Trin. prol. p. 97 Ritschl; v. infra; and sĕmŏl, C. I. L. 1175 fin.; cf. Lorenz ad Plaut. Most. 96; cf. also simitu. The final l of simul was scarcely pronounced in the vulg. lang., and in comic poetry does not make position with an initial consonant following; v. Corss. Ausspr. 2, p. 643 sq.; Lorenz ad Plaut. Ps. 567), adv. [Sanscr. sama-; Gr. hama, homos]; cf. semel, = eodem tempore, una, at the same time, together, at once, as soon as.I.Referring, as temporal adverb, to plural nouns of the same sentence, and representing persons or things as acting, happening, etc., simultaneously.1.After a plural subject:2.hunc ambo in saxo semul sedent ejecti,
Plaut. Rud. prol. 72:multa concurrunt simul,
Ter. And. 3, 2, 31:(duo homines) simul cenare voluerunt,
Cic. Inv. 2, 4, 14:Zmyrnae cum simul essemus compluris dies,
id. Rep. 1, 8, 13:tres simul soles effulserunt,
Liv. 41, 21 fin.:tria simul agmina populabantur Indos,
Curt. 9, 10, 7:duo simul hujusmodi personae Ciceroni obstiterunt,
Quint. 11, 1, 69:Othonem multa simul exstimulabant,
Tac. H. 1, 21; Cic. Fam. 9, 1, 2; id. Att. 5, 10, 5; Liv. 21, 33, 3; 41, 2 init.; Curt. 4, 15, 22.—Sometimes the logical subject is understood:multos modios salis simul (i. e. amicis) edendos esse,
Cic. Lael. 19, 67.—Sometimes both the subject and predicate are understood:quare si simul (i. e. nos agere) placebit,
Cic. Fam. 5, 19, 2.—With a plur. object:3.(Alcumena) uno partu duos peperit semul,
Plaut. Am. 5, 2, 8:duas res simul nunc agere decretum'st mihi,
Plaut. Merc. prol. 1:si duos consules simul ex Italia ejectos... res publica tenere potuisset,
Cic. Phil. 13, 14, 29:ambo cum simul conspicimus,
Liv. 40, 46 init.:simul omnibus portis erupit,
id. 40, 48 fin.; cf. Auct. Her. 3, 12, 22; Liv. 8, 37, 5; 21, 60; 40, 30; 42, 7; Curt. 5, 9, 1; Quint. 10, 1, 76; 10, 3, 23; 10, 7, 16.—So with singular implying a plural:tota (urbs) simul exsurgere aedificiis coepit,
Liv. 6, 4, 6:totam simul causam ponit ante oculos,
Quint. 6, 1, 1.—After an adverb. implying a plural noun:igitur undique simul (i. e. ex omnibus locis simul) speculatores citi sese ostendunt,
Sall. J. 101, 1.—Referring [p. 1703] to plural attributes:4.omnium simul rerum... discrimine proposito,
Liv. 6, 35, 6:multarum simul civitatium legati Romam convenerunt,
id. 43, 6, 1.—Referring to an attributive participle understood:II.multitudo plurium simul gentium (= simul eodem loco versantium),
Liv. 44, 45:trium simul bellorum victor (= eodem tempore gestorum),
id. 6, 4, 1:inter duo simul bella,
id. 7, 27, 7:tot simul malis victi,
Curt. 4, 4, 12.Referring to nouns, etc., connected by the preposition cum: simul cum = una cum (v. una, s. v. unus), together with:III.novi (illum) cum Calcha semul,
Plaut. Men. 5, 2, 48:jube in urbem veniat jam tecum semul,
id. Most. 4, 2, 26:qui ipsus equidem nunc primum istanc tecum conspicio semul?
id. Am. 2, 2, 122:me misisti ad portum cum luci semul,
id. Stich. 2, 2, 40:quae (amicitia) incepta a parvis cum aetate adcrevit simul,
Ter. And. 3, 3, 7:simul consilium cum re amisti?
id. Eun. 2, 2, 10:Critolaum simul cum Diogene venisse commemoras,
Cic. Or. 2, 38, 100:Hortensius tecum simul pro Appio Claudio dixit,
id. Brut. 64, 230:cum corporibus simul animos interire,
id. Lael. 4, 13:vobiscum simul considerantis,
id. Rep. 1, 46, 70:testamentum Cyri simul obsignavi cum Clodio,
id. Mil. 18, 48:simul cum lege Aelia magistratum iniit,
id. Att. 1, 16, 13:simul cum lumine pandit,
id. Arat. 704 (452):simul cum moribus immutatur fortuna,
Sall. C. 2, 5:cum anima simul,
id. ib. 33, 4:simul cum occasu solis,
id. J. 91, 2:simul cum dono designavit templi finis,
Liv. 1, 10, 5:si (dictator) se (Fabium) simul cum gloria rei gestae extinxisset,
id. 8, 31, 7:ut cresceret simul et neglegentia cum audacia hosti,
id. 31, 36, 7; cf. Plaut. Am. 2, 2, 136; id. Aul. 4, 4, 28; id. Bacch. 4, 1, 5; id. Cist. 4, 2, 105; id. Ep. 1, 1, 39; id. Men. prol. 27; 2, 3, 54; 5, 1, 36; id. Merc. 2, 1, 31; id. Most. 1, 2, 17; Cic. Ac. 1, 1, 13; id. Tusc. 3, 18, 40; id. de Or. 2, 33, 142; 3, 3, 10; id. Arch. 12, 30; id. Sest. 22, 50; id. Fam. 15, 4, 8; Liv. 1, 31, 3; Nep. 3, 2; 11, 3; 18, 3; 23, 6; Quint. 11, 3, 65; Hor. Epod. 1, 8; id. S. 1, 1, 58.—Strengthened by una:quippe omnes semul didicimus tecum una,
Plaut. Poen. 3, 1, 50; cf. id. Most. 4, 3, 43.—With ellipsis of mecum:qui scribis morderi te interdum quod non simul sis,
Cic. Att. 6, 2, 8.—Freq. cum eo (eis, etc.) must be supplied after simul, likewise, together with him, them, etc.:in vigiliam quando ibat miles, tum tu ibas semul (i. e. cum eo)?
Plaut. Ps. 4, 7, 86:cum simul P. Rutilius venisset,
Cic. Rep. 1, 11, 17:hos qui simul erant missi, fallere,
id. Rosc. Am. 38, 110:prae metu ne simul (i. e. cum iis) Romanus irrumperet,
Liv. 5, 13, 13:extra turbam ordinem conlocuntur semul (i. e. inter se),
Plaut. Am. 1, 1, 69; cf. id. ib. 2, 2, 180; Cic. Pis. 34, 84; Liv. 6, 11, 5; Curt. 8, 13, 3.—Simul with abl. alone = cum with abl. ( poet. and in post-Aug. prose; cf. Gr. hama with dat.):simul his,
Hor. S. 1, 10, 86:quippe simul nobis habitat,
Ov. Tr. 5, 10, 29:his simul,
Sil. 3, 268:Magnetibus simul transmissi,
Tac. A. 4, 55:quindecimviri septemviris simul,
id. ib. 3, 64; cf. id. ib. 6, 9; Sil. 5, 418; Sen. Troad. 1049.Referring to a preceding adverb. clause, at the same time, i.e. as that of the action described:IV.juris ubi dicitur dies, simul patronis dicitur,
Plaut. Men. 4, 2, 17:quamquam ego vinum bibo, at mandata hau consuevi semul bibere una (= bibere quom vinum bibo, una cum vino),
id. Pers. 2, 1, 3:quando nihil sit (quod det), semul amare desinat,
id. Ps. 1, 3, 73 Fleck.:ubi res prolatae sunt, quom rus homines eunt, semul prolatae res sunt nostris dentibus,
id. Capt. 1, 1, 10; id. Ps. 4, 7, 84; cf.:domum numquam introibis, nisi feres pallam simul (i. e. cum introibis),
Plaut. Men. 4, 2, 104.Referring to two or more co-ordinate terms or facts representing these as simultaneous, and at the same time, and also, both... and ( at once), together.1.Referring to co-ordinate terms of the same sentence.a.Simul preceding all the coordinate terms which are connected by et, ac, atque, que, or by et... et (freq. in the histt.):b.semul flere sorbereque haud facile est,
Plaut. Most. 3, 2, 104:Q. Hortensi ingenium simul aspectum et probatum est,
Cic. Brut. 64, 228: Bomilcar, simul cupidus incepta patrandi, et timore socii anxius, Sall. J. 70, 5:dicenti lacrimae simul spiritum et vocem intercluserunt,
Liv. 40, 16 init.:quae simul auxilio tribunicio et consensu plebis impediri coepta,
id. 6, 27, 9:Lycios sub Rhodiorum simul imperio et tutela esse,
id. 41, 6 fin.:Priverni qui simul a Fundanis ac Romanis defecerunt,
id. 8, 19, 11:simul divinae humanaeque spei pleni pugnam poscunt,
id. 10, 40, 1:eximio simul honoribus atque virtutibus,
id. 6, 11, 3:obruit animum simul luctus metusque,
id. 42, 28; 5, 26, 10; Val. Max. 5, 2, 6:simul ipsum Vitellium contemnebant metuebantque,
Tac. H. 2, 92; cf. Liv. 3, 38, 12; 3, 50, 12; 5, 7, 3; 6, 18, 5; 6, 33, 9; 6, 40, 4; 9, 12, 4; 27, 51, 12; Caes. B. G. 7, 48; Curt. 5, 4, 30; Sen. Q. N. 2, 54, 2.—So with three or more co-ordinate terms, either all connected by et, Caes. B. G. 4, 24, 2; Quint. 1, 12, 3; 10, 7, 23;or asyndetic: nunc simul res, fides, fama, virtus, decus deseruerunt,
Plaut. Most. 1, 2, 60.—Simul after all the coordinate terms (mostly ante-class.):c.nunc operam potestis ambo mihi dare et vobis simul,
Plaut. Men. 5, 9, 40:faxo et operam et vinum perdiderit simul,
id. Aul. 3, 6, 42:ut si quis sacrilegii et homicidii simul accusetur,
Quint. 12, 1, 4; cf. Plaut. Capt. 3, 5, 92; id. Men. 3, 3, 16; Mart. 11, 58, 10.—Simul after the first of the co-ordinate terms (so not in Cic.):d.convenit regnum simul atque locos ut haberet,
Naev. Bell. Pun. 1, 6, fr. 3:oculis simul ac mente turbatum,
Liv. 7, 26, 5:quod ubi auditum simul visumque est,
id. 8, 39, 7:pulvere simul ac sudore perfusum,
Curt. 3, 5, 2:terrestri simul navalique clade,
id. 4, 3, 14:vota nuncupabantur simul et solvebantur,
Val. Max. 6, 9, ext. 5:qui ima simul ac summa foveret aequaliter,
Sen. Ep. 90, 25; cf. Liv. 4, 32, 12; Curt. 3, 8, 23; 6, 5, 19; 8, 5, 1; Quint. 10, 1, 30.—In post-Aug. prose without any temporal idea, = as well as:populi Romani facta simul ac dicta memoratu digna... deligere constitui,
Val. Max. 1 prol.; so id. 1, 1, 9.—Placed before the last term.(α).Simul et (= simul etiam), and at the same time, and also:(β).Jugurtha, postquam oppidum Capsam aliosque locos munitos, simul et magnam pecuniam amiserat,
Sall. J. 97, 1:Marium fatigantem de profectione, simul et invisum et offensum,
id. ib. 73, 2:Marius hortandi causa, simul et nobilitatem exagitandi, contionem advocavit,
id. ib. 84, 5:milites modesto imperio habiti, simul et locupletes,
id. ib. 92, 2:Perseus cum adventu consulis, simul et veris principio strepere omnia cerneret,
Liv. 44, 34 fin.; cf. Hor. C. 1, 20, 6.—Simulque (rare):(γ).ut (materia) fragilis incumberet, simulque terra umore diluta,
Curt. 8, 10, 25.—Simul, without any conjunction (so in Cic., but only poet.):e.Neptuno grates habeo et tempestatibus, semul Mercurio qui, etc.,
Plaut. Stich. 3, 1, 3:Electra Stereopeque, simul sanctissima Maja,
Cic. Arat. 270 (36):inter solis iter, simul inter flamina venti,
id. ib. 342 (101):ambiguus consilii, num Dyrrhachium pedite atque equite, simul longis navibus mare clauderet,
Tac. H. 2, 83. —Inserted in the last term ( poet.):2.memor Actae non alio rege puertiae, Mutataeque simul togae,
Hor. C. 1, 36, 9;interea Maecenas advenit atque Coccejus, Capitoque simul Fontejus,
id. S. 1, 5, 32.—Referring to two or more co-ordinate clauses or sentences.a.Et simul or simulque:b.contundam facta Talthybi, contem namque omnes nuntios, semulque cursuram meditabor ad ludos Olympios,
Plaut. Stich. 2, 1, 34:eamus, et de istac simul consilium volo capere una tecum,
i. e. while going, Ter. Eun. 3, 5, 65:quod... et simul quia,
Lucr. 5, 1181:ratio Ecquaenam fuerit origo... et simul ecquae sit finis, etc.,
id. 5, 1213:sed iidem illi ita mecum loquuntur... et simul admonent quiddam quod cavebimus, etc.,
Cic. Phil. 1, 11, 28:ex tuis litteris cognovi festinationem tuam, et simul sum admiratus cur, etc.,
id. Fam. 7, 8, 1:emergit Nixi caput, et simul effert sese clara Fides et, etc.,
id. Arat. 713 (460):postquam Rutilium consedisse accepit, simulque ex Jugurthae proelio clamorem augeri,
Sall. J. 52, 6:equites ex equis desiliunt, simulque et hosti se opponunt, et animos peditum accendunt,
Liv. 3, 62, 8:tum rigere omnibus corpora... et simul lassitudine et... fame etiam deficere,
id. 21, 54, 9; 41, 3; Cic. Arat. 504 (259); 545 (299); Curt. 4, 2, 21; Quint. 2, 5, 13.—Simul with autem or enim, introducing the second sentence:c.salve! simul autem vale!
Plaut. Merc. 5, 1, 1: augeamus sane suspicionem tuam;simul enim augebimus diligentiam,
Cic. Marc. 7, 22.—Simul preceding co-ordinate sentences, generally connected by et... et, but also by a single copulative conjunction:3.simul enim et rei publicae consules, et propones ei exempla ad imitandum,
Cic. Phil. 10, 2, 5:illa autem altera ratio quae simul et opinionem falsam tollit, et aegritudinem detrahit,
id. Tusc. 4, 28, 60:simul et inopiam frumenti lenire, et ignaris omnibus parare,
Sall. J. 91, 1:nullus portus erat qui simul et omnis onerarias caperet, et tecta legionibus praeberet,
Liv. 32, 18, 3:simul et cohors invasit, et ex omnibus oppidi partibus... concurrerunt,
id. 32, 24, 3: simul Metelli imagines dereptae, et missi qui Antonio nuntiarent. Tac. H. 3, 13; cf. Suet. Caes. 57.—Referring to co-ordinate clauses introduced by subordinating conjunctions:V.Mnesilochum ut requiram atque ut eum mecum ad te adducam semul,
Plaut. Bacch. 3, 5, 2:tantum faciam ut notam apponam... et simul significem, etc.,
Cic. Fam. 13, 6, 2:quod eo liberius ad te seribo, quia nostrae laudi favisti, simulque quod video non novitati esse invisum meae,
id. ib. 1, 7, 8; 7, 10, 3.—If used in connecting dependent clauses, simul often stands for a co-ordinating conjunction; v. VI. infra.Introducing an independent sentence, at the same time, also, likewise (cf.: itaque, igitur, deinde, tum, etc.).1.Simul alone:2.ego Tiresiam consulam quid faciundum censeat: semul hanc rem ut facta est eloquar,
Plaut. Am. 5, 1, 77:sequimini! simul circumspicite ne quis adsit arbiter,
id. Mil. 4, 4, 1:alterum ipse efficiam ut attente audiatis. Simul illud oro: si, etc.,
Cic. Phil. 2, 5, 10:hoc proprium virtutis existimant... simul hoc se fore tutiores arbitrantur,
Caes. B. G. 6, 23:Valerio Samnitium legiones occurrunt... simul in Campanos stimulabat ira,
Liv. 7, 32, 3:tibi (Apollo) decimam partem praedae voveo. Te simul, Juno, precor ut, etc.,
id. 5, 21, 3.—More freq. simul et (= etiam):VI.quia videbitur Magis verisimile id esse... simul et conficiam facilius ego quod volo,
Ter. Heaut. 4, 5, 55:nolite committere ut in re tam inveterata quidquam novi sentiatis. Simul et illa omnia ante oculos vestros proponite, etc.,
Cic. Balb. 28, 65:demonstravi haec Caecilio. Simul et illud ostendi, me ei satisfacturum,
id. Att. 1, 1, 4:legati jam reverterant... simul venerant et ab rege Perseo oratores qui, etc.,
Liv. 41, 19 med.:ipse ad Sycurium progressus, opperiri ibi hostium adventum statuit. Simul et frumentari passim exercitum jubet,
id. 42, 54 fin.; cf. Plaut. Stich. 5, 5, 14; Cic. Or. 2, 85, 349; id. Q. Fr. 1, 1, 12, § 34; id. Prov. Cons. 15, 36; id. Balb. 25, 56; id. Arat. 618 (372); 628 (382); 707 (454); 721 (468); Caes. B. G. 1, 19; 6, 8; Sall. C. 30, 2; id. J. 100, 3; Liv. 8, 9, 13; 8, 32, 5; 10, 3, 2; 40, 32; 4, 49, 3; Tac. H. 1, 1; 1, 52; 2, 53; 3, 15; 3, 18; 3, 20; 3, 29; 3, 42; 3, 82.Simul itself stands as co-ordinating conjunction, to connect dependent clauses represented as contemporaneous, and at the same time, and also (not ante-class.; rare in Cic.;VII.freq. in the histt.): ei Verres possessionem negat se daturum, ne posset patronum suum juvare, simul ut esset poena quod, etc.,
Cic. Verr. 2, 1, 47, § 124:omnes vocat ad diripiendos Eburones, ut potius Gallorum vita quam legionarius miles periclitetur, simul ut... pro tali facinore stirps et nomen civitatis tollatur,
Caes. B. G. 6, 34: quippe foedum hominem a republica procul esse volebat;simul quia boni complures praesidium in eo putabant,
Sall. C. 19, 2:cujus de virtute, quia multi dixere, praetereundum puto, simul ne per insolentiam quis existumet memet studium meum laudando extollere,
id. J. 4, 2:nihil horum... discere cum cerneret posse, simul et tirocinio et perturbatione juvenis moveretur, etc.,
Liv. 39, 47:a sermone Graeco puerum incipere malo, quia Latinum vel nobis nolentibus perhibet, simul quia disciplinis quoque Graecis prius instruendus est,
Quint. 1, 1, 12; Sall. J. 20, 1; Liv. 39, 33, 1; 8, 6, 11; Caes. B. C. 43, 2; Sall. C. 20, 3; 56, 5; Liv. 3, 50, 10; 40, 36 init.; Tac. H. 1, [p. 1704] 70;2, 15.—So, connecting participial expressions or adverbial phrases with dependent clauses: his amicis confisus Catilina, simul quod aes alienum ingens erat, et quod... opprimendae reipublicae consilium cepit,
Sall. C. 16, 4:hi, quod res in invidia erat, simul et ab Numidis obsecrati,
id. J. 25, 5:ob eam iram, simul ut praeda militem aleret, duo milia peditum... populari agrum jussit,
Liv. 21, 52, 5; 3, 66, 3:equites praemisit speculatum, simul ut ignem exstinguerent,
Curt. 4, 10, 11:Otho, quamquam turbidis rebus, etc., simul reputans non posse, etc.,
Tac. H. 1, 83 init.:committere igitur eum (locum) non fidelissimis sociis noluit, simul quod ab illa parte urbis navibus aditus ex alto est,
Cic. Verr. 2, 5, 32, § 84; Liv. 9, 2, 5; Tac. H. 1, 70 fin.; 2, 28; 2, 30.Simul. as co-ordinating conjunction, is frequently placed before each of the co-ordinate terms (simul... simul = hama men... hama de), partly... partly; not only... but at the same time (not anteAug.).1.With independent clauses:2.simul castra oppugnabantur, simul pars exercitus ad populandum agrum Romanum missa,
Liv. 3, 5, 2:accolas Hannibal simul perlicit ad naves fabricandas, simul et ipsi traici exercitum cupiebant,
id. 21, 26, 7:ab his simul custodes trucidari coepti, simul datum signum armatis ut ex insidiis concurrerent,
id. 9, 25, 8:simul gratias agit, simul gratulatur quod, etc.,
Curt. 6, 7, 15; cf. Verg. A. 1, 631 sq.; 2, 220 sqq.; 12, 268; Liv. 1, 9, 5.—With dependent clauses:3.venit ad quaerendum, simul quod non deducerent praesidia, simul quod in Bithyniam auxilia missi forent,
Liv. 39, 46 fin.:Perseus cum audisset, simul Meliboeam a consulis exercitu oppugnari, simul classem Iolci stare,
id. 44, 13 init.:consul ad Phylan ducit, simul ut praesidium firmaret, simul ut militi frumentum divideret,
id. 44, 8, 1:simul questi... simul nuntiantes,
id. 42, 46:plus quam imponebatur oneris recepi, simul ut pleniore obsequio demererer amantissimos mei, simul ne... alienis vestigiis insisterem, Quint. prooem. 3.—Rarely connecting a dependent clause with an independent sentence: Athenas ierant, simul ut pro legatione praemio esset honos, simul peritos legum peregrinarum ad condenda nova jura usui fore credebant,
Liv. 3, 35, 5; cf. Verg. A. 12, 758.—Co-ordinating dependent clauses with adverbial phrases:4.Germani frequenter in castra venerunt, simul sui purgandi causa, simul ut de induciis impetrarent,
Caes. B. G. 4, 13:Philippus, simul ne ocio miles deterior fieret, simul avertendae suspicionis causa... in Maedicam ducere pergit,
Liv. 40, 21, 1. —Connecting single nouns or phrases belonging to the same predicate:VIII.cum simul fragor rupti pontis, simul clamor Romanorum impetum sustinuit,
Liv. 2, 10, 10:ad se simul legatos, simul milites missos,
id. 42, 52 med.:et Romae simul dilectu, simul tributo conferendo laboratum est,
id. 5, 10, 3:increpando simul temeritatem, simul ignaviam,
id. 2, 65, 4:tum vero si mul ab hostibus, simul ab iniquitate loco rum Poeni oppugnabantur,
id. 21, 33, 5:inter simul complorationem feminarum, simul nefandam caedem,
id. 41, 11:simul a mari, simul a terra ingredienti,
id. 44, 12 med.; cf. Tac. A. 1, 49; 14, 40; id. Agr. 25; 36; 41; Verg. G. 3, 201; id. A. 1, 513; Hor. S. 2, 2, 73.Simul, in connection with ac, atque (also written in one word, , sĭmŭlatque), rarely with ut, and very rarely with et, is used as subordinating, temporal conjunction, as soon as. For simulac, etc., simul alone is freq.1.Simul ac: simul ac lacrimas de ore noegeo (i. e. candido) detersit, Liv. And. ap. Fest. p. 174 Mull.:2.Demenaetum simul ac conspexero hodie,
Plaut. As. 2, 4, 73:non simul ac se ipse commovit, sensit quid intersit,
Cic. Ac. 2, 16, 51:si simul ac procul conspexit armatos, recessisset,
id. Caecil. 16, 46:dicebam, simul ac timere desisses, similem te futurum tui,
id. Phil. 2, 35, 89:Alcibiades, simul ac se remiserat, dissolutus reperiebatur,
Nep. Alcib. 1. 4:at mihi plaudo Ipse domi, simul ac nummos contemplor in arca,
Hor. S. 1, 1, 67; cf. Cic. N. D. 1, 38, 108; id. Fam. 15, 16, 2; id. Planc. 41, 98; id. Phil. 4, 1, 1; id. Verr. 2, 2, 19, § 46; id. Or. 2, 27, 117; Verg. A. 4, 90; 12, 222; Ov. M. 2, 167; Hor. S. 1, 2, 33; 1, 4, 119; 1, 8, 21.—Strengthened by primum (= ut primum):simul ac primum ei occasio visa est, quaestor consulem deseruit,
Cic. Verr. 2, 1, 13, § 34; so id. ib. 2, 1, 52, § 138; id. Phil. 4, 1, 1; Suet. Caes. 30; id. Ner. 43.—Simul atque:3.L. Clodius, simul atque introductus est, rem conficit,
Cic. Clu. 14, 40:simul atque increpuit suspicio tumultus, artes ilico nostrae conticescunt,
id. Mur. 10, 22:simul atque audivit ejus interitum, suo Marte res suas recuperavit,
id. Phil. 2, 37, 95:simul atque enim se infiexit hic rex in dominatum injustiorem, fit continuo tyrannus,
id. Rep. 2, 26, 49:simul atque sibi hic adnuisset, numeraturum se dicebat,
id. Quint. 5, 18:qui, simul atque in oppidum venerat, inmittebantur illi continuo Cibyratici canes,
id. Verr. 2, 4, 21, § 47:simul atque de Caesaris adventu cognitum est,
Caes. B. G. 5, 3, 3; cf. Cic. Planc. 41, 98; id. Phil. 8, 10, 31; Suet. Caes. 29; id. Galb. 7.—Simul ut (v. Madv. ad Cic. Fin. 2, 11, 33):4.simul ut experrecti sumus, visa illa contemnimus,
Cic. Ac. 2, 16, 51:simul ut accepi a Seleuco litteras tuas, statim quaesivi, etc.,
id. Fam. 6, 18, 1:nostros omnia consequi potuisse, simul ut velle coepissent,
id. Tusc. 4, 2, 5; id. Q. Fr. 2, 5, 3 (6, 2):simul ut, qui sint professi, videro, dicam,
id. Planc. 6, 14; id. Att. 10, 4, 12:nam simul ut supero se totum lumine Cancer extulit, extemplo cedit delapsa Corona,
id. Arat. 596 (349).—Simul et:5.simul et quid erit certi, scribam ad te,
Cic. Att. 2, 20, 2:ego ad te statim habebo quod scribam, simul et videro Curionem,
id. ib. 10, 4, 12:quam accepi simul et in Cumanum veni,
id. ib. 10, 16, 4; 16, 11, 6; id. Q. Fr. 2, 6, 3. In all these passages the Cod. Med. has simul et, which the editors variously changed into simulatque, simulac, simul ut, simul; so,omne animal simul et ortum est, se ipsum diligit,
Cic. Fin. 2, 11, 33, where the vulg. has simul ut, and Madv. reads simul [et] ortum.—Simul ubi:6.quod simul ubi conspexit, equites emisit,
Liv. 4, 18, 7 dub. Weissenb. ad loc.—Simul alone, = simul atque:simul herbae inceperint nasci,
Cato, R. R. 48:hic simul argentum repperit, cura sese expedivit,
Ter. Phorm. 5, 4, 4: simul limen intrabo, illi extrabunt illico, Afran. ap. Non. 104, 21 (Com. Rel. v. 5 Rib.):simul inflavit tibicen, a perito carmen agnoscitur,
Cic. Ac. 2, 27, 86:nostri, simul in arido constiterunt, in hostes impetum fecerunt,
Caes. B. G. 4, 26 fin.:simul increpuere arma, hostis pedem rettulit,
Liv. 6, 24, 1; cf. Cic. Tusc. 4, 6, 12; id. Fin. 3, 6, 21; id. Arat. 594 (349); Caes. B. C. 1, 30, 3; Liv. 3, 62, 6; 4, 18, 6; 4, 31, 5; 4, 32, 6; 5, 25, 11; 8, 32, 2; 21, 55, 9; 44, 8 med.; 44, 19; 44, 44 fin.; Curt. 3, 11, 4; Phaedr. 3, 16, 16; Hor. C. 1, 12, 27; 3, 4, 37; Verg. G. 4, 232; Ov. F. 1, 567.—Strengthened by primum:simul primum magistratio abiit, dicta dies est,
Liv. 6, 1, 6:simul primum anni tempus navigabile praebuisset mare,
id. 35, 44, 5 Weissenb. ad loc.; Suet. Caes. 30. -
57 אחד
אֶחָדm., אַחַת f. (b. h.; v. next w., a. חַד) one. (Freq. represented by א׳. Kid. 50b, a. fr. בבת אחת simultaneously, v. בַּת III. Peah III, 3 המחליק מאחת ידוכ׳ (Ms. M. בא׳) he who takes out onions with a unity of hand, i. e. all of them for one purpose. Ber.61b, a. fr. על אחת כמה וכמה (abbr. עאכ״ו) how much against one, i. e. how much the more.אחד … אחד both … as well as. Tem.I, 1 א׳ האנשיםוכ׳ both, men as well as women. Y.Keth.V, 29d top אחת זו ואחת זו the one as well as the other; a. fr.כְּאֶחָד, כְּאַחַת at the same time. Tosef.Neg.I, 11; sq. Sot.8a; a. fr.Yoma I, 7 והפג אחת and cool thyself for once, for a change, v. חֲדַת.Pl. אֲחָדִים 1) singular, unique. Yalk. Gen. 62 (ref. to דברים אחדים Gen. 11:1) they spoke words על שני א׳ against two only ones (ref. to אחד Ezek. 33:24 a. Deut. 6:4) (corr. acc. Gen. R. s. 38). 2) (cmp. אֲחַד) closed up, mysterious. Gen. R. l. c. (Yalk. l. c. אֲחוּדִים v. next w.). -
58 אֶחָד
אֶחָדm., אַחַת f. (b. h.; v. next w., a. חַד) one. (Freq. represented by א׳. Kid. 50b, a. fr. בבת אחת simultaneously, v. בַּת III. Peah III, 3 המחליק מאחת ידוכ׳ (Ms. M. בא׳) he who takes out onions with a unity of hand, i. e. all of them for one purpose. Ber.61b, a. fr. על אחת כמה וכמה (abbr. עאכ״ו) how much against one, i. e. how much the more.אחד … אחד both … as well as. Tem.I, 1 א׳ האנשיםוכ׳ both, men as well as women. Y.Keth.V, 29d top אחת זו ואחת זו the one as well as the other; a. fr.כְּאֶחָד, כְּאַחַת at the same time. Tosef.Neg.I, 11; sq. Sot.8a; a. fr.Yoma I, 7 והפג אחת and cool thyself for once, for a change, v. חֲדַת.Pl. אֲחָדִים 1) singular, unique. Yalk. Gen. 62 (ref. to דברים אחדים Gen. 11:1) they spoke words על שני א׳ against two only ones (ref. to אחד Ezek. 33:24 a. Deut. 6:4) (corr. acc. Gen. R. s. 38). 2) (cmp. אֲחַד) closed up, mysterious. Gen. R. l. c. (Yalk. l. c. אֲחוּדִים v. next w.). -
59 F48.0
рус Неврастенияeng Neurasthenia. Considerable cultural variations occur in the presentation of this disorder, and two main types occur, with substantial overlap. In one type, the main feature is a complaint of increased fatigue after mental effort, often associated with some decrease in occupational performance or coping efficiency in daily tasks. The mental fatiguability is typically described as an unpleasant intrusion of distracting associations or recollections, difficulty in concentrating, and generally inefficient thinking. In the other type, the emphasis is on feelings of bodily or physical weakness and exhaustion after only minimal effort, accompanied by a feeling of muscular aches and pains and inability to relax. In both types a variety of other unpleasant physical feelings is common, such as dizziness, tension headaches, and feelings of general instability. Worry about decreasing mental and bodily well-being, irritability, anhedonia, and varying minor degrees of both depression and anxiety are all common. Sleep is of -
60 en
en3 [bij verrassing, teleurstelling; als inleiding op tegenstellend zinsverband] and, but ⇒ so♦voorbeelden:3 en waarom doe je het niet? • so why don't you do it?en toch • and stillnou en? • so what?, and …?en ik heb het nog zo verboden • and I absolutely forbade iten maar kletsen • nothing but chattervind je het fijn? (nou) en of! • do you like it? I certainly do!, I'll say!en(, hoe gaat het ermee)? • well(, how's it going)?
См. также в других словарях:
both --- and — {coord. conj.} Used to emphasize that two or more things are talked about. * /Both Frank and Mary were at the party./ * /Millie is both a good swimmer and a good cook./ * /In the program tonight Mary will both sing and dance./ * /The frog can… … Dictionary of American idioms
both --- and — {coord. conj.} Used to emphasize that two or more things are talked about. * /Both Frank and Mary were at the party./ * /Millie is both a good swimmer and a good cook./ * /In the program tonight Mary will both sing and dance./ * /The frog can… … Dictionary of American idioms
Both — Both, conj. As well; not only; equally. [1913 Webster] Note: Both precedes the first of two co[ o]rdinate words or phrases, and is followed by and before the other, both . . . and . . .; as well the one as the other; not only this, but also that; … The Collaborative International Dictionary of English
Well services — is a department within a petroleum production company through which matters concerning existing wells are handled. Having a shared well services department for all (or at least multiple) assets operated by a company is seen as advantageous as it… … Wikipedia
Well drilling — Tricone rock bit Well drilling is the process of drilling a hole in the ground for the extraction of a natural resource such as ground water, natural gas, or petroleum. Drilling for the exploration of the nature of the material underground (for… … Wikipedia
Well intervention — A well intervention, or well work , is any operation carried out on a oil or gas well during , or at the end of its productive life, that alters the state of the well and or well geometry, provides well diagnostics or manages the production of… … Wikipedia
And the Glass Handed Kites — Infobox Album Name = And the Glass Handed Kites Type = Album Artist = Mew Released = September 19, 2005 Recorded = 2004 2005 Genre = Indie, New prog, Art rock, Dream pop Length = 53:59 Label = Sony BMG Producer = Michael Beinhorn Reviews =… … Wikipedia
Well drainage — means drainage of agricultural lands by wells. Agricultural land is drained by pumped wells (vertical drainage) to improve the soils by controlling water table levels and soil salinity. Contents 1 Introduction 2 Design 3 Flow to wells 4 … Wikipedia
Well temperament — (also circular or circulating temperament) is a type of tempered tuning described in 20th century music theory. The term is modelled on the German word wohltemperiert which appears in the title of J.S. Bach s famous composition, The Well Tempered … Wikipedia
And Now for Something Completely Different — DVD cover Directed by Ian MacNaughton Produced by … Wikipedia
Well (play) — Well is a play about illness written by and starring Lisa Kron. Well made its world premier at the Joseph Papp Public Theater in New York City in 2004. The play was directed by Leigh Silverman and also starred Jayne Houdyshell as Lisa s mother,… … Wikipedia